ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΘΕΟΦΑΝΕΙΩΝ 2021

 

† ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ 

ἐλέῳ Θεοῦ Ἐπίσκοπος καὶ Μητροπολίτης  

τῆς Ἱερᾶς καὶ Ἀποστολικῆς Μητροπόλεως Βεροίας, Ναούσης καὶ Καμπανίας 

πρὸς τὸν ἱερὸν κλῆρον καὶ τὸν εὐσεβῆ λαὸν τῆς καθ’ ἡμᾶς θεοσώστου Ἐπαρχίας. 

 

«Ἰδού γάρ πάρεστι Χριστός, ἐκ φθορᾶς τόν κόσμον λυτρούμενος». 

 

Ἐάν πρίν ἀπό λίγες ἡμέρες οἱ φωνές τῶν ἀγγέλων ἤχησαν στή Βηθλεέμ γιά νά κάνουν γνωστή τήν ἔλευση τοῦ Χριστοῦ στή γῆ καί τό ἄστρο ἔδειξε τό ταπεινό σπήλαιο, στό ὁποῖο ἐγεννήθη τό Φῶς τοῦ κόσμου, σήμερα «ἡ φωνή τοῦ Λόγου, ὁ λύχνος τοῦ Φωτός», ὁ τίμιος Πρόδρομος, ἀκούεται στίς ὄχθες τοῦ Ἰορδάνου καί καλεῖ τούς ἀνθρώπους νά ὑποδεχθοῦν ἐν μετανοίᾳ τήν καινή βασιλεία, νά ὑποδεχθοῦν τόν Σωτήρα καί Λυτρωτή τοῦ κόσμου, τόν Χριστό. 

Ἄν καί ἀναμάρτητος ὁ Χριστός θά ἔρθει στόν Ἰορδάνη, γιά νά βαπτισθεῖ. Θά ἔρθει, γιά νά κλίνει τήν κεφαλή Του ἐνώπιον τοῦ δούλου Του, προκειμένου νά ἁγιάσει τά ὕδατα τοῦ Ἰορδάνου καί νά τούς δώσει «τήν καθαρτικήν τῆς ὑπερουσίου Τριάδος ἐνέργειαν». Θά ἔρθει, γιά νά ἐπισφραγίσει μέ τήν παρουσία Του τό κήρυγμα τῆς μετανοίας τοῦ Προδρόμου Του, γιά νά ἐπιβεβαιώσει ὅτι ἡ μετάνοια εἶναι ἡ ἀναγκαία προϋπόθεση τῆς καθάρσεως καί τῆς λυτρώσεως, εἶναι ἡ ἀπαραίτητη προϋπόθεση γιά νά ἀπαλλαγεῖ ὁ ἄνθρωπος ἀπό τή φθορά τῆς ἁμαρτίας καί νά γίνει μέτοχος τῆς λυτρώσεως, τήν ὁποία ἔφερε ὁ Χριστός στόν κόσμο μέ τήν ἐνανθρώπησή Του. 

«Ἰδού γάρ πάρεστι Χριστός, ἐκ φθορᾶς τόν κόσμον λυτρούμενος». 

Ἡ ὁμολογία αὐτή, τήν ὁποία ὁ ἱερός ὑμνογράφος ἀποδίδει στόν τίμιο Πρόδρομο καί Βαπτιστή τοῦ Κυρίου μας, δέν εἶναι παρά ἡ συνέχεια τῆς προσκλήσεως γιά μετάνοια πού ἀπηύθυνε μέχρι τήν ἡμέρα τῆς ἐμφανίσεως τοῦ Χριστοῦ, καί ἡ βάπτιση τοῦ Κυρίου εἶναι ἡ τελείωση τοῦ βαπτίσματος τῆς μετανοίας, τό ὁποῖο ἐλάμβαναν ὅσοι μετανοοῦσαν καί ἐξομολογοῦντο τίς ἁμαρτίες τους, διότι τό βάπτισμα πού προτείνει ὁ Χριστός δέν εἶναι βάπτισμα ἐν ὕδατι, ἀλλ’ ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ, εἶναι βάπτισμα λυτρώσεως καί σωτηρίας. Εἶναι προσφορά τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ πρός τόν ἄνθρωπο, γι᾽ αὐτό καί εἶναι διαθέσιμο σέ κάθε τόπο καί σέ κάθε ἐποχή διά τῆς Ἐκκλησίας, ἀρκεῖ ὁ ἄνθρωπος νά προσέρχεται σέ αὐτό μέ μετάνοια καί ἐπιθυμώντας τήν κάθαρση καί τή σωτηρία.  

Ὁ Χριστός δέν εἶχε ἀνάγκη νά βαπτισθεῖ, γιατί ἦταν ἀπολύτως ἀναμάρτητος. Τό ἔκανε ὅμως γιά χάρη μας. Τό ἔκανε, γιά νά μᾶς δείξει τή σημασία τῆς ταπεινώσεως γιά τή σωτηρία μας, γιά νά μᾶς δείξει ὅτι προϋπόθεση γιά νά γίνουμε καί ἐμεῖς τέκνα Θεοῦ, ὅπως καί Ἐκεῖνος εἶναι Υἱός ἀγαπητός τοῦ Πατρός, εἶναι νά ἀκολουθοῦμε τό θέλημά Του καί νά ἀγωνιζόμεθα νά ζήσουμε σύμφωνα μέ τίς ἐντολές Του. Τό ἔκανε, γιά νά μᾶς δείξει ὅτι εἶναι πάντοτε κοντά σέ ἐκείνους πού μετανοοῦν καί ζητοῦν τό ἔλεός Του, γιατί γιά ἐκείνους ἦλθε στή γῆ, ἦλθε γιά νά καλέσει «ἁμαρτωλούς εἰς μετάνοιαν».  

Τί σημαίνει αὐτό; Σημαίνει ὅτι ὅσοι νομίζουν ὅτι εἶναι εὐσεβεῖς καί δίκαιοι καί δέν ἔχουν ἀνάγκη μετανοίας, αὐτοί δηλώνουν συγχρόνως ὅτι δέν ἔχουν καί ἀνάγκη τήν κάθαρση πού προσφέρει  ὁ Χριστός μέ τό βάπτισμα, δέν ἔχουν ἀνάγκη καί τή λύτρωση καί τή σωτηρία, καί κατά συνέπεια ἀποκλείουν τούς ἑαυτούς τους ἀπό αὐτήν. 

Ἡ βάπτιση ὅμως τοῦ Χριστοῦ, τήν ὁποία ἑορτάζει σήμερα ἡ Ἐκκλησία μας, δέν εἶναι ἁπλῶς ἕνα ἱστορικό γεγονός, δέν εἶναι μία ἀνάμνηση. Εἶναι μία διαρκής κλήση πρός τόν κάθε ἄνθρωπο γιά μετάνοια καί κάθαρση. Εἶναι μία διαρκής ὑπόμνηση ὅτι, ἐάν ἐπιθυμοῦμε τή σωτηρία μας, θά πρέπει νά βαδίσουμε τόν δρόμο τῆς μετανοίας καί τῆς καθάρσεως, ἀξιοποιώντας τά μέσα τά ὁποῖα θέτει ἡ Ἐκκλησία μας στή διάθεσή μας, ἀξιοποιώντας τά μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας μας, διά τῶν ὁποίων μεταδίδεται ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ καί ἡ καθαρτική δύναμη τῆς Ἁγίας Τριάδος, ἀξιοποιώντας ὅλες τίς εὐκαιρίες πού μᾶς προσφέρει ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος «πάντας ἀνθρώπους θέλει σωθῆναι καί εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν», ἀκόμη καί μέ τίς δοκιμασίες καί τούς πειρασμούς πού ἀντιμετωπίζουμε στή ζωή μας. 

Καί μία τέτοια εὐκαιρία εἶναι ἡ δοκιμασία πού μᾶς ἔπληξε καί μᾶς πλήττει τούς τελευταίους μῆνες μέ τήν πανδημία τοῦ κορωνοϊοῦ. Μία δοκιμασία, πού θά πρέπει νά μᾶς βοηθήσει νά κατανοήσουμε τήν ἀδυναμία μας, νά ταπεινωθοῦμε, νά μετανοήσουμε καί νά ζητήσουμε τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ, νά Τοῦ ζητήσουμε νά μᾶς λυτρώσει ἀπό αὐτόν τόν πειρασμό καί ἀπό κάθε ἄλλη ἀπειλή καί νά μᾶς χαρίσει καί τή σωματική καί τήν ψυχική σωτηρία. 

Ὁ Χριστός περιμένει ἀπό ἐμᾶς νά κάνουμε τό πρῶτο βῆμα, τό βῆμα τῆς μετανοίας. Καί νά εἴμεθα βέβαιοι ὅτι θά σπεύσει νά μᾶς βοηθήσει καί νά μᾶς λυτρώσει. Νά εἴμεθα βέβαιοι ὅτι, ἐάν Τόν πλησιάσουμε ἐν μετανοίᾳ, θά ἰσχύει καί γιά μᾶς τό «Ἰδού πάρεστι Χριστός, ἐκ φθορᾶς τόν κόσμον λυτρούμενος».  

 

 

Διάπυρος πρός τόν ἐν τοῖς ρείθροις Ἰορδάνου βαπτισθέντα Κύριον εὐχέτης 

 

Ὁ Μητροπολίτης 

† Ὁ Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας Παντελεήμων