Ο Διορθόδοξος εσπερινός στο Βήμα του Αποστόλου Παύλου 2012

Την Παρασκευή 29 Ιουνίου το απόγευμα πραγματοποιήθηκε ο καθιερωμένος υπαίθριος διορθόδοξος εσπερινός στο Βήμα του αποστόλου Παύλου στη Βέροια, χοροστατούντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ. Παντελεήμονος με τη συμμετοχή των εκπροσώπων των ορθοδόξων Πατριαρχείων και Αυτοκεφάλων Εκκλησιών.

Προηγήθηκε λιτανευτική πομπή από τον μητροπολιτικό ιερό ναό των αγίων πρωτοκορυφαίων αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας προς το Βήμα.

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πιττσούργου (ΗΠΑ), εκπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ο οποίος στη συνέχεια προεξήρχε της πολυαρχιεαρτικής θείας Λειτουργίας. 

Τον πανηγυρικό εξεφώνησε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, ο οποίος τόνισε: «Σεβασμιώτατε Ἐκπρόσωπε τῆς Αὐτοῦ Θειοτάτης Παναγιότητος, τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου,

Σεβασμιώτατοι Ἐκπρόσωποι τῶν πρεσβυγενῶν καί νεωτέρων Πα­τρι­αρχείων καί τῶν κατά τόπους Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν,

Ἐξοχώτατοι κύριοι Βουλευ­τές, ἀξιό­τιμε κ. Ἀντιπεριφερειάρχα, ἀξιό­­­τιμη κ. Δή­μαρχε,

Ἐλλογιμώτατοι κύριοι καθη­γη­τές, ἀγα­πη­τοί πα­τέρες, ἀγαπητοί ἀδελφοί,

«Ἐλεύθερος ὢν ἐκ πάντων πᾶσιν ἐμαυτόν ἐδούλωσα» (1 Κορ. 9.19)

Ἀντιφατικός ἀκούεται ὁ λόγος τοῦ ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν πρός τούς χριστιανούς τῆς Κορίνθου. Ποιός λογικός ἄνθρωπος θά μπο­ροῦσε νά ἀνταλλάξει τήν ἐλευθε­ρία του μέ τή θεληματική ὑποδού­λωση; Ποιός λογικός ἄνθρωπος «ἐλεύθερος ὤν» θά ὑποδούλωνε τόν ἑαυτόν του ὄχι μόνο σέ ἕναν κύριο ἀλλά «πᾶσι»;

Ὁ πρωτοκορυφαῖος ὅμως ἀπό­στολος δέν ὑπακούει στά συνήθη σχήματα τῆς ἀνθρωπίνης λογικῆς· τολμᾶ νά μιλᾶ «ἐν ἀφροσύνῃ» (2 Κορ. 11.21) καί νά λαλεῖ «παρα­φρο­νῶν» (2 Κορ. 11.23), γιατί ἡ δική του λογική δέν εἶναι «ἐκ τοῦ κόσμου τούτου»· εἶναι πνευματική καί οὐράνια. Γι᾽ αὐτό καί τολμᾶ νά διακηρύσσει «ἐλεύθερος ὤν ἐκ πάντων πᾶσιν ἐμαυτόν ἐδούλω­σα».

Ὁ λόγος τοῦ οὐρανοβάμονος ἀπο­στόλου καί τό κήρυγμά του στούς ἀνθρώπους τῆς ἐποχῆς του ἀλλά καί τῆς ἐποχῆς μας προσ­δίδει ἕνα νέο νόημα καί ἕνα νέο πε­ριε­χόμενο στήν ἔννοια τῆς ἐλευ­θε­ρίας πού ὑπερβαίνει τά συνή­θη καί προσεγγίζει τήν ἀλή­θεια, ἤ μᾶλλον δίδει τό ἀληθινό νόημα καί περιεχόμενο στήν ἔν­νοια τῆς ἐλευθερίας.

Γιά τόν «ἀπελεύθερο τοῦ Κυ­ρίου» Παῦλο (1 Κορ. 7.22) ἡ ἀλη­θινή ἐλευθερία δέν εἶναι μία κα­τά­σταση φυσική, δέν εἶναι ἀποτέ­λεσμα ἀνθρωπίνων συμφωνιῶν, δέν εἶναι κληρονομική ἰδιότητα πού ἐξαρτᾶται ἀπό τήν καταγωγή τοῦ ἀνθρώπου, δέν εἶναι συνθήκη πού συνδέεται μέ τόν τόπο καί τόν χρόνο. Ὁ ἴδιος εἶναι ἐλεύθερος ρωμαῖος πολίτης, καυχᾶται ὅμως νά ἀποκαλεῖ τόν ἑαυτό του «δοῦ­λο Ἰησοῦ Χριστοῦ», γιατί γι᾽ αὐτόν ἡ ἀληθινή ἐλευθερία εἶναι κατά­σταση πνευματική πού κατακτᾶται μέ τόν ἀγῶνα τοῦ ἀνθρώπου καί μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ.

Ὁ ἀπόστολος Παῦλος εἶναι ἐλεύ­θερος, γιατί δέν εἶναι δέσμιος τοῦ παλαιοῦ ἀνθρώπου, δέν εἶναι δέ­σμιος τῶν παθῶν καί τοῦ ἑαυτοῦ του. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος εἶναι ἐλεύθερος, γιατί δέν εἶναι πλέον Σαῦλος ἀλλά Παῦλος.

Ἡ ἀπροσδόκητη συνάντησή του μέ τόν Χριστό στόν δρόμο τῆς Δα­μασκοῦ καί ἡ προσωρινή τύφλωσή του, τόν κάνουν νά ἀλλάξει ζωή. Τόν κάνουν νά μήν ἀποδειχθεῖ «ἀ­πειθής τῇ οὐρανίῳ ὀπτασίᾳ», ὅπως ὁμολογεῖ ὁ ἴδιος στόν βα­σι­λέα Ἀγρίππα, ἀλλά νά ἀποδεχθεῖ τήν κλήση τοῦ Θεοῦ.

Καί ἡ ἀποδοχή τῆς κλήσεως τοῦ Θεοῦ εἶναι προσωπική ἀπόφαση τοῦ Παύλου. Εἶναι προσωπική ἐπι­λογή, ἡ ὁποία μεταβάλλει ριζικά τήν πορεία τῆς ζωῆς του.

Ὁ Παῦ­λος καλεῖται νά ἐπιλέξει μεταξύ τῆς ἐλευθερίας τοῦ κόσμου καί τῆς ἐλευθερίας τοῦ Θεοῦ, καί ἐπιλέγει χωρίς ἐνδοιασμό τή δεύ­τερη. Προτιμᾶ νά εἶναι δοῦλος Κυ­ρίου μέ τή θέλησή του παρά δοῦ­λος τῆς ἁμαρτίας καί τοῦ κόσμου.

Ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἐπιλέγει ἐν­συνείδητα τήν ἐλευθερία τοῦ Θε­οῦ, διότι γνωρίζει ὅτι αὐτή εἶναι ἀμετάκλητη, καθόσον ὁ ἴδιος ὁ Χριστός «ἐξηγόρασεν ἡμᾶς ἐκ τῆς κατάρας τοῦ νόμου γενόμενος ὑπέρ ἡμῶν κατάρα» (Γαλ. 3.13), καί αὐτό ὑπογραμμίζει καί πρός τούς χριστιανούς τῆς Κορίνθου, προτρέποντάς τους νά μήν ἐπι­στρέφουν στήν προτέρα κατάστα­ση τῆς δουλείας ἀπό τήν ὁποία τούς ἐλευθέρωσε ὁ Χριστός λέγο­ντας: «ὁ ἐλεύθερος κληθείς δοῦ­λος ἐστιν Χριστοῦ. τιμῆς ἠγορά­σθητε· μή γίνεσθε δοῦλοι ἀνθρώ­πων» (1 Κορ. 7.22-23).

Τήν προτροπή αὐτή ἀπευθύνει καί σέ μᾶς σήμερα ἀπό τό Βῆμα του ἐδῶ στή Βέροια, ἀπό ὅπου γιά πρώτη φορά κήρυξε τόν λόγο τοῦ Θεοῦ, ὁ ἀπόστολος Παῦλος. Τήν ἀπευθύνει πρός ὅλους ἀνεξαρ­τή­τως ἡλικίας, φύλου, κοινωνικῆς θέσεως ἤ μορφώσεως, γιατί ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη αὐτῆς τῆς προτρο­πῆς.

Καυχώμεθα γιατί εἴμαστε ἐλεύ­θεροι. Καυχώμεθα γιατί στήν ἐπο­χή μας ὁ ἄνθρωπος ἔχει κατακτή­σει περισσότερες ἐλευθερίες ἀπό κάθε ἄλλη ἐποχή. Καυχώμεθα για­τί ἔχουν καταργηθεῖ ἀντιλήψεις καί νοοτροπίες τοῦ παρελθόντος καί ὁ κάθε ἄνθρωπος ἔχει τό δι­καίωμα νά πιστεύει ὅ,τι θέλει, νά λέει ὅ,τι νομίζει, νά κάνει ὅ,τι ἐπι­θυμεῖ. Καυχώμεθα γιατί ἔχουν κα­ταρ­γηθεῖ ταξικές καί φυλετικές διακρίσεις καί ὅλοι μποροῦμε νά μετέχουμε στά ἴδια ἀγαθά καί νά ἔχουμε τά ἴδια δικαιώματα. Καί πιστεύουμε ὅτι μέ ὅλα αὐτά ἔχου­με φθάσει στό ὑψηλότερο ἐπίπεδο ἐλευθερίας πού μπορεῖ νά φθάσει ὁ ἄνθρωπος. Δέν ὑπάρχει βεβαίως ἀμφιβολία ὅτι ὅλα αὐτά τά δικαι­ώ­ματα καί εἶναι οἱ ἐλευθερίες πού κατέκτησε ὁ ἄνθρωπος τοῦ εἰκο­στοῦ καί εἰκοστοῦ πρώτου αἰῶνα ἀποτελοῦν σημαντικές κατα­κτή­σεις στόν τομέα τῆς ἐλευθερίας. Ξεχνοῦμε ὅμως ὅτι ὁ ἴδιος ἄν­θρω­πος πού καυχᾶται γι᾽ αὐτές τίς κατακτήσεις εἶναι συγχρόνως δοῦ­λος πολλῶν ἄλλων καταστά­σεων καί πραγμάτων ἤ μπορεῖ πολύ εὔκολα νά γίνει.

Ἄν στρέψουμε, ἀδελφοί μου, τό βλέμμα γύρω μας καί μέσα μας θά δοῦμε ὅτι ἄλλοι εἶναι δοῦλοι τῶν παθῶν τους, ἄλλοι τῆς φιλαργυ­ρίας καί τοῦ συμφέροντος, ἄλλοι τοῦ πλούτου ἤ τῆς μόδας, ἄλλοι τῆς προβολῆς ἤ τῆς ἐφήμερης δόξας, ἄλλοι τῆς κραιπάλης καί τῆς ἀσωτίας, ἄλλοι τῶν ἐξαρτη­σιο­γόνων οὐσιῶν, ἄλλοι τῆς σαρ­κός καί τῶν ἡδονῶν. Ὅλοι αὐτοί ἀναζητοῦσαν τήν ἐλευθερία καί νόμιζαν ὅτι αὐτήν κατακτοῦσαν. Ὅμως ἀντί τῆς ἐλευθερίας πού ἐπε­δίωκαν, ἐπέτυχαν τή δουλεία. Ἔγιναν δοῦλοι ὄχι ἁπλῶς ἀν­θρώ­πων ἀλλά παθῶν, καί στερήθηκαν τήν ἐλευθερία πού χαρίζει τό πνεῦμα τοῦ Κυρίου. Ἀρνήθηκαν τήν ἐλευθερία πού τούς χάρισε ὁ Θεός ἀναζητῶντας περισσότερη καί ἔγιναν δέσμιοι τῶν πιό σκλη­ρῶν καί ἀδυσώπητων κυρίων.

Γι᾽ αὐτό καί τό μήνυμα τοῦ οὐ­ρανοβάμονος ἀποστόλου ἀκούεται σωτήριο καί λυτρωτικό γιά ὅσους θέλουν νά τό ἀκολουθήσουν, γιά ὅσους θέλουν νά ἀπεξαρτηθοῦν ἀπό τά δεσμά τοῦ κόσμου διά Ἰη­σοῦ Χριστοῦ «τοῦ μηκέτι δουλεύ­ειν τῇ ἁμαρτίᾳ».

Ὁ ἀπόστολος Παῦλος μᾶς καλεῖ ἀπόψε ὅλους νά ἀποδεχθοῦμε τήν κλήση τῆς ἐλευθερίας πού μᾶς ἀπευθύνει ὁ Θεός καί νά ἀπο­λαύ­σουμε μέ τή χάρη του «τήν ἐλευ­θερίαν τῆς δόξης τῶν τέκνων» του.

Ἀγαπητοί μου, καθώς μέ τόν πανηγυρικό διορθόξοδο ἑσπερινό, τόν ὁποῖο τελέσαμε στό Βῆμα τοῦ ἀποστόλου Παύλου ὁλοκληρώ­νε­ται ὁ κύκλος τῶν ἐκδηλώσεων τῶν ΙΗ´ Παυλείων, αἰσθάνομαι τήν ἀνάγκη νά ἐκφράσω τήν εὐγνωμοσύνη μου πρός τούς Σε­βα­σμιωτάτους καί Θεοφιλεστάτους ἀρχιερεῖς, τούς ἐκπροσώπους τῶν πρεσβυγενῶν καί νεωτέρων πα­τρι­αρ­χείων καί τῶν αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν, οἱ ὁποῖοι καί φέτος λάμαπρυναν μέ τήν παρουσία τους καί τή συμμετοχή τους τόσο τό Διεθνές Ἐπιστημονικό Συνέ­δριο ὅσο καί τίς λατρευτικές ἐκ­δηλώσεις πρός τιμήν τοῦ ἱδρυτοῦ τῆς ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας τῆς Βεροίας, ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν Παύλου.

Εὐχαριστῶ ἐκ βάθους καρδίας τά μέλη τῆς Ἐπιστημονικῆς Ἐπιτρο­πῆς τοῦ ΙΗ´ Διεθνοῦς Συνεδρίου μας πού παρίστανται καί ἀπόψε, ἀλλά καί ὅλους τούς παριστα­μέ­νους ἄρχοντες, τόν εὐσεβῆ κλῆρο καί λαό καί τούς παρεπιδημοῦντες προσκυνητές, πού τίμησαν μαζί μας τό σκεῦος τῆς ἐκλογῆς τοῦ Κυρίου, τόν ἐλευθερώσαντα ἡμᾶς διά τοῦ κηρύγματός του.

Αὐτή τή στιγμή ἄς μοῦ ἐπιτρεπεῖ νά δανεισθῶ τούς λόγους τοῦ μεγάλου ἐγκωμιαστοῦ του, ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου: «Καί τί παρατείνω τόν λόγον; Ἀρ­κοῦ­σαν ἔχω τήν δεσποτικήν μαρτυρί­αν φάσκουσαν· σκεῦος ἐκλογῆς μου ἐστί. Μακάριος εἶ, Παῦλε, καί καλῶς σοι ἔσται ἐν ταῖς λαμ­πρό­τησι τῶν ἁγίων …». Μακάριοι καί ἐμεῖς πού σέ ἔχουμε διδάσκαλο καί παιδαγωγό εἰς Χριστόν. Μακάριοι καί ἐμεῖς πού ἐμπιστευόμαστε «ἑ­αυτούς καί ἀλλήλους» στήν ἀγά­πη καί τίς ἀκοίμητες πρεσβεῖες σου” .

Εκ μέρους των ξένων αρχιερέων αντιφώνησε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πιττσβούργου κ. Σάββας ο οποίος είπε: «Με αισθήματα πνευματικής αγαλλιάσεως και βαθυτάτης συγκινήσεως, ευχαριστούμε τον Πανάγαθο Θεό δια την ευλογία που βρισκόμαστε όλοι εδώ σήμερα στο Βήμα, «ου έστησαν οι πόδες» του μεγάλου και εκλεκτού αποστόλου των εθνών Παύλου. Ο θεόπνευστος αυτός ιεροκήρυξ του ευαγγελίου, ο θεάρεστος ανήρ και σεμνός τη συμπεριφορά και άσειστος τη πίστει γίγαντας, αυτό το μελίρρυτο όργανο του Υψίστου υπήρξε όντως το ακλόνητο στήριγμα της Εκκλησίας του Χριστού. Ακούραστος και υπομονετικός, γενναίος στην ψυχή και προσηλωμένος στην εξ άνωθεν κλήση του, ο απόστολος Παύλος κήρυξε λαμπρώς το χριστιανικό ευαγγέλιο της σωτηρίας τόσο στους ευσεβείς κατοίκους της ιστορικής πόλεως ταύτης, όσο και στην υπόλοιπη πατρίδα Ελλάδα. Η επιτυχία του αγίου Παύλου οφείλεται ευθέως στην ηγεμονική ενέργεια πρώτον του παναγίου και ζωοποιού Πνεύματος, αλλά και βεβαίως στον χαρακτήρα του ιδίου· δηλαδή, το ιεραποστολικό του έργο διακατείχε ολόκληρο το είναι του. Η πίστη και η αφοσίωσή του στο Θεό τον προστάτεψε από κινδύνους και τον καθοδήγησε εν όψει διαφόρων δοκιμασιών, δυσκολιών και διωγμών, που αντιμετώπισε στη ζωή του.

Συμμετάσχοντας όλοι μας ως εκπρόσωποι διαφόρων αδελφών Ορθοδόξων Εκκλησιών αυτές τις μέρες σε αυτήν την εκλεκτήν πανήγυριν πανορθοδόξου σημασίας, στα ΙΗ΄Παύλεια, εδώ στην πανέμορφη Βέροια, είμαστε ευγνώμονες, Σεβασμιώτατε Ποιμενάρχα της Αποστολικής και Χριστεπώνυμης αυτής Μητροπόλεως και αγαπητέ αδελφέ κ. Παντελεήμων, σε όλους εσάς, στους διοργανωτές αυτού του διεθνούς επιστημονικού συνεδρίου, στον ιερό κλήρο και γενικώς στο πλήρωμα της θεοσώστου αυτής Μητροπόλεως διά την άρτια διοργάνωση των εκδηλώσεων, δια την αβραμιαία σας φιλοξενία, καθώς επίσης και διά την δυνατότητα που χαρίσατε σε όλους εμάς να λάβουμε μέρος στον λαμπρό αυτόν εορτασμό.

Πιστεύω ακράδαντα ότι όλοι μας, σύνεδροι, εισηγητέςκαι ακροατές, αποκομίσαμε ό,τι καλύτερο δια την θαυμάσια ζωή και τεράστιο ευαγγελικό και ιεραποστολικό έργο του αποστόλου Παύλου. Εμπλουτισθήκαμε όλοι, πνευματικώς και διανοητικώς, από το θεοσέβαστο παράδειγμα,το βίωμα και τις διδασκαλίες αυτού του μεγάλου στύλου της Ελλαδικής Εκκλησίας αλλά και ολόκληρης της Ορθοδοξίας.»