Κυριακὴ ΙΓ΄ Λουκᾶ (ευαγγελικό ανάγνωσμα)

 Δὲν εἶναι ἀδύνατον νὰ μπῇ κάποιος πλούσιος στὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Εἶναι ὅμως ὑπερβολικὰ δύσκολο. Τόσο δύσκολο, ὅσο εὐκολότερα περνᾶ ἕνα καραβόσκοινο ἀπὸ μία ψιλὴ βελόνα κεντήματος. Ἀπὸ τὴν προκλητικὴ πρόσκληση τῆς ἐγκατάλειψης τῶν ἀγαθῶν τοῦ κόσμου γιὰ τὴν προσέγγιση τῆς τελειότητος κατανοοῦμε πὼς δὲν ἐπαρκεῖ ἡ τήρηση τῶν ἐντολῶν. Μᾶλλον δὲ ἡ ὁριστικὴ ἀπαλλαγὴ ἀπὸ ὅσα μᾶς κρατοῦν δέσμιους στὴ φθορὰ καὶ ματαιότητα εἶναι ἡ ἀρχὴ τῆς τήρησης τῆς μιᾶς καὶ μόνης κυριακῆς ἐντολῆς γιὰ τὴν ἀγάπη πρὸς τὸν Θεό, τὸν συνάνθρωπο καὶ τὸν ἑαυτό μας.

Ὁ πλούσιος τῆς περικοπῆς ἦταν καλὸς ἄνθρωπος, εἶχε εὐσέβεια, τηροῦσε τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ, δὲν παρέκκλινε, δὲν ἔκανε, ὡς φαίνεται, νεανικὲς ἀταξίες. Δὲν εἶναι καὶ τόσο συχνὸ φαινόμενο αὐτὸ ἀνάμεσα στοὺς νέους. Εἶχε βέβαια πολλὴ περιουσία, γεγονὸς ποὺ θὰ τοῦ ἔδινε τὴν δυνατότητα νὰ ἀσωτεύῃ. Ἡ κτήση ἀγαθῶν δὲν εἶναι κάτι ἄμεσα κολάσιμο. Κολάσιμη εἶναι ἡ ἄρνηση τῆς μοιρασμένης ἀγάπης. Καὶ ἡ ἀγάπη, γιὰ νὰ εἶναι ἀληθινή, πρέπει νὰ μοιράζεται. Ὁ πλούσιος τῆς περικοπῆς δὲν ἐγκαταλείπει τὰ ὑπάρχοντά του. Εἶναι ἐγκλωβισμένος στὴν ἀποκλειστικότητα τῆς χρήσης τῶν περὶ αὐτόν, στὰ περὶ τὴν οὐσία του, δηλαδὴ σὲ ὅσα εἶναι γύρω ἀπὸ τὸν ἑαυτό του καὶ ὄχι σὲ ὅσα εἶναι μέσα του. Ἑτεροπροσδιοριζόμενος ἀπὸ τὰ φθαρτά, τὸν δυσκολεύουν τὰ ἄφθαρτα, γιατὶ τὰ πρῶτα τοῦ δίνουν ὑπόσταση, τὸν κάνουν νὰ εἶναι αὐτὸς ποὺ εἶναι, ἐνῷ τὰ δεύτερα τὸν λυποῦν, γιατὶ τὸ νὰ τὰ ἀποκτήσῃ θὰ σημάνῃ τὴν ἀλλαγή, γιὰ τὴν ὁποία δὲν εἶναι διαθέσιμη καὶ ἕτοιμη ἡ ψυχή του.

Ἡ πρόσκληση του Χριστοῦ νὰ Τὸν ἀκολουθήσουμε, ἐγκαταλείποντας ἀκόμη καὶ τὸν ἑαυτό μας, πόσο μᾶλλον τὰ περουσιακά μας στοιχεῖα, δὲν χαροποιεῖ ὅσους στηρίζονται σὲ ὅλα αὐτά. Στενοχωρεῖ, γιατὶ συγκρούεται μὲ τὰ ἐν κόσμῳ συμφέροντά μας. Ἡ ἑκούσια πτωχεία εἶναι δυστυχία γιὰ τὴν πλειονότητα τῶν ἀνθρώπων, ὄχι ὅμως καὶ γιὰ αὐτοὺς ποὺ ἐγκαταλείπουν ἑκούσια τὸν κόσμο, μὲ σκοπὸ νὰ βροῦν ἐλεύθερη τὴν ψυχή τους. Ὅ,τι δυσκολεύθηκε νὰ κάνῃ ὁ πλούσιος νέος, τὸ ἐφήρμοσαν χιλάδες χιλιάδων νέοι καὶ νέες, ἀπὸ τοὺς πρώτους αἰῶνες τοῦ χριστιανισμοῦ ἕως σήμερα, νέοι καὶ νέες ποὺ εἶχαν, ὅπως λέμε, ὅλη τὴ ζωὴ μπροστά τους καὶ ὅλες τὶς εὐκαιρίες νὰ ἀπολαύσουν καὶ τὰ πλέον παράνομα καὶ ἀνήθικα, ὅμως ἀρνήθηκαν τὰ πάντα, ἐγκατέλειψαν περιουσίες ὁλόκληρες, οἰκογένειες καὶ ἐγκόσμιες ἀπολαύσεις, καὶ φόρεσαν τὸ ἔνδυμα τῆς μοναχικῆς ἀσκήσεως, γιὰ νὰ εὐαρεστήσουν τὸν Θεὸ καὶ νὰ σωθοῦν.

Ὁ ἄνθρωπος ποὺ συνομιλεῖ σήμερα μὲ τὸν Χριστὸ ἔχει δύο προκλήσεις νὰ ἀντιμετωπίσῃ. Ἐκτὸς ἀπὸ πλούσιος εἶναι καὶ νέος. Οἱ ὁρίζοντες τῆς ζωῆς του εἶναι ἀνοιγμένοι μπροστά του. Ὅλοι ἀγαποῦν τὴ ζωὴ καὶ ἀγωνιοῦν γιὰ τὸ μέλλον τους. Πολὺ περισσότερο οἱ νέοι εἶναι αὐτοὶ ποὺ αἰσθάνονται πὼς πρέπει νὰ τὸ ἐξασφαλίσουν. Γι’ αὐτὸ καὶ στὴ σκέψη τοῦ νέου ἐκείνου φαντάζει πολὺ προκλητικὸς ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ. Εἶχε πολλὰ νὰ κερδίσῃ κοντά Του. Εἶχε τὴν εὐκαιρία νὰ γίνῃ μαθητὴς καὶ Ἀπόστολός Του, νὰ ζήσῃ ἀπὸ κοντὰ τὸ θαῦμα, νὰ φωτιστῇ, νὰ κηρύξῃ καὶ νὰ μαρτυρήσῃ «Χριστὸν ἐσταυρωμένον καὶ ἀναστάντα», νὰ τιμηθῇ ἀπὸ τὸν Θεό. Ἔχει μεγάλη ἀξία στὰ μάτια τοῦ Θεοῦ ἡ ἄρνηση τοῦ πλούτου σὲ νεαρὴ ἡλικία, ἀλλὰ ὁ νέος τῆς περικοπῆς εἶναι γαλουχημένος μὲ τὸν ἑβραϊκὸ τρόπο σκέψης, ποὺ ἀντιλαμβάνεται τὸν πλοῦτο ὡς θεϊκὴ εὐλογία καὶ τὴν φτώχεια ὡς κατάρα.

Τὸ σημερινὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα δὲν μᾶς διευκρινίζει, ἐὰν ἦταν ἐλεήμων ἢ ὄχι. Ἂς ὑποθέσουμε ὅτι ἦταν καὶ μάλιστα μὲ τὸ παραπάνω. Ἡ οὐσία εἶναι ὅτι τοῦ ἦταν βαρὺ νὰ ἀκολουθήσῃ τὸν Χριστό, γιατὶ Ἐκεῖνος ἦταν ἑκουσίως πτωχός. Καὶ στὰ μάτια του ἡ ἑκούσια πτωχεία φαινόταν τρομακτική, δυσβάσταχτη. Ἔτσι εἶναι κι ἔτσι γίνεται, ὅταν ἔχῃς πολλά. Ὁ ἑκούσιος ἀποχωρισμός τῶν πραγμάτων τοῦ κόσμου φαντάζει θάνατος ἀφόρητος, γιατὶ τὸ δέσιμο μὲ αὐτά δίνει τὴν αἴσθηση τῆς ζωῆς. «Ζῆσε τὴ ζωή σου στὸ μάξιμουμ» λέγει ἕνα σύνθημα ἀπὸ διαφήμιση τῆς ἐποχῆς, ὑπονοῶντας ἕνα τρόπο ζωῆς γεμάτο ἔνταση καὶ αἴσθημα οἰκονομικῆς, ἐπαγγελματικῆς, κοινωνικῆς, σεξουαλικῆς ἀνεξαρτησίας. Ἡ Ἐκκλησία μᾶς καλεῖ νὰ ζήσουμε τὸν Χριστὸ στὸ μάξιμουμ, στὸν ἀνώτερο βαθμὸ τῶν δυνατοτήτων μας, μᾶς καλεῖ στὴν τελειότητα. Μποροῦμε νὰ κατακτήσουμε τὴν κορυφή της· κι ἂν τὴν κατακτήσουμε, θὰ μπορέσουμε τότε νὰ δοῦμε ἀπὸ ψηλὰ ὅλα τὰ πλούτη τοῦ κόσμου καὶ νὰ κατανοήσουμε τὴν μηδαμινότητά τους. 

π. Στυλιανός Μακρής