Μέγας Αντώνιος:Ἀν θέλεις,εἰσαι δουλος των παθῶν, ἀν πάλι θέλεις, εἰσαι ἐλεύθερος απ' αυτά!

Ἁμαρτήματα  δέν  εἰναι  ὀσα  γίνονται  κατὰ  φύση, ἀλλὰ  πονηρὰ  εἰναι  ἐκεινα  ποὺ  γίνονται  ἀπὸ  τήν  προαίρεση  τοὺ  ἀνθρώπου.

Π.χ.  δέν  εἰναι  ἁμαρτία  τὸ  νὰ  τρώει  ὂ  ἄνθρωπος, ἀλλὰ  τὸ  νὰ  μήν  τρώει  μὲ  εὐχαριστία, κοσμιότητα  καὶ  ἐγκράτεια  ὠστε  νὰ  κρατα  τὸ  σωμα  τοὺ  στὴ  ζωὴ  χωρίς  κανένα  πονηρὸ  ὑπολογισμό.

Οὐτε  τὸ  νὰ  βλέπεις  ἀθωα  εἰναι  ἁμαρτία, ἀλλὰ  τὸ  νὰ  βλέπεις  μὲ  φθόνο, ὑπερηφάνεια  καὶ  ἀπληστία. 

Ἐπισης  τὸ  νὰ  μήν  ἀκους  ὑπομονετικά, ἀλλὰ  μὲ  ὀργὴ  καὶ  θυμό, τὸ  νὰ  μήν  καθοδηγεις  τὴ  γλώσσα  σοὺ  σὲ  εὐχαριστία  πρός  τὸ  Θεὸ  καὶ  προσευχή, ἀλλὰ  νὰ  κατηγορεις  τούς  ἄλλους, καὶ  τὸ  νὰ  μήν  ἀπασχολεις  τὰ  χέρια  σοὺ  στήν  ἐλεημοσύνη, ἀλλὰ  σὲ  φόνους  καὶ  ἁρπαγές. 

Ἐτσι  κάθε  μέλος  τοὺ  σώματος  ἁμαρτάνει  μὲ  τὸ  νὰ  ἐργάζεται  παρὰ  τὸ  θέλημα  τοὺ  Θεου  καὶ  μὲ  τὴ  θέληση  τοὺ  ἀνθρώπου  τὰ  πονηρά.

Ἀν  θέλεις, εἰσαι  δουλος  των  παθῶν, ἀν  θέλεις, εἰσαι  ἐλεύθερος  καὶ  δέν  θὰ  ὑποκύψεις  στὰ  πάθη. Γιατὶ  ὂ  Θεός  σὲ  ἐκανε  αὐτεξούσιο. Καὶ  ὁποιος  νικα  τὰ  πάθη  της  σάρκας  στεφανώνεται  μὲ  τήν  ἀφθαρσία.  Ἀν  δέν  ὑπηρχαν  τὰ  πάθη, δέν  θὰ  ὑπηρχαν  ἀρετές, οὐτε  στεφάνια  ποὺ  χαρίζονται  ἀπὸ  τὸ  Θεὸ  στούς  ἄξιους.

Ἐκεινοι  ποὺ  δέν  βλέπουν  τὸ  συμφέρον  τους  ἀν  καὶ  γνωρίζουν  τὸ  ἀγαθό, ἐχουν  τυφλὴ  τήν  ψυχὴ  τους  καὶ  ἐχει  πωρωθει  ἢ  διακριτικὴ  δύναμή  τους. Αὐτούς  δέν  πρέπει  νὰ  τούς  προσέχομε, γιὰ  νὰ  μήν  πέσομε  κὶ  ἐμεις  στὰ  πάθη  τους  ἀπὸ  ἀπρονοησία  μας, σάν  τυφλοί.

Ἐναντίον  ἐκείνων  ποὺ  ἁμαρτάνουν  δέν  πρέπει  νὰ  θυμώνομε  καὶ  ἀν  ἀκόμη  διαπράττουν  ἐγκλήματα  ἀξια  τιμωρίας. Γιὰ  χάρη  τοὺ  ἰδιου  τοὺ  δικαίου  ὀμως  πρέπει  νὰ  ἐπαναφέρομε  ὀσους  σφάλλουν  καὶ  νὰ  τούς  τιμωρουμε  ἀν  τύχει, εἰτε  μόνοι  μας  εἰτε  μέσω  ἄλλων, ἀλλὰ  δέν  πρέπει  νὰ  ὀργιζόμαστε, γιατὶ  ἢ  ὀργὴ  ἐνεργει  συμφωνα  μὲ  τὸ  πάθος, δέν  κρίνει  σωστὰ  καὶ  δὲ  βλέπει  τὸ  δίκαιο. Γὶ΄ αὐτὸ  οὐτε  κὶ  ἐκείνους  ποὺ  δείχνουν  ὑπερβολικὴ  εὐσπλαχνία  πρός  ὀσους  σφάλλουν  πρέπει  νὰ  τούς  παραδεχόμαστε, ἀλλὰ  οἲ  κακοὶ  πρέπει  νὰ  τιμωρουνται  γιὰ  τὸ  καλὸ  καὶ  τὴ  δικαιοσύνη  καὶ  ὀχι  συμφωνα  μὲ  τὸ  πάθος  μας  της  ὀργῆς.

Μόνο  ὀ,τι  ἀποκτα  ἢ  ψυχὴ  εἰναι  σίγουρο  καὶ  ἀναφαίρετο. Καὶ  αὐτὸ  εἰναι  ἢ  ἐνάρετη  καὶ  ἀρεστὴ  στὸ  Θεὸ  ζωὴ  καὶ  ἢ  γνώση  καὶ  τὰ  καλὰ  ἔργα.  Ἐνω  ὂ  πλουτος  εἰναι  τυφλός  ὁδηγός  καὶ  ἀνόητος  σύμβουλος, ὁδηγει  στήν  ἀπώλεια  τήν  ἀναίσθητη  ψυχὴ  τοὺ  ἐκεινος  ποὺ  μεταχειρίζεται  τόν  πλουτο  μὲ  κακὸ  καὶ  φιλήδονο  τρόπο.

Πρέπει  οι  ἀνθρωποι  ἢ  τίποτε  τὸ  περιττὸ  νὰ  μήν  ἀποκτοῦν, ἢ  ἀν  ἔχουν, νὰ  γνωρίζουν  μὲ  βεβαιότητα  ὀτι  ὀλα  τὰ  πράγματα  της  ζωης  αὐτης  εἰναι  ἀπὸ  τὴ  φύση  τους  φθαρτὰ  καὶ  εὐκολα  ἀφαιρουνται  καὶ  πετιουνται  καὶ  κομματιάζονται.  Ἐπομένως  δέν  πρέπει  νὰ  θλίβονται  μὲ  ὀσα  συμβαίνουν.

Νὰ  μήν  ἀκολουθουμε  τήν  ἐνάρετη  καὶ  θεάρεστη  διαγωγὴ  γιὰ  νὰ  μας  ἐπαινέσουν  οἲ  ἄνθρωποι, ἀλλὰ  γιὰ  τὴ  σωτηρία  της  ψυχης  ἀς  προτιμήσομε  τήν  ἐνάρετη  ζωή. Γιατὶ  κάθε  ἡμέρα  ὂ  θάνατος  εἰναι  μπροστὰ  στὰ  μάτια  μας  καὶ  τὰ  ἀνθρώπινα  εἰναι  ἀβέβαια  καὶ  σκοτεινά.

 Μέγας Αντώνιος

από το βιβλίο: Μικρή Φιλοκαλία

εκδ. Αποστολική Διακονία