Κυριακῆ τῶν Πατέρων τῆς Ζ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου (Αποστολικό Ανάγνωσμα)

Γράφει ὁ π. Ἰωὴλ Κωνστάνταρος

Σὲ πάρα πολλὰ σημεῖα ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ μᾶς μιλᾶ γιὰ τὰ καλὰ ἔργα καὶ τὴν ἐλεημοσύνη. Καὶ πράγματι, τὸ κεφάλαιο αὐτὸ εἶναι ἐκ τῶν ὧν οὐκ ἄνευ τῆς ὀρθοδόξου πνευματικῆς ζωῆς. Γι'αὐτὸ καὶ τὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα τῆς Κυριακῆς τῶν Πατέρων τῆς Ζ' Οἰκουμενικῆς Συνόδου, στὴν κεντρική του ἰδέα, μᾶς μεταδίδει αὐτὸ ἀκριβῶς τὸ μήνυμα τῆς ἀνάγκης τῶν καλῶν ἔργων.  

Ἀλλὰ ἂς δοῦμε μὲ ποιὰ εὐκαιρία γράφει ὅλες αὐτὲς τὶς θεόπνευστες συμβουλὲς ὁ θεῖος Παῦλος. Οἱ δύο συνεργάτες τῶν ἀποστόλων, ὁ Ζηνᾶς ὁ νομικὸς καὶ ὁ Ἀπολλόδωρος, θὰ ἀναχωροῦσαν ἀπὸ τὴν Κρήτη. Ἔτσι ὁ Παῦλος συμβουλεύει τὸν ἀπόστολο Τίτο, ἀφοῦ τοὺς ἐφοδιάσει μὲ ὅλα τὰ ἀπαραίτητα γιὰ τὸ ταξίδι τρόφιμα καὶ ροῦχα, παραλλήλως τὸν διδάσκει ὅτι θὰ πρέπει νὰ μάθει σὲ ὅλους τους πιστοὺς νὰ πρωτοστατοῦν σὲ ἔργα ἀγάπης καὶ νὰ συντρέχουν τοὺς ἀδελφοὺς στὶς ἀπαραίτητες ἀνάγκες τους.
Αὐτὸ ἀποτελεῖ καὶ τὸ βασικὸ μήνυμα τῆς περικοπῆς, μαζὶ βεβαίως μὲ τὴν συμβουλὴ ποὺ ἀπευθύνει καὶ ποὺ ἔχει νὰ κάνει μὲ τοὺς αἱρετικοὺς «αἱρετικὸν ἄνθρωπον, μετὰ μίαν καὶ δευτέραν νουθεσίαν παραιτού, εἰδῶς ὅτι ἐξέστραπται ὁ τοιοῦτος καὶ ἁμαρτάνει ὧν αὐτοκατάκριτος». Δηλ. αἱρετικὸ ἄνθρωπο, ποὺ ἐπιμένει νὰ δημιουργεῖ σκάνδαλα καὶ.... διαιρέσεις στὴν Ἐκκλησία, μολονότι τὸν συμβούλευσες γιὰ πρώτη καὶ δευτέρα φορά, παράτησε τὸν καὶ ἀπόφυγε τὸν. Γνώριζε, ὅτι ἕνας τέτοιος ἄνθρωπος ἔχει διαστραφεῖ καὶ ἁμαρτάνει καὶ γιὰ τὴν ἁμαρτία τοῦ αὐτὴ ἐλέγχεται καὶ κατακρίνεται ἀπὸ τὴν συνείδησή του καὶ ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν ἑαυτόν του.

Ἂς δοῦμε ὅμως τώρα μὲ ποιὸν τρόπο πρέπει νὰ ἐργαζόμαστε τὰ ἔργα τῆς ἀγάπης καὶ γιατί; 

Διότι, ἀδελφοί μου, ἡ πράξη εἶναι ποὺ ἀποδεικνύει ὅτι δὲν ὑπάρχει ἁπλῶς μία θεωρητικὴ πίστη. Μία πίστη θεωρητική, τὴν ὁποία σὲ τελευταία ἀνάλυση διαθέτουν καὶ τὰ δαιμόνια, σύμφωνα πάντοτε μὲ τὴν Γραφὴ (Ἰακώβου Β΄9).
Ἡ διαρκὴς μέριμνα καὶ σπουδὴ γιὰ ἐπιτέλεση καλῶν ἔργων, ἀποδεικνύει πρωτίστως σὲ μᾶς τοὺς ἴδιους (κυρίως αὐτὸ μας ἐνδιαφέρει) καὶ κατόπιν καὶ στοὺς ἄλλους, ὅτι ἡ ρίζα δὲν εἶναι νεκρή. Ἡ ρίζα εἶναι ζωντανὴ μέσα στὴν καρδιά μας, γι'αὐτὸ καὶ βλαστάνουν, ἀνθοφοροῦν καὶ καρποφοροῦν τὰ ἔργα τῆς ἀρετῆς.

Ἐπικρατεῖ, δυστυχῶς, μία λανθασμένη ἀντίληψη σὲ ὁρισμένους πιστούς, ποὺ προφανῶς οἱ ἄνθρωποι δὲ γνωρίζουν σωστὰ τὴν Εὐαγγελικὴ καὶ κατηχητικὴ διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας μας, ὅτι ὁ λόγος περὶ καλῶν ἔργων, δὲν στηρίζεται σὲ ὀρθόδοξη βάση, ἀλλὰ εἶναι ἐπηρεασμένος ἀπὸ τὸν προτεσταντικὸ κόσμο!

Βεβαίως, ὅπως ἀντιλαμβάνεται ὁ κάθε καλοπροαίρετος ἄνθρωπος, καὶ μόνο αὐτὸς ὁ ἰσχυρισμὸς ἀποδεικνύει τὴν ἀσχετοσύνη ὅσων παραδέχονται τὴν ἀνόητη αὐτὴ θεωρία. Δὲ θὰ ἀπαντήσουμε στοὺς φίλους μας αὐτοὺς μὲ τὴν εὔστοχη ἀλλὰ καὶ νόστιμη ἀπάντηση ποὺ ἔδωσε ἕνας Γέροντας, καὶ μάλιστα ἡσυχαστής, σὲ ἕναν ἐπισκέπτη του, ὅταν ἐκεῖνος ἰσχυρίστηκε τὰ περὶ προτεσταντισμοῦ τῶν καλῶν ἔργων, λέγοντάς του ὅτι: «εἶναι πλέον καιρὸς νὰ παύσεις νὰ πίνεις νερὸ καὶ νὰ τρῶς ψωμί, διότι καὶ οἱ προτεστάντες κάνουν τὸ ἴδιο, δηλ. πίνουν νερὸ καὶ τρῶνε ψωμί, καὶ ἄρα κινδυνεύεις νὰ γίνεις καὶ ἐσὺ προτεστάντης». Ὄχι, δὲν θὰ ποῦμε αὐτὸ ἢ κάτι ἄλλο παρόμοιο ποὺ φαιδρύνει τὴν ἀτμόσφαιρα  τῶν ψευτοθεολογιῶν, ἀλλὰ θὰ ἀφήσουμε νὰ μᾶς ἀπαντήσει ὁ ἴδιος ὁ Παῦλος μὲ τὴν ὅλη ζωή του, οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι, μὰ καὶ αὐτὴ ἡ ἴδια ἢ πράξις τῆς Ἐκκλησίας μας ἐπάνω στὸ θέμα αὐτὸ τῆς ἀγάπης,  τῆς φιλανθρωπίας καὶ τῶν καλῶν ἔργων, ποὺ συνεχίζεται καὶ ὁπωσδήποτε θὰ συνεχίζεται διὰ μέσου τῶν αἰώνων, ἕως τὸ τέλος τῆς ἱστορίας. 

Κυρίως ὅμως τὸ ὅλο θέμα, τὸ φωτίζει καὶ τὸ ἀποκαλύπτει Αὐτὸς ὁ Ἀρχηγὸς τῆς σωτηρίας μας, ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστὸς στὴν ἐπὶ τοῦ ὅρους ὁμιλία Του, ὅταν ἐκφέρει τὸν περίφημο μακαρισμὸ γιὰ τοὺς ἐλεήμονες: « Μακάριοι οἱ ἐλεήμονες, ὅτι αὐτοὶ ἐλεηθήσονται»! (Ματθ. Ἐ΄ 7).

Ἐννοεῖται, ὅτι δὲν ἔχουμε ἐργοσωτηρία, ἀλλὰ Χριστοσωτηρία. Δηλ. Δὲν σωζόμαστε ἀπὸ τὰ ἔργα καὶ μόνο, ἀλλὰ  ἀπὸ τὸ λυτρωτικὸ ἔργο τοῦ Χριστοῦ. Ὅμως, γιὰ νὰ ἔρθει αὐτὴ ἡ σωτηρία, μὲ ὅ,τι αὐτὸ συνεπάγεται, μᾶλλον γιὰ νὰ μᾶς χαρίσει αὐτὴ τὴ σωτηρία ὁ Λυτρωτής μας, θὰ πρέπει νὰ τὸν ἀγαπήσουμε «ἐξ ὅλης της καρδίας καὶ ἐξ ὅλης της ψυχῆς καὶ ἐξ ὅλης της διανοίας μας»(Ματθ. ΚΓ΄ 37). Καὶ ὅπως πρέπει νὰ κατανοοῦμε, ἡ ἀγάπη αὐτὴ περνᾶ μέσα ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο. Τὸν πτωχὸ καὶ ἔχοντα ἀνάγκη συνάνθρωπό μας. Τὸν ἀδελφό μας. Τόσο πολὺ ἀγάπησε τὸν ταλαίπωρο καὶ πτωχὸ ἄνθρωπο ὁ Θεός, ὥστε ὁ ἴδιος ὁ Υἱὸς καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ, ἔγινε πτωχὸς ἄνθρωπος! (Ἰωάννου Γ΄16).

Εἶναι λοιπὸν βασικότατος ὁ λόγος ποὺ πρέπει νὰ δείχνουμε ἔμπρακτη τὴν πίστη μας μὲ ἔργα εὐποιείας καὶ ἀγάπης. Μᾶς τὸν ἀναπτύσει τὸν λόγο αὐτὸ ὁ ἴδιος ὁ Ἀπόστολος στὴν συνέχεια. 

Ζητᾶ νὰ ἐργαζόμαστε τὰ ἔργα αὐτά, περισσότερο γιὰ ἐμᾶς τοὺς ἰδίους. Γιὰ νὰ βοηθηθοῦμε ἐμεῖς πρῶτα. Τοῦτο φαίνεται καθαρὰ καὶ στὴν πρόταση μὲ τὴν ὁποία αἰτιολογεῖ τὸν θεόπνευστο ἰσχυρισμό του. Συνιστᾶ δηλ. στοὺς πιστοὺς νὰ ἐργάζονται γιὰ νὰ μὴν εἶναι ἄκαρποι: «μανθανέτωσαν δὲ καὶ οἱ ἡμέτεροι καλῶν ἔργων προΐστασθαι εἰς τὰς ἀναγκαίας χρείας, ἴνα μὴ ὦσιν ἄκαρποι» (Τίτου Γ' 14). Δηλ. Ἂς μαθαίνουν καὶ οἱ δικοί μας νὰ πρωτοστατοῦν σὲ καλὰ ἔργα, γιὰ νὰ ἀντιμετωπίζουν τὶς ἐπείγουσες ὑλικὲς ἀνάγκες, ὥστε ἡ ζωή τους νὰ μὴν εἶναι ἄκαρπη.

Ἄρα λοιπόν, ἐνδιαφέρεται περισσότερο γι'αὐτοὺς ποὺ δίνουν καὶ ἔπειτα γι'αὐτοὺς ποὺ λαμβάνουν. Καὶ ὅπως γίνεται κατανοητό, τὰ ἔργα τῆς ἀγάπης δὲ γίνονται οὔτε μὲ γκρίνια οὔτε μὲ καταναγκασμό. Ἂν εἶναι ἔτσι, καλύτερα νὰ μὴν «προσφέρει» ὁ «πιστός».
Τὰ ἔργα ἀγάπης τὰ ἐργαζόμαστε, πρέπει νὰ τὰ ἐργαζόμαστε, ὄχι ἀπὸ λύπη ἢ ἀπὸ ἀνάγκη, ἀλλὰ μὲ χαρὰ καὶ ἱερὸ ἐνθουσιασμό. Καὶ τοῦτο διότι ὅταν ὑπάρχει ἡ εἰλικρινὴς καὶ εὐλογημένη διάθεση ὁ ἄλλος λαμβάνει μὲ χαρὰ τὴν προσφορὰ καὶ δοξάζει τὸν Θεό, ἀλλὰ καὶ διότι «ἱλαρὸν δότην ἀγαπᾶ ὁ Θεὸς» (Β' Κορ. Θ' 7).
Χρειάζεται ἄρα νὰ τονίσουμε ὅτι δὲν μπορεῖ νὰ ἔχει καμμία σχέση μὲ τὰ ἔργα ἀγάπης ὅ,τι δίνεται γιὰ λόγους προπαγανδιστικοὺς ἢ γιὰ νὰ προβληθοῦν κοσμικῶ τῷ τρόπω κάποιες ὀργανώσεις; Ὅλοι, λίγο ἕως πολὺ κατανοοῦμε περὶ ποίων καταστάσεων γίνεται αὐτὴ ἡ ἀναφορά...

Ὄχι ἀδελφοί μου. Τὰ ἔργα τῆς ἀγάπης θὰ γίνονται μὲ ἱερὸ μὲν ἐνθουσιασμὸ καὶ ὑπακοὴ στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ ταυτοχρόνως θὰ γίνονται καὶ μὲ διάκριση καὶ σιωπή. Ἂς γνωρίζουμε δὲ ὅτι ὁ θόρυβος δὲν κάνει καλὸ καὶ τὸ καλὸ δὲν κάνει θόρυβο. Ἐπειδὴ ὅμως λειτουργοῦν οἱ πνευματικοὶ νόμοι, ἀργὰ ἢ γρήγορα, θέλοντας καὶ μή, ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ φανερώνει τὸ θετικὸ ἀλλὰ καὶ ἀποκαλύπτει καὶ ἀποδοκιμάζει τὸ ἀρνητικὸ καὶ κυρίως, ἀπορρίπτει τὸ ὑποκριτικό. 

Ἀγαπητοί μου, ὅλοι μας ζοῦμε σὲ μία ἐποχὴ καὶ σὲ μία κοινωνία ποὺ διέρχεται κρίση.Κρίση ἀπ'ὅλες τὶς πλευρές. Ἄλλος λίγο καὶ ἄλλος πολύ, ὅλοι μας ἔχουμε γευθεῖ τὴν πραγματικότητα αὐτή. Καὶ ναὶ μέν, στὴν ἐπαρχία θὰ λέγαμε ὅτι τὰ πράγματα εἶναι ἀκόμα κάπως καλὰ καὶ ὑποφερτά, διότι εἶναι τέτοια ἡ φύσις τῶν πραγμάτων, καὶ κατορθώνουν οἱ οἰκογένειες νὰ πορεύονται. Στὶς μεγάλες ὅμως πολιτεῖες τί γίνεται; Ποῦ θὰ βροῦν οἱ ἀδελφοί μας χρήματα γιὰ θέρμανση τώρα ποῦ ἔρχεται ὁ χειμώνας; Καὶ ἀκόμα περισσότερο πῶς θὰ ἐξοικονομήσουν «τὸν ἄρτον τὸν ἐπιούσιον» ὅταν ἡ καταραμένη ἀνεργία μαστίζει σὲ τόσο ὑψηλὰ ποσοστὰ τοὺς νέους κυρίως οἰκογενειάρχες; Θὰ βοηθήσει τὸ κράτος νὰ ἀνταπεξέλθουμε ὅλων αὐτῶν τῶν ζοφερῶν καταστάσεων; Μακάρι. Εὐχὴ καὶ προσευχὴ μᾶς εἶναι νὰ ἐξέλθουμε ἀπὸ τὴν κάμινο τῶν εὐρωπαίων καὶ ὄχι μόνον «στραγγαλιστῶν», καὶ νὰ εἰσέλθουμε στὴν ἀναψυχὴ τῆς παραγωγῆς καὶ τῆς ὀρθῆς οἰκονομικῆς ἀναπτύξεως, ἀφοῦ ἐννοεῖται, βάλουμε πρῶτα μυαλό...

Τί ὅμως ἀκριβῶς θὰ γίνει, τώρα ποὺ λείπουν οἱ ἐμπνευσμένοι ἡγέτες (ἂπ΄ὅλους δυστυχῶς τοὺς τομεῖς), καὶ ἀπουσιάζουν ἀπὸ τὸ ἱστορικὸ προσκήνιο οἱ ἠθικὲς καὶ φωτισμένες προσωπικότητες; Τί μέλει γενέσθαι τώρα ποὺ φαίνεται νὰ ἀνέρχονται οἱ ἄθεοι, οἱ ὑβριστὲς τῶν θείων καὶ τῶν Ἁγίων; Τώρα ποὺ λυσσοῦν οἱ ἄπιστοι καὶ οἱ τύποι τοῦ ἀντιχρίστου;

Θὰ ἀπογοητευθοῦμε ἢ θὰ ἀρνηθοῦμε τὸν ἀγώνα; Μήπως πάλι παύσουμε τὴν προσφορὰ τῆς ἀγάπης   , χωρὶς τὴν ὁποία δὲν ὑπάρχει ζωή; Μόνο αὐτὸ δὲ θὰ συμβεῖ, μὲ τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ.

«Οὐδὲν κακὸν ἀμιγὲς καλοῦ». Τώρα πλέον μᾶς δίνεται ἡ δυνατότητα νὰ συνειδητοποιήσουμε ποῦ ἀκριβῶς ἀλλὰ καὶ πῶς σφάλαμε, ὥστε νὰ ἀποφασίσουμε νὰ διορθωθοῦμε. Κυρίως δὲ τώρα, δίνεται ἡ δυνατότητα στὴν ὀργανωμένη φιλανθρωπία τῆς Ἐκκλησίας μας, ἀλλὰ καὶ στὴν εὐλογημένη ἰδιωτικὴ πρωτοβουλία, ὥστε νὰ ἀναπτυχθεῖ καὶ νὰ κραταιωθεῖ τὸ στρατόπεδο τῆς ἀγάπης.
Τώρα, μποροῦμε σὲ ἀρκετὲς τῶν περιπτώσεων νὰ βιώσουμε τοὺς πρώτους ἀποστολικοὺς χρόνους ποὺ τὰ πάντα ἦταν κοινά!...

Ἀδελφοί μου, ἡ κρίση ποὺ μᾶς μαστίζει, δὲν εἶναι τόσο οἰκονομικὴ ὅσο καὶ κυρίως καὶ πρωτίστως πνευματική. Καὶ ἐπειδὴ τὰ χρήματα δὲν ἔχουν καμμία ἀποταμιευτικὴ ἀξία, ἡ καλύτερη ἐπένδυση εἶναι νὰ ἀποταμιεύουμε τὸ ὑστέρημά μας στὰ πρόσωπα τῶν ἀδελφῶν ποὺ ἔχουν ἀνάγκη. Καὶ εἶναι τόσοι πολλοί...

Ἂς εἴμαστε δὲ βέβαιοι ὅτι ἡ θερμὴ καρδιὰ μὲ τὴ γενναία προσφορά, μᾶς κάνουν νὰ συνειδητοποιοῦμε τὸν λόγο τῆς ὑπάρξεώς μας πάνω στὴ γῆ, καὶ ταυτοχρόνως μᾶς χαρίζουν τὴν εὐλογία τῆς ἐν Χριστῷ ἀγάπης γιὰ ὅλο τὸν κόσμο.

Ἀμήν.

πηγή:εδώ