Κυριακὴ ΙΑ΄ Λουκᾶ (Ομιλία στο ευαγγελικό ανάγνωσμα)

Ἡ σημερινὴ Κυριακὴ εἶναι ἀφιερωμένη ὑμνογραφικὰ στοὺς προπάτορες τοῦ Κυρίου μας ἀπὸ τὸν Ἀβραὰμ μέχρι τὴν Ὑπεραγία Θεοτόκο. Μᾶς δίνει τὴν εὐκαιρία ἠ Ἐκκλησία μας νὰ θυμηθοῦμε ὅλους ἐκείνους τοὺς δικαίους ἄνδρες καὶ τὶς δίκαιες γυναῖκες, ποὺ ἔγιναν ἁλυσίδα ζωῆς στὴν πορεία τῆς θρησκευτικῆς κοινότητος, ποὺ ὀνομάστηκε Ἰσραήλ.

Μέσα ἀπὸ ἕνα δράμα πειρασμῶν καὶ αἵματος, βίας καὶ ἀδικιῶν, αὐτὴ ἡ θρησκευτικὴ κοινότητα κατέληξε στὸ Θεανδρικὸ πρόσωπο τοῦ Κυρίου καὶ μετασχηματίστηκε στὸν Νέο Ἰσραήλ, τὴν Ἐκκλησία. Εἶναι λοιπὸν καὶ δικοί μας προπάτορες, δικοί μας κατὰ πνεῦμα συγγενεῖς, ὅλοι ἐκεῖνοι ποὺ ἔζησαν σὲ διαφορετικὲς ἐποχές, εἶχαν ὅμως κοινὴ ἐλπίδα καὶ πίστη στὸν ἕνα καὶ μοναδικὸ Θεό, ὑπὸ συνθῆκες δύσκολες, κάτω ἀπὸ τὴν ἀπειλὴ τῆς εἰδωλολατρίας ἢ ὑπὸ αἰχμαλωσίαν. Εἶναι καὶ δικοί μας προπάτορες ὅλοι ἐκεῖνοι ποὺ δὲν ἀρνήθηκαν τὸ δεῖπνο τῆς πίστεως τοῦ Ἄσαρκου Λόγου, ποὺ ἐνεργοῦσε ἀργὰ τὸ πλήρωμα τῶν καιρῶν γιὰ τὴν ἐνσάρκωσή Του.

Τὰ τελευταῖα χρόνια ἔχει ἐνταθεῖ ἡ πολεμικὴ κατὰ τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, κυρίως ἀπὸ φανατικοὺς ἀρχαιοελληνιστὲς νεοειδωλολάτρες καὶ παγανιστές, ποὺ βλέπουν μὲ ἀπέχθεια τὴν ἱστορία τῆς θρησκευτικῆς κοινότητος τοῦ Ἰσραήλ καὶ ἐπιτίθενται μὲ συνωμοσιολογικὲς ὑποψίες κατὰ τῶν δικαίων αὐτῶν προσώπων, στηριζόμενοι στὴν φυλετική, διανοητική, ἐπιστημονική, γλωσσικὴ καὶ πολιτισμικὴ ὑπεροχὴ τοῦ ἑλληνικοῦ ἔθνους καὶ ἰσχυριζόμενοι πὼς ὁ ἑλληνισμὸς δὲν ἔχει καὶ πολὺ περισσότερο δὲν θὰ πρέπῃ νὰ ἔχῃ καμία σχέση μὲ τὴν ἱστορία τῶν ἑβραίων. Κατηγοροῦν τὸν χριστιανισμὸ ἐπὶ ἑβραϊσμῷ, ἀδίκως ὅμως, διότι ἡ Παλαιὰ Διαθήκη δὲν εἶναι ὁ τόμος τῆς ἱστορίας ἑνὸς ἔθνους, ἀλλὰ τὸ ὑπόμνημα τῆς ἐμπειρίας καὶ πορείας πρὸς τὴν ἀλήθεια μιᾶς κοινότητος πιστῶν, ποὺ ἁπλῶς ἐμφανίζεται καὶ δρᾶ σὲ συγκεκριμένο γεωγραφικὸ χῶρο καὶ ὑπὸ ἰδιαίτερες συνθῆκες, σίγουρα ὄχι πάντοτε καλές.

Ἡ Ἐκκλησία τιμᾶ δεόντως τὴν Παλαιὰ Διαθήκη, διότι ἀναγνωρίζει στοὺς προπάτορες ἕνα ῥόλο σημαντικὸ στὴ διαμόρφωση τῶν συνθηκῶν ποὺ συνέβαλαν στὴ γέννηση τοῦ Σωτῆρα τῆς ἀνθρωπότητος. Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς εἶναι ὁ Θεὸς ποὺ ἔγινε ἄνθρωπος γιὰ τὸν κάθε ἄνθρωπο, ἀδιακρίτως φυλετικῆς ταυτότητος. Γι’ Αὐτὸν δὲν ὑπάρχει Ἕλλην καὶ ἰουδαῖος. Τὸ λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ποὺ ἦταν ὁ ἴδιος ἑβραῖος καὶ μάλιστα ἔνθερμος ζηλωτὴς τῶν πατρῲων δογμάτων καὶ ἠθῶν.

Οἱ βάλλοντες κατὰ τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ἀποῤῥίπτουν ὡσαύτως καὶ τὴν Καινή. Συμπεριφέρονται ὅπως οἱ πρῶτοι καλεσμένοι τοῦ οἰκοδεσπότη ποὺ ἑτοίμασε τὸ πλούσιο τραπέζι τῆς παραβολῆς. Ἀρνοῦνται τὴν πρόσκληση τοῦ Χριστοῦ, ἐπειδὴ ὑποτιμοῦν τοὺς συνδαιτημόνες Του. Δὲν μποροῦν νὰ καθίσουν στὸ ἴδιο τραπέζι μὲ τοὺς ἐραστὲς τῆς εὐαγγελικῆς ἁπλότητος. Καχύποπτοι, ἐπῃρμένοι ἀπὸ τὴν κατὰ κόσμον σοφία, ἀξιολογοῦν τὴν ἀλήθεια μὲ βάση τὸ φυλετικὸ μῖσος, τὴν καταγωγή, τὴν διαφορετικότητα. Κοντά τους καὶ ὅλοι ἐκεῖνοι ποὺ γιὰ οἰκονομικούς, κοινωνικοὺς ἢ ἄλλους λόγους ἐκλαμβάνουν ὡς μωρία, ὡς ἀνοησία, τὴν χριστιανικὴ ἰδιότητα.

Ὅλοι αὐτοὶ οἱ ἀπέχοντες τοῦ Κυριακοῦ δείπνου δὲν θὰ γευθοῦν τὴν γλυκύτητα τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, δὲν θὰ ἀπολαύσουν τὴν εὐφροσύνη τῆς αἰωνιότητος κοντὰ στὸν Χριστό. Ἀλλὰ καὶ ὅσοι, χριστιανοὶ ὄντες, περιφρονοῦν τὸ θεῖο κάλεσμα γιὰ συμμετοχὴ στὴν μυστηριακὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας, θὰ ἔχουν τὴν ἴδια μοῖρα.

Ὑπάρχει ἕνα ὡραῖο ἔθος κατὰ τὴ διάρκεια τῶν γευμάτων, ποὺ ἀποδίδει τὴν χαρὰ τῆς συνάντησης. Εἶναι τὸ τσούγκρισμα τῶν ποτηριῶν. Αὐτὸ τὸ ἔθος ἕλκει τὴν καταγωγή του ἀπὸ τὴν ἀρχαιότητα. Ξεκίνησε ὡς ἔνδειξη ἀμοιβαίας ἐμπιστοσύνης τῶν συνδαιτημόνων. Καθὼς ἀκουμποῦσαν τὰ ποτήρια, ἔριχνε ὁ ἕνας λίγο κρασὶ στὸ ποτήρι τοῦ ἄλλου, γιὰ νὰ διαλύσουν τὶς ὑποψίες τῆς δόλιας δηλητηρίασης. Ὁ οἰκοδεσπότης Χριστὸς μᾶς προσκαλεῖ νὰ συνδειπνήσουμε, νὰ δοκιμάσουμε τὰ ἄριστα πνευματικὰ ἑδέσματα ποὺ μᾶς ἔχει ἑτοιμάσει καὶ νὰ τσουγκρίσουμε τὰ ποτήρια μας, δοκιμάζοντας τὸ δικό Του Αἷμα, ποὺ διαλύει καὶ ἐξουδετερώνει τὸ δηλητήριο τῆς ἁμαρτίας μέσα στὸ δικό μας αἷμα, ποὺ Τοῦ τὸ προσφέραμε, γιὰ νὰ μᾶς προσφέρῃ τὸ δικό Του. Καὶ ἐνῷ ἐμεῖς Τοῦ τὸ προσφέραμε μία φορά, Ἐκεῖνος μᾶς τὸ προσφέρει σὲ κάθε θεία λειτουργία. Ὅμως ἐμεῖς τὸ περιφρονοῦμε, προβάλλοντας δικαιολογίες, ὅπως οἱ καλεσμένοι τῆς παραβολῆς, ἐπειδὴ βολευόμαστε στὶς ἁμαρτωλές μας συνήθειες. Μᾶς ἐξυπηρετεῖ ἡ ἀποχὴ ἀπὸ τὸν Χριστό, διότι ἡ Κοινωνία Του μᾶς ὑποβάλλει στὴ διαδικασία τῆς πνευματικῆς ἑτοιμασίας γιὰ τὴν καλυτέρευσή μας.

Εἴθε νὰ ἀντιληφθοῦμε τὴν ἀξία τοῦ Κυριακοῦ δείπνου καὶ νὰ ἀνταποκριθοῦμε στὴν πρόσκλησή Του στὴ μεγάλη γιορτὴ τῆς μοιραζόμενης ἀγάπη Του. 

π. Στυλιανός Μακρής