Στις Σέρρες μετέβη ο σεβασμιώτατος για εκδηλώσεις αφιερωμένες στην μνήμη του από Βεροίας και Ναούσης Μητροπολίτου Σερρών κυρού Αποστόλου Χριστοδούλου

 Την Κυριακή 20 Ιανουαρίου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων μετέβη, συνοδευόμενος από τον πρωτοσύγκελλο αρχιμ. Γεώργιο Χρυσοστόμου και τον αρχιδιάκονο Πρόδρομο Γκιρτζαλιώτη, στην Ιερά Μητρόπολη Σερρών και Νιγρίτης, κατόπιν ευγενικής προσκλήσεως του επιχώριου Μητροπολίτου κ. Θεολόγου.  

Σκοπός της μεταβάσεώς του ήταν να πρωστεί στο αρχιερατικό συλλείτουργο και στο μνημόσυνο του μακαριστού Μητροπολίτου από Βεροίας Σερρών κυρού Αποστόλου Χριστοδούλου που τελέστηκε στον παλαιό μητροπολιτικό ιερό ναό αγίων Θεοδώρων. Έλαβαν ακόμη μέρος ο σεβασμιώτατος Ελασσώνος κ. Βασίλειος, ο οποίος χοροστάτησε στον όρθρο και ο σεβσμιώτατος Σερρών κ. Θεολόγος.

Ο μακαριστός Μητροπολίτης Απόστολος Χριστουδούλου ήταν εκείνος που πριν 100 χρόνια υποδέχθηκε εκ μέρους της πόλεως των Σερρών τον απελευθερωτή Ελληνικό Στρατό, αλλά προηγουμένως αγωνίστηκε ποικιλοτρόπως με αυταπάρνηση και αυτοθυσία για την αντιμετώπιση των ποικίλων προβλημάτων που αντιμετώπιζε η τοπική Εκκλησία, αλλά και η ευρύτερη περιοχή, που απέρρεαν από την ιδιότυπη κατάσταση της διπλής σκλαβιάς, Τουρκικής και Βουλγαρικής, στην οποία βρισκόταν η περιοχή των Σερρών.

Στην ομιλία του ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων τόνισε:

««Ἔχομεν δέ τόν θησαυρόν … ἐν ὀστρακίνοις σκεύεσιν, ἵνα ἡ ὑπερ­βολή τῆς δυνάμεως ᾖ τοῦ Θεοῦ καί μή ἐξ ἡμῶν».

Ὁ λόγος τοῦ πρωτοκορυφαίου τῶν ἀποστόλων ἀποστόλου Παύ­λου περί θησαυροῦ καί ὀστρακί­νων σκευῶν ἔχει σήμερον μία ἰδι­αίτεραν σημασίαν καί ἑρμη­νεί­αν. Ὀστράκινον σκεῦος εἶναι, ἐ­κτός τοῦ χοϊκοῦ καί φθειρομένου ἀν­θρω­πίνου σώματος, καί ἡ Ἐκ­κλη­σία τοῦ Χριστοῦ ὡς πρός τό ὁρατό της τμῆμα, καθώς ἀπο­τε­λεῖται ἀπό τό σύνολον τῶν πι­στῶν, ἀπό ἀν­θρώπους οἱ ὁποῖοι, παρότι ἀγω­νίζονται πνευ­ματικῶς, φέρουν καί τίς ἀδυνα­μίες τῆς φθαρ­τῆς καί ἐπιρρεποῦς εἰς τήν ἁμαρτίαν φύ­σε­ώς των.

Ὅμως ἡ Ἐκκλησία εἶναι μόνο κα­τά τό ἀνθρώπινο ἕνα εὔθραυ­στον καί εὐτελές ὀστράκινον σκεῦ­­ος. Μέσα εἰς αὐτό φυλάσσει τόν θεῖο χαρακτήρα τῆς ὑποστά­σε­ώς της, φυλάσ­σει θησαυρόν πολύ­τιμον, αὐτόν τόν ἱδρυτήν καί ἀρ­χι­ποίμε­νά της, τόν Κύριον ἡμῶν Ἰη­σοῦν Χριστόν, καί ἐπιπλέον τούς πνευ­ματικούς θησαυρούς τούς ὁποίους τῆς ἐκληροδότησαν τά εὐσεβῆ της τέκνα, τά ὁποῖα, ὅπως γράφει καί πά­λιν ὁ ἀπό­στολος Παῦλος, «κα­τη­γωνίσαντο» διά τῆς εἰς Χριστόν πίστεως «βα­σιλείας, εἰργάσαντο δικαιοσύνην, ἐπέτυχον ἐπαγγε­λι­ῶν», θησαυ­ρούς πίστεως καί εὐ­σε­βείας, θη­σαυρούς ἀρετῆς καί φι­λοπατρίας, θησαυρούς προση­λώ­σεως εἰς τό χρέος καί αὐτο­θυ­σίας, θησαυρούς θυσιαστικῆς αὐ­τα­παρ­νήσεως καί προσφορᾶς εἰς τήν Ἐκ­κλησία καί τό Γένος.

Ἕναν τέτοιον θησαυρόν σεμνύ­νε­ται κατέχουσα καί ἡ Ἱερά Μη­τρό­πολις Σερρῶν καί Νιγρίτης, τόν θησαυρόν τόν ὁποῖον τῆς ἐ­κλη­ροδότησε ὁ ἀοίδιμος Μητρο­πο­­­λί­­της της Ἀπόστολος Χριστο­δού­­λου, ὁ ἀπό Σταυροπόλεως καί Βεροίας καί Ναούσης, τιμώμενος σήμερον διά τῆς πανηγυρικῆς καί πολυ­αρ­χι­ερατικῆς αὐτῆς θείας Λειτουρ­γίας, ἡ ὁποία καί ἀποτελεῖ τήν ἀπαρχήν τῶν ἑορταστικῶν ἐκδη­λώ­σεων ἐπί τῇ συμπληρώσει ἑκα­τόν ἐτῶν ἀπό τῆς ἀπελευ­θε­ρώ­σεως τῶν Σερρῶν ἐκ τοῦ τουρ­κι­κοῦ ζυγοῦ.

Καί τιμᾶται δικαίως καί ἀξίως ὁ σοφός αὐτός καί ρέκτης Ἱεράρχης σήμερον ὄχι μόνο διότι συμπλη­ροῦν­ται τάς ἡμέρας αὐτάς 96 ἔτη ἀπό τῆς κοιμήσεώς του (εἰς τίς 14/27 Ἰανουαρίου τοῦ 1917), ἀλλά κυρίως διότι ὑπῆρξε ὁ ἱεράρχης ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος ἔθεσε μέ τήν ζωήν καί τήν δράση του εἰς τήν κρίσιμον ἐκείνην περίοδον ἀνεξί­τη­λον τήν σφραγίδα τῆς παρου­σίας του καί τῆς προσφορᾶς του εἰς τήν πόλη καί τόν λαόν της, καί μᾶς ἐκληροδότησε πρότυπον γνη­σίας καί ἀληθοῦς φιλοπατρίας.

Τέκνον τῆς εὐάνδρου νήσου Ἴμ­βρου καί πνευματικόν ἀνάστημα τῆς κατά Χάλκην περιπύστου Θεο­λογικῆς Σχολῆς, ἀπέκτησε ὄχι μόνον λιπαρά θεολογική κατάρ­τι­ση, τήν ὁποίαν διηύρυνε καί διά τῆς φοιτήσεώς του εἰς τήν Θεο­λογικήν Ἀκαδημίαν τοῦ Κιέβου, ἀλλά καί στερράν πνευματικήν ὑποδομήν, τήν ὁποία ἔθεσε εἰς τήν διακονία τῆς Ἐκκλησίας, ἀρχικῶς ὡς σχολάρχης τῆς τροφοῦ αὐτοῦ Θεολογικῆς Σχολῆς τῆς Χάλκης, ἐν συνεχείᾳ δέ ὡς Μητροπολίτης τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Βεροίας ἀπό τοῦ ἔτους 1906 ἕως τοῦ ἔτους 1909, καί κατόπιν ὡς Μητρο­πο­λί­της τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σερ­ρῶν.

Συνετός καί δραστήριος, σοφός καί πλήρης ἀγάπης διά τήν Ἐκ­κλη­σίαν καί τό ποίμνιόν του, ὀξύ­νους καί διορατικός, ἠργάσθη ὡς ἀληθής ποιμήν ὄχι μόνον ὑπέρ τοῦ ποιμνίου του ἀλλά καί ὑπέρ ὅλων τῶν κατοίκων, ἀνεξαρτήτως ἐθνικότητος καί θρησκείας, ὅταν διεπίστωνε ὅτι αὐτοί ἀδικοῦνται.

Ἡ ἐποχή κατά τήν ὁποίαν ἔζησε καί διηκόνησε ὁ ἀοίδιμος ἱεράρχης ἦτο ἐποχή μεγάλων συγκρούσεων καί ἀντιπαραθέσεων, ἐποχή σκλη­ρά καί ἐπικίνδυνος, ἰδιαιτέρως διά τήν Μακεδονίαν ἡ ὁποία ὁμοίαζε μᾶλλον μέ ναρκοπέδιο, τό ὁποῖον ἀπειλοῦσε μέ τόν ἔσχατον κίνδυ­νον ὅποιον ἀπεπειρᾶτο νά διατα­ράξει τήν ἐπιφανειακήν ἠρεμίαν. Ρουμανίζοντες εἰς τήν Μητρόπολη Βεροίας, Βούλγαροι εἰς τήν Μη­τρόπολη Σερρῶν, ἐπιδείνωναν μέ τήν παρουσίαν των καί τά προ­βλήματα, τά ὁποῖα δημιουργοῦσαν εἰς τούς Ἕλληνες, ἐπιδιώκοντες τό ἴδιο συμφέρον, τήν κατάσταση εἰς τήν τουρκοκρατουμένην ἀκό­μη Μακεδονίαν.

Πρώτιστον καθῆκον του θεωρεῖ ὁ Μητροπολίτης Ἀπόστολος, τόσον κατά τήν ποιμαντορίαν του εἰς τήν Βέροια ὅσο καί εἰς τάς Σέρρας, νά στηρίξει καί νά ἐνισχύσει τό ἠθικόν τῶν χριστιανῶν, καί νά τούς προστατεύσει ἀπό τίς αὐθαι­ρεσίες ὄχι μόνο τῶν κατακτητῶν ἀλλά καί ὅσων ἐποφθαλμιοῦσαν νά τούς διαδεχθοῦν εἰς τήν κα­το­χήν καί κυριαρχίαν τῆς ποτι­σμένης μέ τά αἵματα τῶν ἡρώων καί τῶν μαρτύρων Μακεδονικῆς γῆς.

Πρός ἐπίτευξη αὐτοῦ τοῦ σκοποῦ συμβάλλει τά μέγιστα εἰς τήν δη­μιουργίαν Ἀστικῶν Σχολῶν εἰς ὅλα τά χωρία τῆς Ἱερᾶς Μητρο­πόλεως Βεροίας καί μεριμνᾶ διά τήν πλήρωσή των μέ διδασκάλους καί διδασκαλίσσας, συνεργαζό­με­νος πρός τοῦτο μέ τό Φιλεκπαι­δευτικό Σωματεῖο τῆς Κωνσταντι­νου­πόλεως. Μέ στόχον τήν ἐπαρκῆ κατάρτιση τῶν κληρικῶν προτείνει τήν ἵδρυση Ἱερατικῆς Σχολῆς εἰς τήν Ἱερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Σκήτης Βεροίας ἀπό τήν ὁποίαν θά ἀπεφοίτουν ἱερεῖς καί διδάσκαλοι, ἡ λειτουργία τῶν ὁποίων χρηματοδοτεῖται ἀπό τά ἔσοδα τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως καί τῶν Ἱερῶν Μονῶν Τιμίου Προ­δρό­μου καί Ἁγίου Ἀθανασίου Σφη­νίτσης.

Ἔχων ὑψηλήν αἴσθηση τοῦ χρέ­ους του εἰς τίς δύσκολες στιγμές τίς ὁποῖες διέρχεται ὁ λαός, τόν ὁποῖο ἐκλήθη νά ποιμάνει, ἀρ­νεῖ­ται τό 1908 τήν πρόταση τοῦ Οἰ­κου­μενικοῦ Πατριαρχείου νά ἀνα­λάβει ἀρχιεπίσκοπος Κύπρου, καί ἐπιλέγει νά παραμείνει εἰς τήν Βέροια διά νά συνεχίσει τό ἔργο του, τό ὁποῖο εἶναι ὄντως ἐντυ­πω­σιακό. Ἐντός τριῶν ἐτῶν, ὅσον δηλαδή διήρκεσε ἡ ποιμαντορία του εἰς τήν Μητρόπολη Βεροίας καί Ναούσης, ἐπέτυχε νά πλη­ρώσει ὅλες τίς κενές θέσεις ἱερέων μέ ἀποφοίτους τουλάχιστον Ἀστι­κῆς Σχολῆς, καί ἐκ παραλλήλου δημιούργησε θέσεις Ἱεροκηρύκων εἰς τήν Βέροια καί τή Νάουσα, ἀποφοίτων τῆς Θεολογικῆς Σχο­λῆς.

Ἠγάπησε τόν λαόν τῆς Ἠμαθίας καί ἠγαπήθη ὑπ᾽ αὐτοῦ, διότι ἐμερίμνα νύκτα καί ἡμέρα διά τήν ἐνίσχυσή του καί τήν προστασίαν του ἀπό παντός κινδύνου καί πά­σης ἐλλοχευούσης ἀπειλῆς, ὑπο­στηρίζων πάντοτε τό δίκαιον καί συντρέχων καί τούς Τούρκους ἀκό­μη εἰς τίς ἀνάγκες των.

Συνοδευόμενος ὑπό αὐτῆς τῆς ἀγάπης ἀναλαμβάνει, μετατιθέ­μενος ἀπό τήν Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας, τήν διαποίμναση τῆς Ἱε­ρᾶς Μητροπόλεως Σερρῶν. Ἡ πα­ρουσία του ἀποτελεῖ παρηγορίαν καί ἀναψυχήν διά τό ὀρθόδοξον ποίμνιον τό ὁποῖον συνθλίβεται μεταξύ τῆς τουρκικῆς σκληρότη­τος καί τῆς βουλγαρικῆς βαναυ­σό­τητος, καί ἀναδεικνύεται «ἄγρυ­πνος φρουρός τῶν δικαίων τοῦ Σερ­ραϊκοῦ λαοῦ τά χρόνια τῆς με­γάλης δοκιμασίας».

Ἀκαταπόνητος περιοδεύει εἰς τήν ἐπαρχίαν παρηγορῶν καί στηρί­ζων τούς κατοίκους οἱ ὁποῖοι ὑπο­φέ­ρουν, καί προσπαθεῖ νά τούς ἐμψυχώσει ἑορτάζοντας τήν νίκην τοῦ ἑλληνικοῦ στόλου εἰς τήν Λῆ­μνον εἰς τίς 13/26 Ἰανουαρίου τοῦ 1913 μέ θείαν Λειτουργίαν εἰς τόν Μητροπολιτικόν ναόν τῆς πόλεως τῶν Σερρῶν, ἀλλά καί μέ τόν ἑορ­τασμόν τό ἴδιο ἔτος, διά πρώτην φοράν, τῆς Ἐθνικῆς ἑορτῆς τῆς 25ης Μαρτίου.

Συγχρόνως συμπαρίσταται παντί τρόπῳ τό πληττόμενον ἀπό ἐπιδη­μίαν ποίμνιό του, δίδοντας ἄρι­στον παράδειγμα ἀγάπης καί προσ­φορᾶς, ἄριστον παράδειγμα Ἱεράρχου δαπανωμένου ὑπέρ τοῦ λαοῦ του.

Τό παράδειγμα αὐτό τοῦ ἀοιδί­μου Μητροπολίτου Ἀποστόλου Χρι­στοδούλου φωτίζει τήν ἑκα­τον­ταετηρίδα τοῦ ἐλευθέρου βίου τῆς πόλεως τῶν Σερρῶν καί ὑπο­μιμνήσκει πρός ὅλους μας, κλῆρον καί λαόν, ἄρχοντας καί ἀρχο­μένους, τό χρέος ἔναντι τῆς ἐλευ­θερίας, τήν ὁποίαν μέ κόπους, μέ πόνους καί θυσίας πολλάς μᾶς ἐχάρισαν οἱ πατέρες μας. Ὑπομι­μνή­σκει εἰς ὅλους μας τό χρέος τῆς ἀληθοῦς καί γνησίας ἀγάπης πρός τήν πατρίδα, ἡ ὁποία δέν ἐκ­φράζεται διά ψευδεπιγράφων ἐκ­φράσεων φανατισμοῦ, ἀλλά διά συνεποῦς ἐκπληρώσεως τοῦ προ­σω­πικοῦ μας χρέους ὡς πολιτῶν ἔναντι τῆς πατρίδος καί τοῦ ἔθνους. Διότι τό χρέος πρός τήν πατρίδα καί τήν ἐλευθερία εἶναι εὐθύνη τοῦ καθενός μας, εὐθύνη ἀπό τήν ὁποίαν οὐδείς ἀπαλ­λάσ­σεται μετακυλίοντάς την εἰς τούς δῆθεν ὑπευθύνους.

Εἶναι εὐθύνη καί ὑποχρέωση ὅλων μας, ἐάν θέλουμε νά εἴμεθα ὄντως ἄξιοι τῆς ἐλευθερίας τήν ὁποία τιμοῦμε καί ἑορτάζουμε, ἄξιοι τῶν προγόνων μας, οἱ ὁποῖοι θυσιάσθηκαν, ἄξιοι τῆς μικρῆς σέ μέγεθος ἀλλά μεγάλης εἰς ἱστο­ρίαν καί δόξαν πατρίδος μας, καί ἄξια πνευματικά τέκνα τοῦ ἀοι­δίμου Μητροπολίτου Ἀποστό­λου, τοῦ ὁποίου τήν μνήμην τι­μοῦμε σήμερον καί τοῦ ὁποίου ἄξιος διάδοχος εἶναι ὁ ποιμενάρχης σας, ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σερρῶν καί Νιγρίτης κ.κ. Θεολό­γος. Καί εἶναι ἄξιος διάδοχός του, διότι γνωρίζει νά τιμᾶ καί νά προβάλλει μορφές ἱερές καί σε­βά­σμιες, ὡς αὐτή τοῦ μακα­ριστοῦ προκατόχου του Ἀποστό­λου Χρι­στο­δούλου, οἱ ὁποῖες προ­σέ­φεραν πλεῖστα ὅσα καί εἰς τήν Ἐκκλησία καί εἰς τήν πατρίδα καί εἰς τόν λαόν τοῦ Θεοῦ. Καί μάλιστα τόν τιμᾶ καί τόν προβάλλει ὡς πρό­τυ­πο ὄχι μόνο Ἱεράρχου ἀλλά καί ἀν­θρώπου σέ μία ἐποχή πού κά­ποι­οι ἐπιδιώκουν νά ἀμφι­σβη­τή­σουν τά πρότυπα, νά χλευάσουν τίς ἀξίες, νά κρημνίσουν τά ἰδεώ­δη τῆς πίστεως καί τῆς πατρίδος.

Σᾶς εὐχαριστοῦμε πολύ, Σεβα­σμι­ώ­τατε, γιατί καί σεῖς μέ αὐτήν προ­σπάθειά σας καί τίς λαμπρές ἑορτα­στι­κές ἐκδηλώσεις πού ὀρ­γα­­νώ­νετε κατά τό ἀρξάμενoν ἔ­τος, ἔτος κατά τό ὁποῖο ἡ ἐπαρχία σας ἑορ­τάζει τήν 100η ἐπέτειο τῆς ἀπε­λευ­θερώσεώς της, προβάλλετε τήν προσφορά τῆς Ἐκκλησίας μας στόν ἀγώνα γιά τήν ἀπελευ­θέ­ρωση τῆς πατρίδος μας.

Σᾶς εὐχαριστοῦμε, καί πιστεύω ὅτι ἐκφράζω καί τόν Σεβασμιώ­τα­το Μητροπολίτη Ἐλασσῶνος, για­τί εἴχατε τήν καλωσύνη νά μᾶς προσ­καλέσετε νά τιμήσουμε μαζί σας τόν σπουδαῖο αὐτόν Ἱεράρχη, καί νά συμμετάσχουμε εἰς τή θεία Λειτουργία μέ τήν ὁποία ἐγκαι­νιά­ζονται οἱ ἑορταστικές ἐκδη­λώ­σεις ἐπί τῇ ἀπελευθερώσει τῆς πόλεώς σας, καί, ἐπιπλέον, νά μοῦ παρα­χω­­ρήσετε φιλοφρόνως τό βῆμα κατ᾽ αὐτή τήν ἐπίσημη στιγμή.

Σᾶς εὐχαριστῶ ἐκ βάθους καρ­δί­ας καί εὔχομαι νά σᾶς χαρίζει ὁ Θεός ἔτη πολλά γιά νά ποιμαίνετε πάντοτε ἀξίως τήν Ἱερά αὐτή Μητρόπολη πρός δόξαν τοῦ Θεοῦ καί τῆς Ἐκκλησίας».