Κατάργηση ή όχι του Β’ Σώματος Στρατού;

γράφει 

ο κ.Αλέξανδρος Τρομπούκης

Πρόσφατα διάβασα στον τοπικό τύπο επιστολές των πολιτικών και του Μητροπολίτου μας που ζητούν την  παραμονή του Β’ΣΣ   στη Βέροια.
Η οικονομική κρίση από το 2009, ενέτεινε την πίεση για δομικές αλλαγές, με στόχο τον περιορισμό των λειτουργικών δαπανών και την εξοικονόμηση προσωπικού προς επαύξηση του ποσοστού επανδρώσεως των μονάδων. Αλλά οι λειτουργικές δαπάνες δεν σχετίζονται τόσο με τον αριθμό στρατοπέδων και στρατηγείων, όσο με τους αριθμούς των αναγκαίων δυνάμεων και οπλικών συστημάτων καθώς και τους ρυθμούς εκπαιδεύσεως. Το δε πρόβλημα επανδρώσεως των μονάδων του Στρατού Ξηράς, επιδεινώθηκε αναίτια το 2009, εκ της μειώσεως της στρατιωτικής θητείας από 12 σε 9 μήνες.

Οι θιασώτες της καταργήσεως Β’ Σώματος Στρατού, προβάλλουν κυρίως δύο επιχειρήματα, εντελώς θεωρητικά:
1) Μείωση του αριθμού των αντιστράτηγων
2) Περιορισμό των επιπέδων διοικήσεως.

Με τη διάλυση του Β΄ ΣΣ, υποστηρίζεται, ότι οι δυνάμεις του, ούτως ή άλλως, δεν πρόκειται να ενεργήσουν συγκεντρωτικά ως ανεξάρτητο Σώμα Στρατού αλλά θα διατεθούν σε τοπικές διοικήσεις στον Έβρο, το Αιγαίο κ.λπ. Ως εκ τούτου, κρίνεται ορθολογικό να τελούν από τον καιρό της ειρήνης, απευθείας υπό την διοίκηση της ΑΣΔΕΝ κ.ο.κ.

Πόσο ξέρουμε ή πόσο έχει γίνει κατανοητό το τί αντιπροσωπεύει το Β΄ ΣΣ;

Το Β΄ ΣΣ αναδιοργανώθηκε το 1998, ( υπηρετούσα ως επιτελής τότε εκεί), αναλαμβάνοντας ρόλο Δυνάμεως Ταχείας Αντιδράσεως, δηλαδή ρόλο στρατηγικής εφεδρείας. Εγκατέλειψε την συμβατική μορφή του, απαλλάχθηκε από χώρο και αφοσιώθηκε στις δυνάμεις εκείνες που θα πρέπει να υλοποιήσουν τον επιχειρησιακό ελιγμό της ταχείας αντιδράσεως – ενισχύσεως. Το αναδιοργανωμένο Β΄ ΣΣ, ήλθε να καλύψει την απαίτηση αυτή.

Η απαίτηση μετασχηματισμού του Β΄ ΣΣ προέκυψε από τα διδάγματα της κρίσεως των Ιμίων.

Στην ουσία, το 1998 με την αναδιοργάνωση του Β΄ ΣΣ, καταβλήθηκε έντονη προσπάθεια «συμμαζέματος» των Ειδικών Δυνάμεων και θεραπείας των διαλυτικών καταστάσεων. Απαιτήθηκε ένα ολόκληρο έτος(!) μέχρι να συγκεντρωθεί στις μονάδες των Ειδικών Δυνάμεων προσωπικό το οποίο είχε αποσπασθεί σε καθήκοντα εκτός αποστολής. Ο κάθε μέραρχος ή σωματάρχης, είχε συνηθίσει να ζητάει καταδρομείς και πεζοναύτες για φύλαξη κρίσιμων υποδομών, αποθηκών σε «ξεχασμένα» μέρη, αλλά ακόμη και για καθήκοντα «βιτρίνας», όπως υπεύθυνους λεσχών ή ναυαγοσωστών σε θερινά θέρετρα, ώστε να απαλλαγεί από απείθαρχους, ασουλούπωτους και μη αποδοτικούς κληρωτούς. Επιπλέον, κάθε μέραρχος και σωματάρχης, ζητούσε αγήματα των Ειδικών Δυνάμεων για κάθε εορταστική επέτειο ή εκδήλωση τοπικών αυτοδιοικήσεων.

Με την αναδιοργάνωση του Β’ ΣΣ, καθιερώθηκε κατά παράδοση η ανάληψη της διοικήσεως από αντιστράτηγο των Ειδικών Δυνάμεων. Εκ των πραγμάτων, τα στελέχη των Ειδικών Δυνάμεων διακρίνονται από μεγαλύτερη εξοικείωση στην διακλαδική συνεργασία, εφόσον στις επιχειρήσεις τους συνεργάζονται στενά με τα μέσα της Πολεμικής Αεροπορίας (ΠΑ) και του Πολεμικού Ναυτικού (ΠΝ).

Η θετική επίδραση που είχε η αναδιοργάνωση του Β΄ ΣΣ στις Ειδικές Δυνάμεις, δεν ήταν το μεγαλύτερο όφελος που προέκυψε. Πολύ μεγαλύτερης σημασίας ήταν η επίδραση που άσκησε στην ριζική «αναγέννηση» της Αεροπορίας Στρατού (ΑΣ), ένα Όπλο κρίσιμης σημασίας.  Σε συνδυασμό με την απόφαση του 1998, να αποτελέσει ξεχωριστό Όπλο, επισφραγίστηκε η επιτυχής πορεία «αφυπνίσεως» της ΑΣ, η οποία σήμερα παρουσιάζει διοικήσεις υψηλού επιπέδου, με άριστη επιχειρησιακή αντίληψη, πραγματικά «κοσμήματα».

Το αναδιοργανωμένο Β΄ ΣΣ ήταν αυτό που ανέλαβε την κατάρτιση λεπτομερών σχεδίων για κάθε είδους ταχεία επέμβαση, στο πλαίσιο επιθετικών ή αμυντικών επιχειρήσεων, σε κάθε μέρος της εθνικής επικράτειας και εκτός αυτής (σφάλουν όσοι προεξοφλούν ότι οι δυνάμεις του Σώματος θα αναπτυχθούν αποκλειστικά σε περιοχές ελεγχόμενες από τοπικές φίλιες δυνάμεις). Εκεί που υπήρχε χάος, τέθηκε μία τάξη. Τα σχέδια δοκιμάσθηκαν σε ασκήσεις, αποκτήθηκε πολύτιμη επιτελική εμπειρία, υποδομή και αυτοπεποίθηση και σήμερα ο Στρατός Ξηράς δεν έχει καμιά σχέση από πλευράς διατάξεως, με το 1996.

Από την κεντρική θέση του ηπειρωτικού κορμού, είναι δυνατή η κάλυψη των βορείων συνόρων (Αλβανία, Σκόπια) με βαριές δυνάμεις (ΙΙ Μηχανοκίνητη Μεραρχία Πεζικού) σε συνδυασμό και με τις λοιπές προαναφερόμενες δυνάμεις ταχείας αντιδράσεως. Μπορεί δηλαδή να καλύψει άριστα κενό από τυχόν διάλυση του Α΄ ΣΣ.

Ας αναρωτηθούμε λοιπόν: οι λόγοι που επέβαλλαν την αναδιοργάνωση του Β΄ ΣΣ, έχουν εκλείψει; Όχι. Το κυριότερο όλων είναι ότι μέχρι σήμερα, η αναδιοργάνωση του Β΄ ΣΣ αποδείχθηκε απολύτως επιτυχής. Με άλλα λόγια, από τους διαφόρους «πειραματισμούς» του παρελθόντος, είναι ίσως η μόνη αναδιοργάνωση που απέδειξε ότι «λειτουργεί». 

Η διάλυση του Β΄ ΣΣ θα οδηγήσει τον Στρατό Ξηράς πίσω στο 1998. Βλέπουμε δηλαδή ότι το ανώτερο επίπεδο του Β΄ ΣΣ, δεν είναι απλώς ένα «γραφειοκρατικό» σκαλοπάτι στην αλυσίδα διοικήσεως, όπως το αντιλαμβάνονται οι άσχετοι. 

Η διάλυση του Β΄ ΣΣ, θα έχει αλυσιδωτές συνέπειες για την ΑΣ, συμπαρασύροντας σε μαρασμό την 71η Α/Μ ΤΑΞ και τις Ειδικές Δυνάμεις γενικότερα. Κάτι, που έρχεται σε άμεση αντίφαση με την σοβαρή προσπάθεια που καταβάλλει ο Α/ΓΕΕΘΑ προς την κατεύθυνση των διακλαδικών Ειδικών Επιχειρήσεων. 

Συμπερασματικά θα ήθελα να επισημάνω ότι η διατήρηση του Στρατηγείου του Β’ΣΣ στη Βέροια δεν έχει να κάνει μόνο με την ζωή της πόλης αλλά κυρίως διότι:
α. Η αναδιοργάνωση του Β΄ ΣΣ, έχει αποδειχθεί πετυχημένη. Δεν εξέλειπαν οι λόγοι που οδήγησαν σε αυτήν.
β. Τυχόν διάλυσή του, θα συντελέσει σε έναν αποδυναμωμένο Στρατό (το μοναδικό, ίσως, υγιές κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας), με διχασμένη προσωπικότητα, υστερούντα σοβαρά στην ενεργητική άμυνα. 
γ. Τα επιχειρήματα υπέρ της διαλύσεως του Β΄ ΣΣ, είναι εντελώς θεωρητικά. Απέχουν από την πραγματικότητα και τον ορθολογισμό.