Εγκύκλιος Τριών Ιεραρχών 2013

† ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ

ἐλέῳ Θεοῦ Ἐπίσκοπος καὶ Μητροπολίτης τῆς Ἱερᾶς καὶ Ἀποστολικῆς

Μητροπόλεως  Βεροίας, Ναούσης καὶ Καμπανίας

πρὸς τοὺς ἐκπαιδευτικοὺς καὶ τοὺς μαθητὲς

τῆς καθ’ ἡμᾶς θεοσώστου Ἐπαρχίας.

Σοφοί καί ἐπιστήμονες, μαθητές καί διδάσκαλοι, φοιτητές καί σπουδαστές τιμοῦν σήμερα τούς προστάτες τῆς παιδείας καί τῶν γραμμάτων, τιμοῦν τούς ἐπιμελεῖς μαθητές, τούς ταλαντούχους φοιτητές, τούς διακεκριμένους ἐπιστήμονες, τούς χαρισματικούς καθηγητές, αὐτούς πού καί ὅταν ἦταν μαθητές ὑπῆρξαν διδάσκαλοι τοῦ ἤθους καί τῆς ἀρετῆς, τῆς ἐργατικότητος καί τῆς ἐπιμελείας, ἀλλά καί ὅταν ἦταν διδάσκαλοι δέν ἔπαυσαν νά μαθητεύουν μέ ταπείνωση δίπλα στούς ἁπλούς ἀσκητές, δέν ἔπαυσαν νά μαθητεύουν μέσα στά προβλήματα τῆς καθημερινότητος, δέν ἔπαυσαν νά προσπαθοῦν γιά νά μάθουν περισσότερα καί γιά νά προοδεύσουν ὄχι μόνο στήν κατά κόσμο σοφία ἀλλά καί στήν ἀρετή καί τήν ἁγιότητα.

Γιατί ἡ πραγματική γνώση καί ἡ πραγματική σοφία δέν βρίσκεται στή στασιμότητα καί στό αἴσθημα τῆς αὐταρκείας· κρύβεται στήν προσπάθεια γιά περισσότερη γνώση, γιά μεγαλύτερη πρόοδο, γιά βελτίωση καί ἐξέλιξη προσωπική. Ἡ γνώση εἶναι ἕνα σημαντικό ζητούμενο στή ζωή τοῦ κάθε ἀνθρώπου καί πολύ περισσότερο στή ζωή τῶν νέων ἀνθρώπων, ἀλλά δέν ἀρκεῖ γιά νά ἀναδείξει τόν ἄνθρωπο ὡς ὁλοκληρωμένη προσωπικότητα· δέν ἀρκεῖ γιά νά ἀναδείξει τόν ἄνθρωπο χρήσιμο καί ἐνεργό πολίτη, πού θά προσφέρει στούς συνανθρώπους του καί τήν κοινωνία. Γιατί μόνο μέσα ἀπό τήν προσφορά ὁ ἄνθρωπος ὁλοκληρώνεται, γιατί μόνο μέσα ἀπό τήν προσφορά ὁ ἄνθρωπος κατακτᾶ τήν ἀληθινή γνώση τοῦ ἑαυτοῦ του καί τοῦ κόσμου, τή γνώση πού δέν «φυσιοῖ», πού δέν κάνει δηλαδή τόν ἄνθρωπο ματαιόδοξο καί κενόδοξο, γιατί συνοδεύεται ἀπό τήν ἀγάπη πού «οἰκοδομεῖ», συνοδεύεται ἀπό τήν ἀλληλεγγύη πού γνωρίζει νά μήν παραμερίζει τόν συνάνθρωπο, ὅποιος καί ἄν εἶναι, σέ ὅποια κοινωνική τάξη καί ἄν ἀνήκει, ὅ,τι χρῶμα καί ἄν ἔχει, ὅποια ἰδιαιτερότητα καί ἄν ἔχει.

Ζοῦμε σέ μιά ἐποχή κατά τήν ὁποία ἡ ὑπερβολική γνώση τήν ὁποία κατέκτησε ὁ ἄνθρωπος σέ συνδυασμό μέ τήν ἀλαζονεία πού αὐτή δημιουργεῖ, ὅταν δέν συνοδεύεται ἀπό τήν ἀρετή, ὁδήγησαν τόν κόσμο στήν κρίση πού ζοῦμε. Γιατί πολλοί πίστευσαν, καί ἔδωσαν αὐτή τήν κατεύθυνση καί στήν παιδεία, ὅτι τό μόνο πού χρειάζεται εἶναι ἡ τεχνολογία, εἶναι οἱ ἀριθμοί. Καί ξέχασαν τόν ἄνθρωπο, τό πνεῦμα καί τήν ψυχή, καί ὅσα συνδέονται μέ αὐτό. Ξέχασαν τήν ἀγάπη καί τήν ἀλληλεγγύη, ξέχασαν τόν ἀνθρωπισμό καί τόν ἄνθρωπο, καί ἔτσι κινδυνεύουμε νά χάσουμε τήν ἀληθινή γνώση, κινδυνεύουμε νά ξεχάσουμε τήν παιδεία καί τόν πολιτισμό μας, τή γλώσσα μας καί τήν ἱστορία μας, τίς ἀρετές καί τίς ἀξίες μας, κινδυνεύουμε νά ξεχάσουμε ὅτι ἡ γνώση δέν ἔχει καμία ἀξία, ἄν δέν συνοδεύεται ἀπό τήν ἀρετή. Γιατί ἕνας σοφός ἄνθρωπος δέν ἔχει καμιά ἀξία, ἄν δέν θέτει τή σοφία του στήν ὑπηρεσία τῶν συνανθρώπων του, ἄν δέν μετασχηματίζει τή γνώση του σέ ὠφέλεια γιά τό κοινό καλό.

Καί αὐτό μᾶς ὑπενθυμίζουν οἱ τρεῖς μεγάλοι Ἱεράρχες καί φωστῆρες σήμερα. Ἦταν σοφοί, ἀλλά δέν κράτησαν τή γνώση καί τή σοφία γιά τόν ἑαυτό τους. Τήν ἔκαναν ἔργα γιά τό καλό τῶν ἀνθρώπων, τήν μεταποίησαν σέ ἀρετή πού τούς ἀνύψωσε ἀπό σοφούς σέ ἁγίους, ἀπό διανοούμενους σέ φωστῆρες, πού φωτίζουν καί ὅλους ἐμᾶς δεκαεπτά αἰῶνες τώρα.

Τό δικό τους φῶς εὔχομαι νά καταυγάζει πάντοτε τόν νοῦ καί τήν ψυχή σας καί νά καθοδηγεῖ τά βήματα ὅλων σας, καί τῶν μαθητῶν καί μαθητριῶν μας καί τῶν ἐκπαιδευτικῶν μας, στή γνώση πού συνδυάζεται μέ τήν ἀρετή.

Διάπυρος πρός τόν Κύριον εὐχέτης

Ὁ Μητροπολίτης

† Ὁ Βεροίας, Ναούσης καὶ Καμπανίας Παντελεήμων