ΚΥΡΙΑΚΗ Β´ ΝΗΣΤΕΙΩΝ: Η ζωή γίνεται αβάσταχτη χωρίς την ύπαρξη του Θείου Φωτός.

«Τοῖς ἐν σκότει ἁμαρτημάτων πορευο­μένοις φῶς ἀνέτειλας, Χριστέ, τῷ καιρῷ τῆς ἐγκρα­τείας».

Μία πορεία εἶναι ἡ ζωή τοῦ κάθε ἀν­θρώ­που, τμῆμα τῆς ὁποίας ἀποτελεῖ καί ἡ πα­ροῦσα περίοδος τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Καί ὅπως κάθε ἐπίγεια πο­­ρεία γιά νά εἶναι ἀσφαλής ἔχει ὡς ἀπαραίτητη προϋπό­θεση τήν ὕπαρξη φωτός πού ἐπιτρέπει στόν ὁδοιπόρο νά βλέπει καί νά ἀποφεύγει τίς κακοτοπιές τοῦ δρόμου καί τούς κάθε εἴδους κινδύνους πού ἐλλοχεύ­ουν, ἔτσι καί στήν πνευματική πορεία πού διανύει ὁ κάθε ἄνθρω­πος, ὁ κάθε πιστός κατά τή διάρκεια τῆς ἐπίγειας ζωῆς του σκό­τος καί φῶς εἶναι τά δύο στοιχεῖα πού ἐναλλάσσονται καί τά ὁποῖα καθορίζουν τήν ἔκβαση τῆς πορείας του.

Τό σκότος, σύμφωνα μέ τούς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, δέν εἶναι κάτι αὐτο­τε­λές καί αὐθύπαρκτο· σκότος εἶναι ἡ ἔλ­λει­ψη καί ἡ ἀπουσία τοῦ φω­τός, ὅπως συμ­βαίνει καί στή φυσική μας ζωή, ὁπότε ἡ ἀπουσία τοῦ ἡλίου ἤ τοῦ τεχνητοῦ φωτός προσδιορίζεται ὡς σκότος. Ἔτσι τό σκότος στήν πνευ­ματική πορεία τοῦ ἀνθρώπου εἶ­ναι τό ἀποτέλεσμα τῆς ἀπουσίας τοῦ πνευ­ματικοῦ φωτός, τοῦ ἡλίου τῆς δικαι­ο­­σύνης, τοῦ Χριστοῦ. Σκότος εἶναι ἡ πραγ­μα­τικό­τητα πού δημιουργεῖται στή ζωή μας ὡς ἀποτέλεσμα τῆς ἁμαρτίας, ἡ ὁποία ὡς ἀντίθετο τῆς ἀρετῆς καί τῆς ἁγιότητος, πού εἶναι τά χαρακτηριστικά γνωρί­σματα τοῦ Θεοῦ, ἐκδιώκει τόν Θεό ἀπό τή ζωή μας, καθώς δέν μπορεῖ νά συνυπάρχει μέ τήν ἁμαρτία.

Καί μπορεῖ, βεβαίως, ἡ ἐνανθρώπιση τοῦ Χριστοῦ νά ἔχει βγάλει τόν ἄνθρω­πο ἀπό τήν «χώρα καί σκιά θανάτου» στήν ὁ­ποία βρισκόταν σύμ­φωνα μέ τόν προφήτη πρίν ἀπό τήν ἔλευση τοῦ Χριστοῦ, ὅμως αὐτό δέν σημαίνει ὅτι ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι μέ τήν προσωπική μας συμπεριφορά, μέ τά προσωπικά μας λάθη, μέ τά προσωπικά μας ἁμαρτήματα δέν συσκο­τίζουμε συχνά ἑκούσια ἤ ἀκούσια τή ζωή μας καί τήν πνευ­ματική μας πορεία.

Ὅμως ἄν μία ἐπίγεια πορεία εἶναι πολύ δύ­σκολη χωρίς τήν ὕπαρξη φω­τός, μία πνευ­­ματική πορεία εἶναι ἀδύνατη. Γι’ αὐ­τό καί ὁ Χριστός, γνωρί­ζοντας τήν ἀν­θρώ­πινη ἀδυ­ναμία, μᾶς προσφέρει τό φῶς του προκειμένου νά μᾶς διευκολύνει στήν πορεία μας καί νά μᾶς βοηθήσει νά φθά­σουμε πρός Αὐτόν πού εἶναι τό φῶς τοῦ κόσμου. Αὐτή τήν πραγματικό­τη­τα ἐπι­βε­βαιώνει καί ὁ ἱερός ὑμνογράφος λέ­γοντας· «τοῖς ἐν σκότει ἁμαρ­τημά­των πορευομέ­νοις φῶς ἀνέτειλας, Χριστέ, τῷ καιρῷ τῆς ἐγκρα­τείας».

Ἀλλά ποιό εἶναι αὐτό τό φῶς πού ἀνα­τέλει ὁ Χριστός γιά ὅλους ἐμᾶς τούς ἀσθε­νεῖς καί ἀδύναμους ἀνθρώπους, πού βαδί­ζουμε στό σκοτάδι τῶν ἁμαρτη­μά­­των; Εἶ­ναι πρωτίστως τό φῶς τοῦ ἴδιου Χριστοῦ πού ἐμφανί­ζε­ται καί φωτίζει τήν πορεία μας μέσα ἀπό τίς ἀκο­λου­θίες καί τά μυ­στήρια τῆς Ἐκκλη­σίας μας. Εἶναι ὅμως καί οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας πού ἔζη­σαν μέσα στό φῶς τοῦ Χριστοῦ, καθώς ἡ ζωή τους ἦταν ἀπαλλαγμένη ἀπό τήν ἁ­μαρτία, καθώς ἡ ζωή τους ἦταν ἕνας διαρ­κής ἀγώ­νας κατά τῆς ἁμαρ­τίας καί μία διαρ­κής προσπάθεια νά γίνουν μέτοχοι τοῦ θείου φωτός.

Ἕναν τέτοιο ἅγιο, ἕναν ἅγιο πλήρη θεί­ου φωτός καί διδάσκαλο τοῦ ἀκτί­στου φω­τός τιμᾶ καί γεραίρει σήμερα, δεύτερη Κυριακή τῶν Νηστει­ῶν, ἡ Ἐκκλησία μας. Τιμᾶ καί προβάλλει τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ, ἀρχιεπί­σκοπο Θεσσαλονίκης, πού μέ τήν πα­ρου­σία καί τήν ἄσκησή του σ’ αὐτόν ἐδῶ τόν τόπο, τή Σκήτη τοῦ Τι­μίου Προδρόμου Βε­ροίας, ἁγίασε τήν πε­ριο­χή μας. Τιμᾶ καί προβάλλει τόν ἅγιο Γρηγόριο ὡς φωτεινό φάρο πού φωτίζει τήν πνευ­ματική πορεία κάθε πιστοῦ, τόν ἅγιο πού εἶχε κάνει διαρ­κές αἴτημα τῆς προ­σευχῆς του τό θεῖο φῶς, ἐπαναλαμβά­νο­ντας καθη­με­ρινά, νύκτα καί ἡμέρα, τή σύντομη ἀλλά τόσο περιε­κτική ἱκεσία «φώ­τισόν μου τό σκότος, φώτισόν μου τό σκότος». Τιμᾶ καί προβάλλει τόν ἅγιο Γρη­γόριο ὡς φῶς πνευ­ματικό, πού δια­λύ­ει τό σκότος τῆς ἁμαρτίας καί φωτίζει τίς ὁδούς ὅσων ζητοῦν τή μεσιτεία καί τή βοήθειά του στόν πνευματικό τους ἀγώ­να, ἀλλά καί ὅσους μελετοῦν τά συγγράμ­ματά του καί διδάσκονται ἀπό αὐτά. Τόν τιμᾶ καί τόν προβάλλει ἡ Ἐκκλησία καί ἰδιαιτέρως ἡ τοπική μας Ἐκκλησία, γιατί ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς ἀξιώθηκε μέ τήν προσευχή καί μέ τή διαρκῆ προσπά­θεια νά καθάρει τήν ψυχή του ἀπό κάθε ρύ­πο καί κάθε κηλίδα ἁμαρ­τίας καί, ἔχο­ντας καθαρό τό νοῦ καί τήν ψυχή του, ἀ­ξιώ­θηκε νά δεῖ καί μέ τά αἰσθητά καί ὑλι­κά μάτια του τό ὑπεραισθητό καί ἄυλο φῶς τῆς θεότητος, σύμφωνα μέ τόν μα­κα­ρι­σμό τοῦ Κυρίου ὅτι «μακάριοι οἱ καθα­ροί τῇ καρδίᾳ ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψο­ν­ται».

Ἀδελφοί μου, σέ μία ἐποχή πού τό σκό­τος τῆς ποικιλόμορφης καί ποικι­λώ­­νυμης ἁμαρτίας προσπαθεῖ νά συσκοτίσει τή ζωή καί τήν πορεία μας ἡ παρουσία τῶν ἁγίων πού μέ τή ζωή, τό ἔργο, τά συγ­γράμματα καί τήν ἀγιότητα τοῦ βίου τους μ­εταλαμπαδεύουν τό φῶς τοῦ Χριστοῦ εἶναι ὅ,τι πιό πολύτιμο μᾶς χάρισε καί μᾶς χαρίζει ὁ Θεός. Ἄς μήν ἀφήσουμε τήν εὐ­καιρία αὐτή ἀνεκμετάλλευτη. Ἄς ἀξιο­ποι­ή­σουμε τό φῶς τῶν ἁγίων μας, ἄς ἀξιο­ποιήσουμε τή δική τους ἐμπειρία τῆς με­θέ­ξεως τοῦ θείου φωτός γιά νά προχω­ρήσουμε πρός τόν Θεό, μή παραλείποντας ποτέ νά ἐπανα­λαμ­βάνουμε καί ἐμεῖς τήν ἱκεσία τοῦ ἑορταζομένου σήμερα μεγάλου Πατρός τῆς Ἐκκλη­σίας μας ἁγίου Γρηγορί­ου τοῦ Παλαμᾶ, «φώτισόν μου τό σκό­τος», ἐπικαλού­μενοι πάντοτε καί τήν πρε­σβεία του.

Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων