ΚΥΡΙΑΚΗ Α´ ΜΑΤΘΑΙΟΥ (ΑΓ. ΠΑΝΤΩΝ)

«Πολλοί δέ ἔσονται πρῶτοι ἔσχα­τοι καί ἔσχατοι πρῶτοι» (Ματθ. 19.30).

Αὐτούς τούς λόγους τοῦ Κυρίου μᾶς ὑπενθύμισε ἡ σημερινή εὐαγ­γε­λική περικοπή τῆς Κυριακῆς τῶν Ἁγίων Πάντων, ἡ ζωή τῶν ὁποίων ἀποτελεῖ συγχρόνως τή πε­ριφανέ­στερη καί ἀσφαλέστερη ἐπιβεβαί­ω­σή τους.

Δέν εἶναι ὅμως ἡ μοναδική φο­ρά κατά τήν ὁποία ὁ Χριστός τονίζει στούς μαθητές του ὅτι ἡ ἱε­ράρ­χη­ση τῶν προτεραιο­τή­των καί τῶν ἐπι­λογῶν πού κάνουν οἱ ἄνθρω­ποι εἶναι ἐντελῶς διαφορετική ἀπό τή δική του. Εἶναι ἀπολύτως ἀντί­στρο­φη. Καί αὐ­τός ἀκριβῶς εἶ­ναι ὁ λόγος γιά τόν ὁποῖο ὁ Ἰη­σοῦς τό ἐπαναλαμ­βάνει, ἔτσι ὥστε νά μήν ὑπάρχουν πα­ρα­νοήσεις καί παρεξηγήσεις τῶν λόγων του.

Οἱ ἄνθρωποι ἀντιδροῦμε στόν λό­­γο τοῦ Θεοῦ καί μάλιστα κά­ποιοι ἀμφι­σβη­τοῦν τήν πίστη καί ἀμφιβάλλουν γιά τό Εὐαγγέλιο μέ τό ἐπιχείρημα ὅτι ἡ πίστη εἶναι ξε­περασμένη ὑπό­θεση στήν ἐποχή μας καί δέν μπορεῖ ὁ ἄνθρωπος νά τήν προ­σεγγίσει καί νά τήν ἀπο­δεχθεῖ, ἀφοῦ δέν μπορεῖ νά τήν κατα­νοή­σει μέ τή λογική.

Ὅμως, ἀδελφοί μου, ἡ πίστη εἶ­ναι θεμελιώδης ἀρ­χή τῆς ζωῆς καί τῆς ὑπάρξεως τοῦ ἀνθρώπου, καί ὁ ἄνθρωπος πι­στεύει, χωρίς νά ἐλέγχει τήν ἀκρίβεια ἤ τήν ὀρ­θότητά τους, ἀνα­ρίθμητα δεδομένα τῆς ζωῆς καί τῆς καθημερινότητός του. Πι­στεύει ὡς ὀρθά χωρίς νά ἐλέγχει καί νά μπορεῖ νά ἐλέγξει τά πορίσματα τῆς ἐπιστήμης, ἔστω καί ἄν ἡ ἴδια ἡ ἐπιστήμη στή συνέ­χεια τά ἀναι­ρεῖ καί τά ἀνα­τρέπει.

Ὁ λόγος γιά τόν ὁποῖο δέν μπο­ρεῖ ἤ δέν θέλει νά πιστεύσει ὁ ἄν­θρωπος στόν Χριστό καί νά ἀκο­λου­θήσει τό Εὐ­αγγέλιό του εἶναι διότι ὁ λόγος του ἔρχεται σέ ἀντί­θεση μέ τήν ἀνθρώπινη φύση, ὄχι τήν ἀληθινή, ὄχι αὐτή πού ἔπλασε ὁ Θεός, ἀλλά τήν πεπτωκυῖα ἀν­θρώ­πινη φύση, τή ἀνθρώπινη φύ­ση ὅπως ἔγινε μετά τήν πτώση καί τήν παραμόρφωση καί διαστροφή πού τῆς προξένησε ἡ ἁμαρτία.

Δέν μπορεῖ καί δέν θέλει νά πι­στεύσει ὁ ἄν­θρωπος ὅτι εἶναι δυ­νατόν ἡ πίστη στόν Χριστό νά τοῦ ἀνα­τρέ­πει τίς βεβαιότητές του, νά ἔρ­χεται σέ ἀντίθεση μέ τίς φιλο­δοξίες του καί τόν ἐγωισμό του.

Δέν εἶναι εὔκολο νά τό δεχθεῖ αὐ­­τό ὁ ἄνθρωπος. Τό βλέπουμε ἀκό­μη καί στούς δύο μαθητές του, τόν Ἰάκωβο καί τόν Ἰωάννη, οἱ ὁποῖοι τόσα εἶχαν ἀκούσει καί ζήσει κοντά στόν Χριστό καί ὅμως λίγο πρίν ἀπό τό Πάθος του ἐπιδιώκουν τήν πρωτοκαθεδρία, ὅταν θά ἔλθει ἐν δόξῃ.

Γνωρίζει πολύ καλά ὁ Χριστός ὅτι ἡ ἀνθρώπινη φύση δυσκο­λεύ­ε­ται νά κατανοήσει τή θεία αὐτή ἱε­ράρχηση, γιατί ἀνατρέπει ὅσα θεω­­ροῦσε ἐπιδιωκτέα καί ἐπι­θυ­μη­τά. Ποιός ἄνθρωπος δέν ἐπι­θυ­μεῖ νά πρωτεύσει καί νά διακριθεῖ; Καί ὅμως ἀκούει τόν Χριστό νά τοῦ λέει ὅτι οἱ τελευταῖοι θά γί­νουν πρῶτοι καί οἱ πρῶτοι τε­λευ­ταῖοι, καί ἀντιδρᾶ. Ἀντιδρᾶ, γιατί ἀντιδρᾶ ὁ ἐγωισμός του, πού νο­μί­ζει ὅτι τά πάντα τελειώνουν σέ αὐ­τή τή ζωή, ὅτι ἐπάνω ἀπό ὅλα εἶναι ἡ τιμή καί ἡ δόξα πού προσ­φέρουν οἱ ἄνθρωποι, καί ἀρ­κεῖ νά ἐπιδιώκουμε αὐτή τή δόξα γιά νά εὐτυ­χή­σουμε στή ζωή μας.

Ὅμως ὁ Χριστός δέν ἀναφέρεται σέ αὐτή τή ζωή, στήν ἐπίγεια ζωή, γιατί αὐτή εἶναι ἕνα πέρασμα, εἶ­ναι μία προετοι­μασία γιά τήν αἰώ­νια· γι᾽ αὐτό καί ἐπιμένει ὅτι ὅσοι εἶναι πρῶτοι θά γίνουν τελευ­ταῖ­οι.

Δέν ἀντιτίθε­ται ὁ Χριστός στή φυ­σική τάση τοῦ ἀνθρώπου νά προοδεύει καί νά πρω­τεύει. Αὐτός, ἄλλωστε, τοῦ τήν ἔδωσε. Ἐπιδιώ­κει ὅμως νά μᾶς ἐλευθερώσει ἀπό τήν προσκόλ­λη­ση σέ αὐτή, ἡ ὁποία εἶ­ναι ἀποτέλεσμα τῆς ἐγωιστικῆς διαστροφῆς τῆς ἀνθρωπίνης φύ­σεως.

 Δέν ζητᾶ ὁ Χριστός ἀπό τόν ἄν­θρωπο νά ἐγκαταλείψει τήν προ­σπάθεια γιά διάκριση. Θέ­λει ὅμως νά τόν ἀπαλλάξει ἀπό τήν ἐμμονή σέ αὐτή πού μπορεῖ νά τόν ὁδη­γή­σει σέ δεκάδες ὑποχω­ρή­­σεις καί πτώσεις ἠθικές καί ἀξιακές.Ἐπιδιώκει νά κα­τα­νοήσουμε ὅτι, ἐάν θέλου­με νά ζήσουμε μαζί του αἰώνια, θά πρέ­πει νά εἶναι Ἐκεῖ­νος ἡ πρώτη προ­τεραιότητά μας.

Ἀσφαλῶς καί μποροῦμε καί πρέ­πει νά ἀγωνιζόμασθε καί γιά ὅλα τά ἄλλα στή ζωή μας, ἀρκεῖ αὐτά νά μήν μᾶς ἀπομακρύνουν ἀπό τόν κύριο στόχο μας. Ἀρκεῖ νά εἴμαστε ἕτοιμοι νά τά θυσιάσουμε γιά τήν ἀγάπη μας πρός τόν Χρι­στό καί τή σωτηρία τῆς ψυχῆς μας.

Καί αὐτό, ἀδελφοί μου, μᾶς δι­δά­σκουν μέ τό παράδειγμά τους οἱ ἑορταζόμενοι ἅγιοι Πάντες. Πολ­­λοί ἀπό αὐτούς ἦταν δια­κε­κρι­μένοι κατά κόσμον. Ἦταν ἔν­δο­ξοι στρατηγοί, διαπρεπεῖς ἐπι­στή­μονες, φημισμένοι σοφοί, ἄρ­χοντες καί βασιλεῖς, ἦταν πρῶτοι γιά τά μέτρα τοῦ κόσμου καί ἀπο­λάμβαναν τή δόξα καί τίς τιμές τῶν ἀνθρώπων. Δέν δίστασαν ὅμως νά τά ἀπαρνηθοῦν ὅλα αὐτά, νά τά θεωρήσουν τιποτένια, νά τά θεωρήσουν σκύβαλα, προκειμένου νά μήν χωρισθοῦν ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ. Ἔγιναν μέ τή θέλησή τους ἔσχατοι γιά τόν κόσμο, καί ἀναδείχθηκαν ἔτσι πρῶτοι κατά Θεόν. Δοξάσθηκαν ἀπό τόν Χριστό, δοξάζονται καί ἀπό τήν Ἐκ­κλη­σία του καί ἀποτελοῦν γιά ὅλους μας τή ζω­ντανή ἐπι­βε­βαίωση ὅτι καμία θυ­σία ἡ ὁποία γίνε­ται γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ δέν εἶναι χαμένη καί κα­μία ἐπιλογή σύμφωνη μέ τό θέ­λημα τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι μάταιη καί ἄσκοπη, ἀλλά χαρίζει στόν ἄν­θρωπο τήν αἰώνια μακαριότητα κοντά στόν Θεό καί τόν καθιστᾶ ἄξιο τῆς ἀγάπης του, αὐτῆς πού ἀπολαμβάνουν οἱ ἅγιοι Πάντες στόν οὐρανό.

 Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων