Τί είναι η "πρόοδος" του Τιμίου Σταυρού και γιατί εορτάζεται κατά την 1η Αυγούστου;

Τεμάχιο Τιμίου Σταυρού το οποίο φυλάσσεται στο προσκύνημα της Παναγίας Σουμελάς

Η πρόοδος του Τιμίου Σταυρού (1 Αυγούστου).
Πρόκειται για εορτή που συμπίπτει με την πρώτη ημέρα της νηστείας της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και θεσπίστηκε σε ανάμνηση της απαλλαγής των Βυζαντινών, με τη βοήθεια του Τιμίου Σταυρού, από την επιδρομή των Σαρακηνών επί της εποχής του αυτοκράτορα Μανουήλ Κομνηνού. Στην Κωνσταντινούπολη κατά την εορτή αυτή γινόταν λιτάνευση (πρόοδος) του Τιμίου Σταυρού.

Κυριακή ΣΤ' Ματθαίου: "Θάρσει τέκνον".

Πρωτότυπο Κείμενο

Και εμβάς εις πλοίον διεπέρασε και ήλθεν εις την ίδιαν πόλιν. Και ιδού προσέφερον αυτώ παραλυτικόν επί κλίνης βεβλημένον∙ και ιδών ο Ιησούς την πίστιν αυτών είπε τω παραλυτικώ∙ θάρσει, τέκνον∙ αφέωνταί σοι αι αμαρτίαι σου. Και ιδού τινες των γραμματέων είπον εν εαυτοίς∙ ούτος βλασφημεί. Και ιδών ο Ιησούς τας ενθυμήσεις αυτών είπεν∙ ίνα τι υμείς ενθυμείσθε πονηρά εν ταις καρδίαις υμών; Τι γαρ εστιν ευκοπώτερον, ειπείν, αφέωνταί σοι αι αμαρτίαι, ή ειπείν, έγειρε και περιπατεί; Ίνα δε ειδήτε ότι εξουσίαν έχει ο Υιός του ανθρώπου επί της γης αφιέναι αμαρτίας – τότε λέγει τω παραλυτικώ∙ εγερθείς άρον σου την κλίνην και ύπαγε εις τον οίκον σου. Και εγερθείς απήλθεν εις τον οίκον αυτού. Ιδόντες δε οι όχλοι εθαύμασαν και εδόξασαν τον Θεόν τον δόντα εξουσίαν τοιάυτην τοις ανθρώποις.

Μετάφραση

Ο Ιησούς επιβιβάστηκε στο πλοίο, διέσχισε τη λίμνη και ήρθε στην πόλη του. Τότε του έφεραν έναν παράλυτο ξαπλωμένον σ’ ένα κρεβάτι. Όταν είδε ο Ιησούς την πίστη τους, είπε στον παράλυτο: «Έχε θάρρος, παιδί μου, σου συγχωρέθηκαν οι αμαρτίες σου». Τότε μερικοί από τους γραμματείς είπαν μέσα τους: «Αυτός προσβάλλει το Θεό». Ο Ιησούς όμως, που ήξερε τις σκέψεις τους, είπε: «Γιατί κάνετε πονηρές σκέψεις; Τι είναι ευκολότερο να πω: «σου συγχωρούνται οι αμαρτίες», ή να πω, «σήκω και περπάτα»; Για να μάθετε λοιπόν πως ο Υιός του Ανθρώπου έχει την εξουσία να συγχωρεί αμαρτίες πάνω στη γη» -τότε λέει στον παράλυτο: «Σήκω, πάρε το κρεβάτι σου, και πήγαινε στο σπίτι σου». Εκείνος σηκώθηκε και πήγε στο σπίτι του. Όταν ο κόσμος το είδε αυτό έμειναν κατάπληκτοι και δοξολόγησαν το Θεό, που έδωσε τέτοια εξουσία στους ανθρώπους.

Γράφει ὁ Ἱεροκῆρυξ 

Ἀρχιμ. Νικάνωρ Καραγιάννης

Τὴν σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ τὴν ξαναδιαβάσαμε τὴν δεύτερη Κυριακὴ τῶν Νηστειῶν μὲ περισσότερες χαρακτηριστικὲς λεπτομέρειες, ἔτσι ὅπως τὴν διασώζει ὁ εὐαγγελιστὴς Μάρκος. Σ’ αὐτὸ τὸ περιστατικὸ ἡ σύνδεση τῆς ἁμαρτίας μὲ τὴν ἀρρώστια καὶ τῆς θεραπείας μὲ τὴν σωτηρία εἶναι θεμελιώδης ὡς σχέση αἰτίας καὶ ἀποτελέσματος. Ὁ εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος, ὅμως, μᾶς παρουσιάζει τὴν ἴδια διήγηση μὲ λιτότητα καὶ συντομία. Μπροστὰ στὸν Χριστὸ ποὺ διδάσκει σὲ ἕνα σπίτι στὴν Καπερναοὺμ φέρνουν ἕναν παράλυτο ἐπάνω σε κρεβάτι. Οἱ συνοδοὶ δὲν μποροῦν νὰ φτάσουν τὸν Χριστὸ ἐξαιτίας τοῦ πλήθους ποὺ ἀκούει τὴν διδασκαλία Του γι’ αυτὸ ἀνοίγουν μιὰ ὀπὴ στὴν στέγη τοῦ σπιτιοῦ καὶ κατεβάζουν τὸν παράλυτο μπροστὰ στὸν Χριστό. Ὁ Χριστὸς ἐντυπωσιάζεται ἀπὸ τὴν ἐφευρετικότητα τῆς πίστης τους καὶ τὴν ἐπαινεῖ. Ἀξίζει, λοιπόν, νὰ προσεγγίσουμε τὸ σημερινὸ εὐαγγελικὸ μήνυμα μέσα ἀπὸ αὐτὴν τὴν ὀπτική καί νά σταθοῦμε στήν κοινωνική διάσταση τῆς πίστεως.

Αποφθέγματα περί Μετανοίας και Εξομολογήσεως (1)

Μητέρα η μετάνοια και γνήσιο παιδί της η σωτηρία της ψυχής.

Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Η χάρη της Αγίας Τριάδος δίνει τη συγχώρεση στον μετανοούντα άνθρωπο, διαμέσου της πολλής καλοσύνης και της υπερβολικής αγάπης.

Άγιος Εφραίμ ο Σύρος

Τα αμαρτήματά μας, όπως είναι φυσικό, συμβαίνει και να μετριούνται και να αριθμούνται, ενώ αντίθετα η φιλανθρωπία του Θεού είναι αμέτρητη και οι ευσπλαχνίες Του αναρίθμητες. Γι’αυτό δεν έχουμε καιρό για απόγνωση, αλλά πρέπει να συνειδητοποιήσουμε τη φιλανθρωπία Του και να κατακρίνουμε τ’ αμαρτήματά μας, των οποίων η συγχώρεση, όπως λέγει η Αγία Γραφή, επιτυγχάνεται χάρη στην ειλικρινή μας μετάνοια και στο Αίμα που έχυσε στη σταυρική Του θυσία ο Χριστός.

Άγιος Βασίλειος ο Μέγας

Κυριακή Ε' Ματθαίου: Δεν φτάνει να αναγνωρίσουμε την δύναμη του Θεού αλλά να ανταποκριθούμε στην αγάπη Του.

Η Ευαγγελική Περικοπή της Θείας Λειτουργίας.(Ματθ. η’ 28-34, θ1)

"Τω καιρώ εκείνω, ελθόντι τω Ιησού εις το πέραν, εις την χώραν των Γεργεσηνών, υπήντησαν αυτώ δύο δαιμονιζόμενοι εκ των μνημείων εξερχόμενοι, χαλεποί λίαν, ώστε μή ισχύειν τινά παρελθείν δια της οδού εκείνης. Και ιδού έκραξαν λέγοντες” τί ημίν και σοί, Ιησού υιέ του Θεού• Ήλθες ώδε πρό καιρού βασανίσαι ημάς• Ήν δέ μακράν απ’ αυτών αγέλη χοίρων πολλών βοσκομένη. Οι δέ δαίμονες παρεκάλουν Αυτόν λέγοντες” ει εκβάλλεις ημάς, επίτρεψον ημίν απελθείν εις την αγέλην των χοίρων. Και είπεν αυτοίς” υπάγετε. Οι δέ εξελθόντες απήλθον εις την αγέλην των χοίρων’ και ιδού ώρμησε πάσα η αγέλη των χοίρων κατά του κρημνού εις την θάλασσαν και απέθανον εν τοις ύδασιν. Οι δέ βόσκοντες έφυγον, και απελθόντες εις την πόλιν απήγγειλαν πάντα και τα των δαιμονιζομένων. Και ιδού πάσα η πόλις εξήλθεν εις συνάντησιν τω Ιησού, και ιδόντες αυτόν παρεκάλεσαν όπως μεταβή απο των ορίων αυτών. ΚΑΙ εμβάς εις πλοίον διεπέρασε και ήλθεν εις την ιδίαν πόλιν".

Τὴν θριαμβευτικὴ νίκη καὶ τὴν ἀδιαμφισβήτητη κυριαρχία τοῦ Θεοῦ πάνω στὶς ἀντίθεες δυνάμεις παρουσιάζει ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ μέσα ἀπὸ τὸ θαῦμα τοῦ Χριστοῦ στοὺς δαιμονισμένους τῶν Γεργεσηνῶν. Τὸ περιστατικὸ αὐτὸ ἀναδεικνύει τὴν λυτρωτικὴ δύναμη τοῦ Χριστοῦ, ποὺ ἐλευθερώνει τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὶς δαιμονικὲς δυνάμεις, οἱ ὁποῖες τὸν βασανίζουν, τὸν ταλαιπωροῦν καὶ τὸν καταδυναστεύουν.

Όταν ο Όσιος Παΐσιος συνάντησε τον Οικουμενικό Πατριάρχη (ΒΙΝΤΕΟ)

Σκύβει ο Πατριάρχης για να ασπασθεί τον γέροντα.

Και κείνος, βάζει μετάνοια. Φιλά το χέρι του αρχιερέως.

Φιλά το χέρι που τον ευλογεί.

Δεν είναι κάποιος άσημος αυτός ο μοναχός, μα ο ίδιος έτσι νιώθει,

Γι αυτό και θέλει αμέσως να φύγει, να πάει να κρυφτεί και πάλι στο περιθώριο, μακρυά από τα φώτα, σε μια σκιά, εκεί που κανείς δεν θα τον ονομάζει «γέροντα, γέροντα».

Απλός μοναχός, ανάμεσα σε μοναχούς.

Παΐσιος το όνομά του.

Το πως σκεφτόμαστε για τον άλλο διαμορφώνει και την σχέση μας μαζί του!

Ο άνθρωπος από τη φύση του είναι ον κοινωνικό. Από την παιδική ηλικία έως την ενήλικη ζωή και τα γηρατειά, ο άνθρωπος έχει την ανάγκη να συνυπάρχει με άλλους, να ανταλλάσσει απόψεις, γνώμες, εμπειρίες, να μοιράζεται καταστάσεις, να δίνει και να παίρνει.

Από τα πιο απλά ερεθίσματα ως και τα πλέον κοινωνικά, ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται το περιβάλλον με διαπροσωπικούς όρους. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι οι διαπροσωπικές σχέσεις που δημιουργούμε θα πρέπι να είναι ρηχές και αγκιστρωμένες σε τύπους και σχήματα.

Δυστυχώς δεν αναπτύσσουμε βαθιές προσωπικές σχέσεις με τους άλλους. Προτιμούμε να ξέρουμε πολλούς, αλλά λίγο. Προτιμούμε να έχουμε ένα ευρύ κοινωνικό περίγυρο, από το να έχουμε καλούς και πιστούς φίλους. Όχι ότι θα πρέπει να είμαστε αντικοινωνικοί και «κουμπωμένοι» απέναντι σε αγνώστους αλλά να μην φτάνουμε στο άλλο άκρο, δηλαδή στην αγωνιώδη επιθυμία καινούργιων γνωριμιών. Βεβαία αυτό συμβαίνει, γιατί; Διότι νομίζουμε ότι οι πολλές γνωριμίες, οι καινούργιες γνωριμίες θα μας προσφέρουν ευτυχία. Κάτι τέτοιο όμως δεν συμβαίνει.

Η συγκεκριμένη συμπεριφορά παρατηρείται έντονα και μέσα στην Εκκλησία. Θα σας πω ένα παράδειγμα που προσωπικά έχω παρατηρήσει (ίσως και εσείς). 

Ο Προφήτης Ηλίας: Ένας ζωντανός Άγιος!

Στο σημερινὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα ἀπὸ τὴν Καθολικὴ Ἐπιστολὴ Ἰακώβου ἔγινε λόγος γιὰ τὸν μέγα προφήτη Ἠλία, τὸν προφήτη τοῦ «ὄντως θείου φωτός», τοῦ ὁποίου τὴ μνήμη καὶ τὴν πυρφόρο ἀνάβασή του πρὸς τὸ Θεὸ τῶν φώτων ἑορτάζει σήμερα ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησίας. Πρόδρομος τῆς πρώτης, ἀλλὰ καὶ δευτέρας ἐλεύσεως τοῦ Χριστοῦ μας, ἀποτελεῖ κορυφὴ τῶν προφητῶν τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ξεχωριστὴ μορφὴ γιὰ τὴν ἱστορία καὶ τὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας, προσωπικότητα μαρτυρίας ἔνθεης ζωῆς, πρὶν καὶ κατὰ τὴ διάρκεια τῆς ἐπιγείου παρουσίας τοῦ Χριστοῦ, ἀλλὰ καὶ μετὰ ἀπὸ αὐτήν. Εἶναι ὁ προφήτης ποὺ ἑνώνει στὸ ἔργο του ὅλες τὶς φάσεις τοῦ σχεδίου τῆς σωτηρίας μας, τὸ παρελθόν, τὸ παρὸν καὶ τὸ μέλλον, ὡς εἰκονίζων τὴν ὑπέρβαση τοῦ χρόνου, ὡς εἰκονίζων τὸν «χθὲς καὶ σήμερον καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας», τύπος τοῦ «πάλαι ποτέ, τοῦ «νῦν» καὶ «ἀεὶ» Ἰησοῦ Χριστοῦ. Εἶναι ὁ προφήτης ποὺ εἰκονίζει τὴν κυριαρχία τοῦ Δημιουργοῦ ἐπὶ τῆς κτίσεως, ὁ προφήτης τοῦ πυρὸς ποὺ κατέφαγε τὸ θυσιαστήριο, τοῦ ὕδατος τοῦ «διῃρημένου ἐν τῷ Ἰοδράνῃ», τῆς τοῦ Θεοῦ ἁπαλῆς αὔρας, τῆς ξηρᾶς, τῆς ξηρασίας, τῆς ἀνομβρίας. Εἶναι ὁ προφήτης ποὺ ἑνώνει τὴν Παλαιὰ μὲ τὴν Καινὴ Διαθήκη καὶ τὰ ἔσχατα, πρόδρομος τῆς παρουσίας, τοῦ ἔργου καὶ τῆς θαυματουργίας τοῦ Κυρίου.

Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής: Περί Αγάπης Γ' 100άδα

1. Η χρησιμοποίηση των πραγμάτων και των νοημάτων που στηρίζεται στον ορθό λόγο, προξενεί σωφροσύνη και γνώση. Η άλογη, χρησιμοποίησή τους προξενεί ακολασία, μίσος και άγνοια.

2. «Έστρωσες μπροστά μου τραπέζι κλπ.»(Ψαλμ. 22, 5). Το τραπέζι εδώ σημαίνει την πρακτική αρετή, γιατί αυτή ετοιμάστηκε από τον Χριστό κατά πρόσωπο αυτών που μας θλίβουν. Το λάδι που λιπαίνει το νου σημαίνει τη θεωρία των δημιουργημάτων. Το ποτήρι του Θεού σημαίνει τη γνώση του Θεού, ενώ το «έλαιο» Αυτού σημαίνει το Λόγο του Θεού και Θεό. Γιατί Αυτός με την ενανθρώπησή Του, καταδιώκει καθημερινά μέχρις ότου πιάσει όλους εκίνους που θα σωθούν, όπως π.χ. τον Παύλο. Ο οίκος σημαίνει τη βασιλεία όπου καταλήγουν όλοι οι άγιοι. Και η «μακρότης των ημερών» σημαίνει την αιώνια ζωή.

Το σαράκι της εξουσίας

Η δίψα για εξουσία
και πρωτοκαθεδρίες
κάνει τον άνθρωπο
-πολλές φορές-
να έρχεται σε ρήξη
ακόμη και με την πηγή
που ξεδιψούσε την ψυχή του.

Εγωισμός - Αποφθέγματα

*Ο εγωισμός είναι ένα ζευγάρι ξυλοπόδαρα, που κάνουν τον άνθρωπο ψηλό, χωρίς να τον κάνουν μεγάλο [Μέγας Βασίλειος]

* Ο μεγαλύτερος κόλακας για τον καθένα μας είναι η δική μας φιλαυτία και το μόνο φάρμακο η ειλικρίνεια και η παρρησία των φίλων μας [Βάκων]

* Τους μεν κενούς ασκούς τους φουσκώνει ο άνεμος, τους δε ανόητους ανθρώπους η αλαζονεία (ή) Τα άδεια σακιά, ο αέρας τα φουσκώνει, τους ανόητους όμως ανθρώπους η έπαρση [Σωκράτης]

* Ο εγωισμός είναι ένα πάθος ολέθριο [Αριστοτέλης]

Κυριακή Γ΄ Ματθαίου: «... η ελπίδα τελικά δεν απογοητεύει.» (αποστολικό ανάγνωσμα)

Στους χριστιανούς της Ρώμης, αλλά και σε όλους εμάς σήμερα, απευθύνθηκε μέσα από το σημερινό Αποστολικό Ανάγνωσμα, αγαπητοί μου αδελφοί ο Πρωτοκορυφαίος διδάσκαλος του Ευαγγελίου Παύλος, για να μας μιλήσει για μια έννοια που συχνά την ξεχνάμε ή έστω δεν της δίνουμε την πρέπουσα -στην σπουδαιότητά της- θέση στην ζωή μας. Πριν όμως μιλήσουμε εκτενέστερα γι’ αυτήν, ας ακούσουμε ξανά στην καθημερινή μας γλώσσα το περιεχόμενο του αναγνώσματος που πριν λίγο ακούσαμε.

Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής: Περί Αγάπης Β' 100άδα

1.    Όποιος αγαπά αληθινά το Θεό, αυτός οπωσδήποτε προσεύχεται χωρίς να διασπάται. Και όποιος προσεύχεται με αυτόν τον τρόπο, αυτός αγαπά αληθινά το Θεό. Δεν προσεύχεται απερίσπαστα εκείνος που έχει το νου του προσηλωμένο σε κάτι από τα επίγεια.

2.    Ο νους που χρονοτριβεί σε κάποιο αισθητό πράγμα, οπωσδήποτε έχει πάθος προς αυτό. πάθος επιθυμίας, λύπης, οργής ή μνησικακίας. Και αν δεν καταφρονήσει εκείνο το πράγμα, δεν μπορεί να ελευθερωθεί από το αντίστοιχο πάθος.

3.    Όταν τα πάθη κυριαρχούν στο νου, τον δένουν με τα υλικά πράγματα, και αφού τον χωρίσουν από το Θεό, τον κάνουν να ασχολείται με αυτά. Όταν όμως επικρατήσει η αγάπη του Θεού, τον λύνει από τα δεσμά και τον πείθει να περιφρονεί όχι μόνο τα αισθητά πράγματα, αλλά και αυτή την πρόσκαιρη ζωή.

Η Αγία Μεγαλομάρτυς Κυριακή η Αθληφόρος

Η Εκκλησία, 7 του μηνός Ιουλίου, εορτάζει και τιμά την ιερή μνήμη της αγίας μεγαλομάρτυρος Κυ­ριακής. Η αγία Κυριακή είναι από τα ιερά θύματα των τελευταίων αρχαίων διωγμών της Εκκλησίας. Μαρτύρησε στα χρόνια του Διοκλητιανού, που βασίλεψε από το 284 ως το 305. Ύστερα από λίγα χρόνια, στα 312 και 313 ο Μέγας Κωνσταντίνος με δυό Διατάγματα σταμάτησε τους διωγμούς εναντίον της Εκκλησίας. Οι αρχαίοι διωγμοί είναι από τις ενδοξότερες ημέρες στη ζωή της Εκκλησίας, αλλά και κάθε διωγμός, γιατί είναι αλήθεια ότι η Εκκλησία πάντα διώκεται.

Προϋποθέσεις για την συνάντηση.

 του πατρός Αντωνίου Bloom

Τὸ εἶδος τῆς συνάντησης.

Ὅπως καὶ νὰ τὸ κάνουμε, καθένας ποὺ ἐπιδιώκει τὴ συνάντηση μὲ τὰ βαθειὰ νοήματα τοῦ κόσμου εἶναι μόνος καὶ πρέπει νὰ μάθει νὰ ἀναγνωρίζει τὴν ὕπαρξη τοῦ ἄλλου. Καὶ αὐτὴ ἡ ἀναγνώριση πρέπει νὰ γίνει μέσα σὲ μία σχέση κι ὄχι στὴν ἀπομόνωση. Αὐτὸ εἶναι σημαντικό. Δὲν γνωρίζουμε τίποτα καὶ κανένα παρὰ μόνο μέσα ἀπὸ μία σχέση. Ἂν ἀποσυνδεθοῦμε, τίποτα δὲν ὑπάρχει γιά μᾶς.

Κυριακή Β' Ματθαίου:Ο χριστιανός δεν ζει αυτόνομα, εκτός του Σώματος του Χριστού!

Ἀκούσαμε σήμερα γιὰ τὴν κλήση τῶν πρώτων μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Διδάσκαλος ἀπὸ τὴ Ναζαρὲτ καλεῖ προσωπικὰ τοὺς μαθητές Του νὰ ἀναλάβουν ἕνα ῥολο ἐνεργὸ μέσα στὴν Ἐκκλησία, ποὺ πρόκειται νὰ ἱδρύσῃ μετὰ τὴν ἀνάστασή Του. Ἡ πρόσκληση αὐτὴ ἀποτελεῖ μεγάλη τιμή. Ὁ Χριστός, ἔχων τὴν πρωτοβουλία τῆς κλήσεως, ἔρχεται νὰ συναντήσῃ τὸν ἄνθρωπο καὶ νὰ τοῦ διδάξῃ τὴ μεγάλη ἀλήθεια, ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι ἐνεργὰ παρὼν στὴν ἱστορία.