100η επέτειος από την Απελευθέρωση της Βέροιας (φωτορεπορτάζ)

Με λαμπρότητα και επισημότητα η Βέροια εορτάζει σήμερα Τρίτη 16 Οκτωβρίου την 100^η επέτειο από την απελευθέρωσή της (1912-2012).

Στις εορταστικές εκδηλώσεις παρίσταται ο Μακαριώττος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος ο οποίος το απόγευμα της Δευτέρας χοροστάτησε στον πανηγυρικό εσπερινό για την επέτειο των Ελευθερίων και την εορτή πάτων των εν Βεροία Αγίων στον ιερό ναό αγίου Αντωνίου πολιούχου Βεροίας, ενώ τον θείο λόγο κήρυξε ο σεβμασιώτατος Μητροπολίτης Δράμας κ. Παύλος. Νωρίτερα ο Μακαριώτατος επισκέφθηκε το επισκοπείο της Βέροιας όπου τον υποδέχθηκαν ο σεβασμιώτατος και οι τοπικές αρχές. 

Σε μία μικρή τελετή ο Μακαριώτατος απένειμε σε δύο εξέχουσε προσπωπικότητες της Βέροιας τιμητικές διακρίσεις της Μητροπόλεως Βεροίας. Συγκεκριμένα τιμήθηκε ο Δρ. Αντώνιος Κολτσίδας με το χρυσό σταυρό του Αποστόλου παύλου για την εν γένει προσφορά του, αλλά και την συγγραφή του δίτομου έργου με την ολοκληρωμένη ιστορία της Βέροιας, και η αθλήτρια Σοφία Υφαντίδου η οποία διακρίθηκε στους πρόσφατους Ολυμοιακού αγώνες του Λονδίνου πέτυχε νέο Ολυμπιακό ρεκόρ στο ακόντιο Επτάθλου, με το χρυσό μετάλιο του Αποστόλου Παύλου. Στην αθλήτρια απονεμήθηκε και χρηματική ενίσχυση για την συνέχιση της προσπάθειάς της.

Το πρωί της Τρίτης στον ιερό ναό αγίου Αντωνίου στον όρθρο της εορτής χοροστάτησε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ελασσώνος κ. Βασίλειος και στη συνέχεια τελέστηκε πολυαρχιερατικό συλλείτουργο προεξέρχοντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ναζαρέτ κ. Κυριακού (Πατριαρχείο Ιεροσολύμων), ενώ έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Ελασσώνος κ. Βασίλειος, Δράμας κ. Παύλος, Κιλικισίου κ. Εμμανουήλ, Ιλίου κ. Αθηναγόρας και Βεροίας κ. Παντελεήμων.

Στις 10.30 τελέστηκε από τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών κ. Ιερώνυμο η επίσημη Δοξολογία για την επέτειο των Ελευθερίων, παρουσία εκπροσώπου της Κυβερνήσεως, του Κοινοβουλίου και του συνόλου των τοπικών πολιτικών και στρατιωτικών αρχών.

Τον πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων, ο οποίος στο τέλος της Δοξολογίας εν συγκινήσει προέτρεψε το εκκλησιάσμα να ψάλλουν όλοι μαζί τον εθνικό ύμνο.

Ακολούθησε έξω από τον ναό σύντομο πρόγραμμα με χορευτικά τοπικά συγκροτήματα και στη συνέχεια έγινε τρισάγιο και ατάθεση στεφάνων στο ηρώο της πόλης και παρέλαση στους κεντρικούς δρόμους.

Η ομιλία του σεβασμιωτάτου Βεροίας κ. Παντελεήμονος.

«Ιδού γαρ ... ανάμνησιν επιτελούμεν έργου θαυμαστού και μεγάλου, ό η δεξιά του Θεού ειργάσατο εν ταις ημέραις ημών».

Εκατό ρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την μεγάλη εκείνη ημέρα κατ΄την οποία οι καμπανες των εκκλησιών της πόλεώς μας χτύπησαν χαρμόσυνα για να αναγγείλουν το πολυπόθητο μήνυμα της ελευθερίας, το μήνυμα που καρτερούσαν γεννεές γενεών, που γεννιόταν και μεγάλωναν με αυτό το όνειρο της ελεύθερης πατρίδος, αλλά δεν το έβλεπαν να πραγματοποιείται.

Όνειρο και λαχτάρα ήταν η ελευθερία για τους κατοίκους της Βέροιας από τη εποχή που η πόλη έπεσε οριστικά στα χέρια των Οθωμανών, από τότε που ο ιερομάρτυς μητροπολίτης Βεροίς Αρσένιος άφηνε την τελευταία του πνοή για να μην αρνηθεί την πίστη του.

Όνειρο και λαχτάρα ήταν η ελευθερία για τους Βεροιώτες που πολλές φορές έδειχνε να παίρνει σάρκα και οστά, αλλά στη συνέχεια έσβυνε σαν σκιά που χάνεται όταν βγαίνει ο ήλιος.

Όνειρο και λαχτάρα ήταν η εκευθερία που θέρμαινε τις ψυχές τους και δεν τις άφηνε να παγώσουν από το φόβο των απειλών του στυγερού δυνάστη. Όνειρο και λαχτάρα ήταν η ελευθερία που φώτιζε τα μονοπάτια της ζωής τους και τουε έκανε να θυμούνται τα περασμένα μεγαλεία, την ιστορία και τις παραδόσεις του Γένους, τη γλώσσα και την πίστη των πατέρων τους.

Όνειρο και λαχτάρα ήταν η ελευθερία που έκαιγε σαν αγιοκέρι μπροστά στις εικόνες του Χριστού, της Παναγίας και των αγίων και έκανε να διακρίνεται ένα μειδίαμα παρηγορίας στις ιερές μορφές τους.

Όνειρο και λαχτάρα ήταν η ελευθερία που έκανε τις ψυχές τους να αντέχουν στις κακουχίες, να υπομένουν τους διωγμούς, να μην εγκαταλείπουν την προσπάθεια και να αγωνίζονται με κάθε τρόπο για να κάνουν το όνειρο πραγματικότητα και να μεταποιήσουν τη λαχτάρα σε γεγονός.

Εκατό χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την ημέρα που οι προσευχές και οι δεήσεις των σκλαβωμένων Μακεδόνων εισακούσθηκαν από τον Θεό, από την ημέρα που οι μεσιτείες και οι πρεσβείες των αγίων, παλαιών και νέων, έφεραν το ποθούμενο αποτέλεσμ, από την ημέρα που οι επίπονοι και μακροχρόνιοι αγώνες των Ελλήνων δικαιώθηκαν, από την ημέρα που οι θυσίες τους, τα δάκρυα και τα αίματά τους καρποφόρησαν, από την ημέρα που ο αέρας της ελευθερίας έκανε τα λάβαρα και τις σημαίες που για αιώνες ήταν φυλαγμένα καλά στα σπίτια των κατοίκων της Βέροιας να βγουν και να ανεμίσουν στα παράθυρα των σπιτιών τους.

Η είδηση ότι ο ελληνικός στρατός με επικεφαλής τον τότε διάδοχο του θρόνου Κωνσταντίνο μετά τις αψυμαχίες στα περίχωρα της Βέροιας εισερχότνα θριαμβευτής στην πόλη διαδόθηκε αστραπιαία και πλημμύρισε με ενθουσιασμό και χαρ΄τις ψυχές των ανθρώπων. Τα πλήθη ξεχύθηκαν στους δρόμους για να υποδεχθούν τους λευθερωτές.

«Ξημερώνει η 16^η Οκτωβρίου 1912, ημέραν Τρίτην λαμπροτέραν των ημερών», περιγράφει ο Αναστάσιος Εμμ. Χριστοδούλου. «Από βαθέος όρθρου η Βέροια είναι επί ποδός, προς υποδοχήν των ελευθερωτών μας. Μετ’ ανεκλαλήτου χαράς αντικρίζομεν τους ευσταλείς τσολιάδες χοροπηδώντας στις πλαγιές των γύρωθεν λόφων. Αι λόγχες του Στρατού μας λαμποκοπούν στην λάμψιν του ημίου. Και οι Βεροιείς που για 476 χρόνια σκλαβψμένοι υπέστησαν τα πάνδεινα, δοξολογούντες τον θεόν, «Χριστός Ανέστη» αναφωνούν....

Τα σπίτια των αρχόντων και αι καλύβες των πτωχών ανοίγουν διάπλατα τις πόρτες. Πλούσια τραπέζια στήνονται, φαγητά ποικίλλα παρατίθενται, και το παλιό βεργιώτικο κρασί δροσίζει τον κουρασμένον Στρατόν μας... Αι Βεργιώτισσες ανασκουπώνονται και ζώνουν τις ποδιές των, πρωτοστατούσης της Φιλοπτώχου Αδελφότητος Κυριών. Και ζυμώνουν τραγουδώντας και μαγειρεύον συνεχώς.... Η Βέροια πανγηρυρίζει. Η Βέροια γλεντά. Μα συγχρόνως δεν ξεχνά και τον Στρατόν να βοηθήσει εις την προέλασίν του. Και μαζεύει χιλιάδες βαρέλια κενά και ξυλείαν ικανήν για να κάμουν τα γεφύρια του Λουδίου και του Αξιού.

Ο Μητροπολίτης μας Καλλίνικος Δεληκάνης συνεχίζει, «εις των διαπρεπεστέρων Ιεραρχών της Εκκλησίας μας, δακρύων παραδίδη την πόλιν του Αντωνίου, εις τον πρώτον εισελθόντα έφιππον λοχαγόν του Πυροβολικού Μάνον. Ακολουθεί η θριαμβευτική είσοδος του Στρατού μας. Στρατιώται και πολίται αλληλοασπάζονται και αλληλοεναγκαλίζονται. Η χαρά μας δεν περιγράφεται. Ο ενθουσιασμός ακράτητος. Ζήτω- κραυγαί συνεχείς. Τα φέσια, το τουρκικό κάλυμμα της κεφαλής, σχίζονται και ποδοπατούνται. Ο χαιρετισμός της «καλημέρας» αντικαθίσταται με το «Χριστός Ανέστη». Πολλοί δε γέροντες που ηύχοντο να ζήσουν έως ότου ιδούν το Ρωμαίικο, κλαίοντες ήδη από συγκίνησιν και χαράν, ατενίζουν προς τον ουρανόν ψελλίζοντες «Νυν απολύεις τον δούλον σου Δέσποτα, ότι είδον οι οφθαλμοί μου την σημαίαν του Σταυρού».

Αυτή τη σημαία του Σταυρού που προσδοκούσαν να δουν οι πατέρες μας υψώνουμε και εμείς σήμερα εις ανάμνηση του ελληνικού θριάμβου που μας χάρισε την ελευθερία. Την ελευθερία που μπορεί να άργησε να έρθει στη Μακεδονία μας, που μπορεί να απαίτησε περισσότερο αίμα γενναίων ανδρών και ηρωικών γυναικών, που μπορεί να συνοδεύθηκε από ενενήντα επιπλέον χρόνια οδύνης και πόνου, πολέμων και θυσιών, επίμονης προσπαθείας να αλλοιωθεί η εθνική συνείδηση των Ελλήνων Μακεδόνων και να αποκοπούν από την πνευματική μήτρα και τροφό των Ορθοδόξων, το Οικουμενικό Πατριαρχείο, όμως ήρθε! Ήρθε για να αναζωογονήσει τις ψυχές και να δροσίσει τα πρόσωπα, για να σκουπίσει τα δάκρυα και να σταματήσει τους ποταμούς των αιμάτων που χυνόταν. Ήρθε και στην Βέροια, βγαλμένη «απ’ τα κόκκαλα των Ελλήνων τα ιερά», από τα κόκκαλα των Ελλήνων που αγίασαν με τη θυσία και το μαρτύριό τους αυτόν τον τόπο και που δεν παύουν να παρακαλούν τον Θεό να διατηρήσει αυτή την πατρίδα, για την οποία εκείνοι έδωσαν τη ζωή τους, ελεύθερη, ανεξάρτητα, υπερήφανη και τιμημένη όπως της αξίζει.

Μαζί όμως με τις σημαίες που υψώνουμε εις ανάμνηση του μεγάλου γεγονότος της  απελευθερώσεως της πόλεώς μας και εις τιμήν αυτών που έπεσαν ηρωικά μαχόμενοι στα πεδία των μαχών για τη δική μας ελευθερία, υψώνουμε το βλέμμα και την ψυχή στον φιλάνθρωπο και ελεήμονα Θεό, γιατί έργο της δικής του δεξιάς ήταν η απελευθέρωση της Βέροιας και ολοκλήρου της Μακεδονίας, και του εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη μας για το μοναδικό και ανεκτίμητο δώρο της ελευθερίας που μας χάρισε.

Ανάμνηση της υπερόχου θυσίας των πατέρων μας και έκφραση ευγνωμοσύνης προς τον Θεό δεν αρκεί όμως αν δεν συνοδεύεται από την υπευθυνότητα που οφείλει να έχει και με την οποία οφείλει να πολιτεύεται καθένας από εμάς που απολαμβάνουμε τον αέρα της ελευθερία, που δεν χρειάζεται να διεκδικούμε την ελευθερία της εκφράσεως, της πίστεως και της ιδιοπροσωπίας. Για τί η ελευθερία είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένη με την υπευθυνότητα του πολίτη που οφείλει να αισθάνεται το χρέος του έναντι της πατρίδος και της ιστορίας της, έναντι του πολιτισμού που του κληροδότησαν οι πατέρες του αλλά κυρίως αυτού που πρέπει να παραδώσει στις επερχόμενες γενεές. Το χρέος αυτό είναι χρέος προσωπικό που δεν μπορεί και δεν πρέπει να μετακυλίεται στους άλλους, γιατί ο καθένας έχει την δική του ευθύνη, την ευθύνη που του αναλογεί. Και μόνο εάν ο καθένας πράξει το χρέος του έναντι της πατρίδος, εάν ο καθένας εργάζεται για το κοινό καλό και όχι για να υπερκεράσει ή και να βλάψει τον άλλον, τότε μόνο μπορεί η πατρίδα να προοδεύσει, τότε μπορεί να έχει μέλλον, τότε η ελευθερία για την οποία οι πατέρες μας θυσιάσθηκαν δεν θα είναι μία φευγαλέα εμπειρία, δεν θα είναι μία ανάμνηση χωρίς περιεχόμενο, που την επέτειό της τιμούμε κάθε χρόνο, αλλά θα είναι το αγαθό που θα κληροδοτήσουμε στα παιδιά μας έχοντας συμβάλλει και εμείς να βαθύνει και να ριζώσει σ’ αυτή τη γή, για να ενώνει τους Έλληνες στην κοινή προσπάθεια της «όμορφής και παράξενης αυτής πατρίδας», όπως την ονομάζει ο ποιητής, στην οποία μα ς έλαχε να ζούμε.

Αυτήν την εξαίρετη για την πόλη της Βέροιας ημέρα έχουμε την μεγάλη τιμή να την πανηγυρίζουμε με την παρουσία του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου, συμπαραστατουμένου υπό των αγίων Αρχιερέων, οι οποίοι λαμπρύνουν την εορτή και τιμούν την ιστορική πόλη μας.

Σας είμεθα ευγνώμονες, Μακαριώτατε, γιατί παρά τις πολλαπλές υποχρεώσεις της πολυευθύνου θέσεώς σας ανταποκριθήκατε με πολύ αγάπη στο αίτημά μας και είστε πλησίον μας. Ευχηθείτε να αποδειχθούμε άξιοι της ελευθερίας για την οποία θυσιάσθηκαν οι πατέρες μας. Ευχηθείτε ο Θεός δια πρεσβειών της Υπεραγίας Θεοτόκου και του πολιούχου μας, οσίου Αντωνίου του Νέου, να σκέπει και να προστατεύει την πόλη μας και να διατηρεί ασινή και ακράδαντον την πατρίδα μας από παντός ορατού και αοράτου εχθρού».