«ΟΙ ΑΝΥΠΑΡΚΤΟΙ»

Οι άνθρωποι με την ζωή τους διαγράφουν μία πορεία. Άλλοι την φτάνουν μέχρι το τέλος επιτυχώς. Άλλοι μένουν στη μέση, για διάφορους λόγους.

Πολλοί κουράζονται, αγωνίζονται, προχωρούν. Κάτι πετυχαίνουν. Κάπου φτάνουν. Τα θυσιάζουν όλα, εκτός από τη δόξα που κρατούν για τον εαυτό τους. Πασχίζουν να ακουστεί το όνομά τους, ως ανταμοιβή των κόπων τους. Να πάρουν κάποια περίοπτη θέση, να αναγνωριστούν από τους άλλους ζώντες, είτε μετά θάνατον. Και αυτή ακριβώς είναι η αρρώστια και η καταδίκη τους.

Αυτοί που σταματούν στη σοφία τους είναι ανόητοι και ολιγαρκείς. Αυτοί που ηδονίζονται με την καλλιέπειά τους, προδίδουν την ποίηση. Αυτοί που ενθουσιάζονται με τα χαρίσματά τους και τα διαφημίζουν, είναι ρηχοί νερόλακκοι που ταλαιπωρούν τους αφελείς.

Μόνο ο Άνθρωπος, μόνο ο Άγιος μπορεί να τα υπερβεί όλα αυτά και να χαθεί μέσα στην απεραντοσύνη της Ανυπαρξίας του. Μέσα στην Χάρη της Τριάδος. Μέσα στην ανέσπερη Ημέρα…

Ο άγιος δεν συγκινείτε από τα χαρίσματά του. Επειδή είναι ο ίδιος αληθινός, είναι αλλοιωμένος, είναι χαριτωμένος, τα σώζει με το να τα περιφρονεί, με το να δίδει χωρίς ιδιοτέλεια και πάθος, προβάλλοντας τον Δωρεοδότη και όχι το εγώ του.

Ο άγιος καταδικάζει τα είδωλα της αγιότητας, τον εγωισμό και την σεμνοτυφία, ως δαιμονισμό. Διότι όταν λατρεύεις είδωλα ή το χειρότερο γίνεσαι αυτοείδωλο, βασανίζεις και βασανίζεσαι. Ζεις μέσα στις ψυχρολουσίες του φόβου και της ψευδαίσθησης, μέσα στην αβεβαιότητα της δήθεν βεβαιότητάς σου.

Ο άγιος, ο τολμηρός, ο ερωτευμένος με τον Έναν, τα δίδει όλα χωρίς να κρατά τίποτα, και κρατά τα πάντα προσφέροντάς τα όλα σ’ Αυτόν.

« Θέλω να φύγω, να χαθώ, να μην υπάρχω» είναι τα λόγια ενός τολμηρού που πλέον ταυτίζει το είναι του με το μη είναι, ταυτίζει την απεραντοσύνη με την μηδαμινότητα, το κτιστό με το υπέρλογο, την ματαιότητα με την αιωνιότητα, την κατάρα με την ευλογία, τον θάνατο με την Ζωή.

Ο άγιος υπάρχει με το να μην υπάρχει, ο άγιος είναι αληθινός και ελεύθερος, είναι μεγάλος μέσα στην μικρότητά του, θεωρώντας τον θάνατό του όχι κάτι το μελλοντικό αλλά κάτι το πεπερασμένο, γι’ αυτό είναι ήρεμος, γι’ αυτό είναι γλυκύς, γι’ αυτό είναι πράος, σοφός, τολμηρός, γι’ αυτό είναι Ελεύθερος.

Όταν ζητάς το ανέφικτό, όταν ζητάς την Αλήθεια, όταν ζητάς Εκείνον, παίρνεις δρόμο επικίνδυνο, παίρνεις δρόμο αντίθετο προς τους πολλούς, αντίθετο προς τον εαυτό σου, αντίθετο προς την πραγματικότητά σου. Γι’ αυτό και όταν ξεκινάς έναν τέτοιον δρόμο, πρέπει να ξεκινάς με τέτοια ορμή και απαιτητικότητα που ή τα χάνεις όλα, με την φανερή ή αφανή ύβρη και οίηση που θα περιπέσεις ή τα κερδίζεις όλα, με την αληθινή τόλμη και ταπείνωση.

Ο ταπεινός….. δεν ενοχλεί κανέναν. Δεν ενοχλείται από κανέναν. Ο ταπεινός, ο άγιος, έχει το ήθος του κεκοιμημένου, έχει την ελευθερία και άνεση του ανύπαρκτου. Είναι αόρατος και άγνωστος.  Κινείται ελεύθερα ανάμεσα στον ηθικισμό και παραλογισμό των «καθώς πρέπει», χάνεται ανάμεσα στους άσημους, ανάμεσα στους ελάχιστους, ανάμεσα στους μωρούς του κόσμου τούτου. Το παράξενο όμως είναι ότι τον ταπεινό τον αγαπούν όλοι, θέλουν να βρίσκονται κοντά του. Όσο αποφεύγει την δόξα, αυτή τον κυνηγά.

Δεν πληγώνει κανέναν, είναι ανίκανος να πληγώσει, «Αγαπά τους πάντας και οι πάντες αγαπώσιν αυτόν».

Η ταπείνωση είναι το τέλος, η κατάληξη, «…χωρίς ταύτης πάντα τα έργα ημών μάταια εστί και πάσαι αι αρεταί και πάσαι αι εργασίαι….»

Ο άγιος έφτασε στο ανέλπιστο και απίστευτο, στην πλησμονή της ζωής και ελευθερίας, της φυσικότητος της ζωής, της αγιότητος, της ταπεινώσεως, της μηδαμινότητος, της ανυπαρξίας…

Έφτασε τον Άφθαστο. Απεκαλύφθη το μυστήριο, τελείωσαν οι απορίες και αρχίζουν καινούργιες πορείες, καινούργια μονοπάτια, σχεδόν απάτητα, στενά, μόνο για λίγους, μόνο για εκείνους που τόλμησαν και χάθηκαν, μόνο για εκείνους που βρέθηκαν εδώ λόγο της ανυπαρξίας τους, μόνο για εκείνους που υπάρχουν μόνο για Εκείνον.

Με την σιωπή τους μιλούν, με την παρουσία τους συγκλονίζουν, με την «ανυπαρξία» τους, όντως υπάρχουν. Υπάρχουν πέρα από την ιστορία, υπάρχουν πέρα από τον πολιτισμό, υπάρχουν πέρα από τις γνώσεις, τις επιστήμες...

Οι «Ανύπαρκτοι» υπάρχουν, σαν ανεπάντεχο καθεστώς, υπάρχουν πέρα, πάνω και έξω από κάθε εμπάθεια, πέρα από τα καθημερινά και πρόσκαιρα, μέσα στα υπόγεια περάσματα της ταπείνωσης και της άσκησης, μέσα στην αύρα της Χάριτος του Πνεύματος, μέσα στην ενδοχώρα της Βασιλείας Του.

Κινούνται, πράττουν και ζουν στην Ζωή μετά την ζωή, γι’ αυτό φωνάζουν ο καθένας χωριστά και όλοι μαζί, χωρίς να δειλιούν « Θέλω να φύγω, να χαθώ, να μην υπάρχω…θέλω μόνο ότι θέλει Εκείνος, μου αρκεί που υπάρχει Εκείνος….».

Αρχιμ. Παύλος Παπαδόπουλος