ΚΥΡΙΑΚΗ Δ´ ΜΑΤΘΑΙΟΥ (ΑΓ. ΠΑΤΕΡΩΝ Δ´ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ)

«Μανθανέτωσαν δέ καί οἱ ἡμέ­τε­ροι καλῶν ἔργων προΐσθασθαι εἰς τάς ἀναγκαίας χρείας, ἵνα μή ὦσιν ἄκαρποι» (Τιτ. 3.8).

Δύο φορές τονίζει ὁ πρωτοκορυ­φαῖ­ος ἀπόστολος Παῦλος στό ση­με­­ρινό ἀνάγνωσμα ἀπό τήν ἐπι­στο­λή του πρός τόν μαθητή του, ἐπί­σκοπο Κρήτης Τίτο, τήν ἀνα­γκαι­ότητα τῶν καλῶν ἔργων γιά ὅσους πιστεύουν στόν Θεό. Καί αἰ­τιολογεῖ τήν ἐπιμονή του στό θέ­μα αὐτό λέγοντας ἀφενός ὅτι τά κα­λά ἔργα εἶναι «καλά καί ὠφέ­λιμα τοῖς ἀνθρώποις» καί ἀφετέ­ρου ἐξυπηρετοῦν «τάς ἀναγκαίας χρείας» καί κάνουν τούς ἀνθρώ­πους νά μήν εἶναι ἄκαρποι ἀλλά νά ἔχουν καρπούς καλούς καί ἀγα­θούς.

Ποιά εἶναι ὅμως γιά τόν ἀπό­στο­λο Παῦλο τά καλά ἔργα τά ὁποῖα συστήνει στούς χριστιανούς; Τό διευκρινίζει καί αὐτό ἔμμεσα, πε­ρι­γράφοντας τά ἀνωφελῆ καί μά­ταια ἔργα. «Μωράς δέ ζητήσεις καί γενεα­λο­γίας καί ἔρεις καί μάχας νομικάς περιΐστασο· εἰσίν γάρ ἀνω­φελεῖς καί μάταιοι».

Εἶναι οἱ ἀνόητες ἀνα­ζητήσεις καί ἐνασχολήσεις μέ τούς γενεα­λογι­κούς καταλόγους, εἶναι οἱ ἀντιπα­ραθέσεις καί οἱ συγ­κρού­­σεις μέ τούς ἀνθρώπους γιά θέ­ματα πού ἀφοροῦν τόν νόμο. Ὅλα αὐτά τά χαρακτηρίζει ὁ ἀπό­στο­λος ἀνωφε­λῆ καί μάταια, γιατί δέν προσ­φέ­ρουν καμιά ὠφέ­λεια σέ ὅσους ἀσχο­λοῦνται μέ αὐ­τά καί κατά συ­νέ­πεια εἶναι ἄχρη­στα καί μάταια.

Καί ὅμως αὐτά ἀκριβῶς εἶναι τά ἔργα τά ὁποῖα ἀπασχο­λοῦν καί ἐν­δια­φέρουν τούς περισ­σοτέρους ἀν­θρώπους. Εἶναι αὐτά τά ὁποῖα ἑλ­κύουν τήν προσοχή τους, ἐξά­πτουν τήν περιέργεια καί τή φ­α­ντα­σία τους καί γιά χάρη τους δα­πανοῦν τόν χρόνο τους καί συχνά καί τά χρήματά τους.

Τό ἐνδια­φέρον τῶν ἀν­θρώ­πων γι᾽αὐτά ἐπιβεβαιώνεται καί ἀπό τό περιεχόμενο πολλῶν ραδιοφω­νι­­­κῶν καί τηλεοπτικῶν προγραμμά­των ἀλλά καί ἐντύπων καί μέσων κοινωνικῆς δικτυώσεως, πού ἀν­τα­­­­πο­κρίνονται μέ αὐτόν τόν τρό­πο στή ζήτηση τῶν περισσο­τέ­ρων ἀνθρώπων.

Ποιά εἶναι ὅμως ἡ ὠφέλεια καί ποιό εἶναι τό καλό πού προκύπτει ἀπό μιά τέτοια ἐνασχόληση; Καμία ὠ­φέλεια, κανένα κέρδος, παρά μό­νο ἄσκοπη κατασπατάληση τοῦ χρό­νου πού δέν ὁδηγεῖ πουθενά, πού δέν παράγει κανένα θετικό ἀπο­τέλεσμα, ἀκόμη καί ὅταν δέν ἔχει ἄλλες ἀρνητικές συνέπειες, ὅπως οἱ ἔριδες καί οἱ διαμάχες στίς ὁ­ποῖ­ες ἀναφέρεται ὁ ἀπόστο­λος.

Ὅμως ὁ Θεός δέν μᾶς δίδει τόν χρόνο τῆς ζωῆς μας γιά νά τόν δα­πα­νοῦμε καί νά τόν σπατα­λοῦ­με ἄσκοπα. Οὔτε μᾶς δίδει τίς ἱκανό­τη­­τες, τά χαρίσματα καί τά τά­λα­ντα γιά νά τά περιφέρουμε ἀνα­ξι­ο­­ποίητα, ἐνῶ, ἐάν τά ἀξιοποιήσου­με, ἐάν κάνουμε τά καλά ἔργα πού συστήνει ὁ ἀπόστο­λος Παῦλος, θά ὠφελη­θοῦ­με καί ἐμεῖς καί οἱ ἀ­δελ­­φοί μας.

Γι᾽ αὐτό καί δέν παρα­λεί­πει νά μᾶς ὑπενθυμίσει ὁ ἀπόστο­λος ὅτι δέν ἀρκεῖ νά κάνουμε ἁπλῶς καλά ἔργα ἀλλά αὐτά τά καλά ἔργα, γιά νά εἶναι πραγμα­τι­κά ὠφέλιμα, θά πρέπει νά ἐξυπη­ρε­τοῦν καί τίς ἀνάγκες τῶν ἄλ­λων, θά πρέπει νά διακονοῦν «τάς ἀναγκαίας χρεί­ας». Διότι συμβαί­νει κάποιες φο­ρές νά κάνουμε πράγ­ματι κάτι κα­λό, κάτι χρήσιμο καί ὠφέλιμο ἀλλά αὐτό νά ἀφορᾶ μόνο τόν ἑαυτό μας, νά ὠφελεῖ καί νά προ­άγει μόνο ἐμᾶς. Ἀσφαλῶς κάτι τέτοιο δέν ἀποκλείεται, δέν εἶναι ἄχρηστο καί κατακριτέο, ἀλλά δέν πρέπει νά λησμονοῦμε ὅτι δέν εἴ­μαστε μόνοι στόν κόσμο καί ἔχου­με εὐθύνη ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ νά εἴμεθα ὠφέ­λιμοι καί στούς συναν­θρώπους μας, φρο­ντίζοντας νά ἐκ­πλη­ρώ­νουμε καί ἐμεῖς τήν προ­τρο­πή τοῦ ἀποστό­λου Παύλου: «μανθα­νέ­τωσαν οἱ ἡμέ­τεροι κα­λῶν ἔρ­γων προΐστα­σθαι εἰς τάς ἀνα­γκαίας χρείας, ἵνα μή ὦσιν ἄκαρποι».

Αὐτό ἔκαναν καί οἱ τιμώμενοι σήμερα ἅγιοι καί θεοφόροι Πατέρες τῆς Δ´ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, οἱ ὁποῖοι μέ τή διδασκαλία τους, μέ τόν λόγο τους καί μέ τά ἔργα τους ἐργάσθηκαν «καλά ἔργα … εἰς τάς ἀναγκαίας χρείας», καί ὠφέλησαν ὅλους τούς πιστούς, ὠφέλησαν ὅλη τήν Ἐκκλησία. Καί ἕνα ἀπό αὐτά τά ἔργα τους ἦταν καί οἱ ἀποφάσεις τῆς Δ´ Οἰκουμενικῆς Συνόδου μέ τήν ὁποία ἀντιμετώπισαν τούς αἱρετικούς τῆς ἐποχῆς καί στήριξαν τήν ὀρθόδοξη πίστη, ὥστε καί ἐμεῖς σήμερα νά πιστεύουμε καί νά λατρεύουμε τόν Θεό σύμφωνα μέ αὐτήν.

Ἄς μιμηθοῦμε, λοιπόν, καί ἐμεῖς τό παράδειγμά τους καί ἄς φροντίζουμε μέ τά καλά μας ἔργα νά καλύπτουμε τίς «ἀναγκαῖες χρεῖες» γιά νά δοξάζεται καί μέ τά δικά μας καλά ἔργα τό ὄνομα τοῦ Θεοῦ καί νά εἴμαστε ὠφέλιμοι στούς ἀδελφούς μας. Ἀμήν.

 Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων