Κυριακὴ ΙΕ΄ Λουκᾶ:Ο άδικος που συνάντησε τον Δίκαιο!

Ἦταν μικρόσωμος ὁ τελώνης τῆς σημερινῆς ἱστορίας· ἕνα μικροκαμωμένο ἀνθρωπάριο, ποὺ ἀπέκτησε πλοῦτο πολὺ διὰ τοῦ ἀπεχθοῦς  γιὰ τὶς λαϊκὲς μάζες καὶ ζηλευτοῦ γιὰ τοὺς κερδοσκόπους τῆς ἐποχῆς ἐκείνης ἐπαγγέλματος τοῦ φοροεισπράκτορα. Καὶ ἦταν ἀπεχθὲς τὸ ἐπάγγελμα, διότι αὐτοὶ ποὺ ἀσκοῦσαν τὴν εἴσπραξη τῆς φορολογίας γιὰ λογαριασμὸ τοῦ κράτους, ζητοῦσαν συνήθως περισσότερα ἀπὸ τοὺς φορολογουμένους, κερδίζοντας ἔτσι παράνομο χρῆμα γιὰ τὸν ἑαυτό τους. Καὶ ἦταν συνάμα ζηλευτὸ τὸ ἐπάγγελμα, γιατὶ πολλοὶ οἱ ἀδικοῦντες καὶ οἱ παράνομοι ἐν μέσῳ ἡμῶν. Τὸ ὅτι ἦταν ὅμως «μικρὸς τῇ ἡλικίᾳ», δηλαδὴ μικροκαμωμένος, δὲν τὸν ἐμπόδισε νὰ φανῇ «μέγας τῇ καρδίᾳ». Ἔμαθε ὅτι ὁ Χριστὸς θὰ περνοῦσε ἀπὸ τὴν περιοχή· ἀνέβηκε σὲ ἕνα δέντρο, γιὰ νὰ Τὸν δῇ, καθὼς δι’ ἐκείνης τῆς ὁδοῦ ἐπρόκειτο νὰ διέλθῃ ὁ Κύριος.

Τί παράδοξο κι αὐτό! Νὰ εἶσαι ἄνθρωπος τῆς παρανομίας καὶ νὰ ζητᾷς νὰ δῇς τὸν Δίκαιο· νὰ ζῇς εὐχάριστα στὸ σκοτάδι τῆς ἁμαρτίας καὶ νὰ λαχταρᾷς νὰ γνωρίσῃς τὸ φῶς τῆς σωτηρίας· νὰ κερδίζῃς μὲ ἀδικίες χρήματα καὶ νὰ ἐπιζητῇς τὴν φιλία μὲ τὸν ἑκουσίως πτωχὸ Διδάσκαλο! Ὄχι, δὲν εἶναι ἀντιφατικὸς ὁ χαρακτήρας τοῦ Ζακχαίου, γιατὶ τὰ πνευματικῶς καὶ ἠθικῶς ἀντίθετα δὲν συμβιβάζονται. Ὁ Ζακχαῖος ἄρχισε νὰ κατανοῇ τὴν ἀλήθεια τῆς ζωῆς, ὅταν ἔμαθε γιὰ τὸ κήρυγμα τῆς μετανοίας, γιὰ τὰ θαύματα, τὶς θεραπεῖες τῶν ἀσθενῶν, τὸν θαυμαστὸ χορτασμὸ τῶν χιλιάδων ἀκροατῶν τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Καὶ πῆρε τὴν μεγάλη ἀπόφαση νὰ γνωρίσῃ ἔστω ἀπὸ μακρυὰ τὸν Κύριο. Εἶχε συστολὴ στὴν καρδιά του, εἶχε ἐπίγνωση τῆς ἁμαρτωλότητός του, κατανοοῦσε ὅτι ἦταν ἕνας βρώμικος ἄνθρωπος, καὶ γι’ αὐτὸ δὲν τόλμησε νὰ...ἐξαγοράσῃ μία συνάντηση μὲ Ἐκεῖνον. Τὸ μυστήριο τῆς μετανοίας εἶχε ἀρχίσει νὰ διενεργεῖται μέσα στὴν καρδιά του, ὅταν αἰσθάνθηκε τὴν ἐσωτερική του ἀσχημοσύνη. Καὶ ἡ ἀπόφαση πάρθηκε!

Μέσα στὴν ἀπέραντη χαρὰ γιὰ τὸ ἀπρόσμενο κάλεσμα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ποὺ τοῦ εἶπε «Ζακχαῖε, κατέβα γρήγορα ἀπὸ τὸ δέντρο, γιατὶ θέλω σήμερα νὰ μείνω σπίτι σου», δὲν χάνει καιρό· ὄχι, γιατὶ πρέπει νὰ ἑτοιμάσῃ τὰ τῆς ὑποδοχῆς καὶ φιλοξενίας τοῦ ὑψηλοῦ καλεσμένου, ἀλλὰ γιατὶ κυρίως θέλῃ νὰ Τὸν ἐγγίσῃ, νὰ Τοῦ μιλήσῃ γιὰ τὴν μεγάλη του ἀπόφαση νὰ ἀλλάξῃ ζωή, νὰ ἐπιστρέψῃ τετραπλάσια τὰ χρήματα τῆς ἀδικίας, νὰ δωρίσῃ τὰ μισὰ ἀπὸ τὰ ὑπάρχοντά του στοὺς φτωχούς. Τί γενναία ἀπόφαση, ἀδελφοί μου, γιὰ ἕνα ἐπαγγελματία τοῦ κέρδους καὶ πόσο τὸ μεγαλεῖο τῆς ψυχῆς ἑνὸς μετανοημένου ἁμαρτωλοῦ! Τί γενναῖες καὶ οἱ ἀποφάσεις τῶν μεγάλων ἁμαρτωλῶν νὰ ἀλλάξουν τὴν ζωή τους καὶ νὰ μεταστρέψουν τὸν καρδιακὸ προσανατολισμό, ἀναζητῶντας τὸ φῶς τῆς ἀληθείας ποὺ ξεσκεπάζει τὰ πράγματα καὶ τὰ φέρνει στὴν πραγματική τους διάσταση.

Ἁμέτρητοι ἁμαρτωλοὶ πέρασαν καὶ περνοῦν ἀπὸ αὐτὴν τὴν ζωή.  Κάποιοι ἀπὸ αὐτοὺς ἔκαναν τὸ καθοριστικὸ βῆμα τῆς ἀλλαγῆς, μετανόησαν καὶ σώθηκαν, ἐκ τῶν ὁποίων ἀρκετοὶ καὶ ἁγίασαν. Ἄλλοι ὅμως φοβοῦνται νὰ προχωρήσουν· ἀπολαμβάνουν τὴν ἀμετανόητη ζωή· χαίρονται μὲ τὸ παράνομο κέρδος· βιάζονται νὰ προλάβουν τὸν ἐπερχόμενο θάνατο καὶ νὰ τὸν προσπεράσουν, νὰ τὸν ξεγελάσουν τάχα, ἀλλὰ ματαίως κοπιάζουν, ὅσο συνδέονται ἐρωτικὰ μὲ τὰ τέκνα του, ὅσο γεύονται τὰ ἡδύποτα κεράσματά του. Τὸν προγευόμαστε τὸν θάνατο, ἀδελφοί μου, μέσα ἀπὸ ὅσα δὲν ὑπάρχουν μετὰ ἀπ’ αὐτόν· διότι ὁ κόσμος, ὅπως εἶναι κι ὄχι ὅπως θὰ ἔπρεπε νὰ εἶναι, κουβαλᾶ τὸν θάνατο μέσα του.

Ὁ Ζακχαῖος ἀντιλαμβάνεται αὐτὴν τὴν μεγάλη ἀλήθεια, γιατὶ βλέπει πὼς Αὐτὸς ποὺ τὸν καλεῖ νὰ κατεβῇ ἀπὸ τὴν συκομουριὰ ἀνασταίνει νεκροὺς καὶ νικᾶ τὸν θάνατο. Γι’ αὐτὸ καὶ φλέγεται μέσα του ἀπὸ τὸν πόθο νὰ Τὸν ἀκολουθήσῃ, ἀλλὰ κατανοεῖ πὼς ὁ ἴδιος εἶναι ἁμαρτωλὸς καὶ πὼς ἡ ἁμαρτία δὲν ἔχει οὐδεμία σχέση μὲ τὴν Παναγιότητα τοῦ προσώπου Ἐκείνου, ποὺ ἀκτινοβολεῖ μὲ τὴ ζωὴ καὶ τὰ διδάγματά Του. Φλέγεται ἀπὸ πόθο νὰ σηκώσῃ πρὸ τῆς Σταυρώσεως Ἐκείνου τὸν δικό του Σταυρὸ, κι ἂς μὴ γνωρίζῃ ἀκόμη τὸ σχέδιο τῆς θείας Οἰκονομίας κι ἂς μὴν ἔχῃ ἀκόμη ἀκούσει ἐκεῖνο τὸ σωτήριο «...ἀράτω τὸν Σταυρὸν αὑτοῦ καὶ ἀκολουθήτω Μοι». Ἴσως ὅμως κάποτε νὰ ἄκουσε ἐκεῖνο τὸ «πόρναι καὶ τελῶνες προάγουσιν ὑμᾶς εἰς τὴν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ», καί, πάνω στὸ κέφι τοῦ γλεντιοῦ καὶ τὰ πειράγματα μὲ τοὺς συναδέλφους και τὶς ἀνήθικες γυναῖκες, νὰ ἀνεφώνησε, ἐν πρώτοις χαριεντιζόμενος, «Γιὰ μένα καὶ γιὰ ὅλους ἐσᾶς μιλᾶ αὐτὸς ὁ Ἰησοῦς», ὕστερα ὅμως, ὅταν τελείωσε τὸ γλέντι, νὰ ἐπεξεργάστηκε μὲ διαύγεια νοὸς καὶ καρδίας αὐτὸ τὸ κάτι ποὺ κρυβόταν στὰ λόγια Ἐκείνου.

Ὁ Ζακχαῖος εἶναι γιὰ ὅλους μας πρότυπο μετανοίας καὶ παράδειγμα πρὸς μίμησιν. Ὑπερβαίνει τὸν κόσμο, νικᾶ τὸν ἑαυτό του, ξεπερνᾶ τὸν θάνατο, ἀκολουθεῖ τὸν Ἀθάνατο· καὶ προτρέπει κι ἐμᾶς νὰ κατεβοῦμε ἀπὸ τὴ συκομουριὰ τῆς πνευματικῆς τεμπελιᾶς, ἀνταποκρινόμενοι στὸ κάλεσμα τοῦ Κυρίου. 

π. Στυλιανός Μακρής