ΚΥΡΙΑΚΗ Δ´ ΜΑΤΘΑΙΟΥ

 

 «Κύριε, οὐκ εἰμί ἱκανός ἵνα μου ὑπό τήν στέγην εἰσέλθῃς» (Ματθ. 8.8).

Ἕνα πολύ γνωστό θαῦμα τοῦ Κυρίου μας μᾶς περιέγραψε σήμερα ὁ εὐαγγελιστής Ματθαῖος, τό θαῦ­μα τῆς θεραπείας τοῦ δούλου τοῦ ἑκατοντάρχου. Καί ὅμως αὐτό τό γνωστό θαῦμα ἔχει πολλά στοιχεῖα, τά ὁποῖα ἀξίζει νά προσέξουμε καί νά διδαχθοῦμε ἀπό αὐτά.

Τό πρῶτο στοιχεῖο εἶναι ἡ ἰδιό­τη­τα αὐτοῦ πού πλησιάζει τόν Χριστό καί ζητᾶ τή θεραπεία. Δέν ἦταν ἕνας ἀπό τούς Ἰουδαίους, στούς ὁποίους ἀπευθυνόταν κυρίως ὁ Χριστός καί οἱ ὁποῖοι τόν πλησία­ζαν. Ἦταν εἰδωλολάτρης, καί μάλιστα ὄχι ἕνας ἁπλός ἄν­θρωπος, ὅπως ἡ Χαναναία πού τοῦ ζήτησε νά θεραπεύσει τή δαιμονι­σμένη θυγατέρα της, ἀλλά ἕνας ἀξιωματοῦχος τοῦ ρωμαϊκοῦ στρα­τοῦ, ἕνας ἐκπρόσωπος τοῦ κρά­τους. Ὅμως τολμᾶ νά πλησιάσει τόν Χριστό καί νά ὁμολογήσει μέ τόν τρόπο αὐτό τήν πίστη του.

Τό δεύτερο στοιχεῖο εἶναι τό πρόσωπο γιά τό ὁποῖο ζητᾶ τό θαῦμα. Δέν εἶναι τό παιδί του, δέν εἶναι ἕνα πρόσωπο τῆς οἰκογενείας του, δέν εἶναι οὔτε ἔστω ἕνας ἀπό τούς στρατιῶτες του. Εἶναι ὁ δοῦ­λος του, ἕνα πρόσωπο τό ὁποῖο κατά τή ρωμαϊκή νομοθεσία θεω­ρεῖ­το κτῆμα τοῦ κυρίου του, χωρίς κανένα ἀνθρώπινο δικαίωμα. Καί ὁ ἑκατόνταρχος ὄχι μόνο δέν τόν ἀντιμετωπίζει ἔτσι, ὄχι ἁπλῶς φροντίζει γιά τή θεραπεία του, ἀλλά κάνει κάτι ἀκόμη περισσό­τερο: ἀπευθύνεται στόν Χριστό, σέ ἕναν ἄγνωστό του, καί τοῦ ζητᾶ βοήθεια.

Τό τρίτο στοιχεῖο εἶναι ἡ αὐτο­γνωσία τοῦ ἑκατοντάρχου. Ὁ Χρι­στός μόλις ἀκούει ὅτι ὁ δοῦλος του ὑποφέρει ἀπό φοβερούς πόνους καί χωρίς νά περιμένει νά τοῦ πεῖ τί ἀκριβῶς ζητᾶ, προσφέρεται μέ ἀγάπη νά τόν ἐπισκεφθεῖ στό σπίτι του γιά νά τόν θεραπεύσει. Ὁ ἑκατόνταρχος ὅμως τόν ἀποτρέπει, γιατί, ὅπως λέγει, δέν αἰσθάνεται ἄξιος νά ὑποδεχθεῖ τόν ὑψηλό ἐπι­σκέ­πτη.

«Κύριε, οὐκ εἰμί ἱκανός ἵνα μου ὑπό τήν στέγην εἰσέλθῃς». Κύριε, τοῦ λέγει, δέν εἶμαι ἄξιος νά εἰσέλ­θεις στό σπίτι μου.

Αἰσθάνεται τήν ἀνθρώπινη ἁμαρ­τω­λότητά του, αἰσθάνεται τή θεό­τητα τοῦ Χριστοῦ καί κρίνει ὅτι εἶναι ἀνάξιος. Καί δέν τήν αἰσθά­νε­ται μόνο, ἀλλά μέ μεγάλη ταπεί­νω­ση τήν ὁμολογεῖ δημόσια, χωρίς νά φοβᾶται ὅτι μέ αὐτό τόν τρόπο μπορεῖ νά ἀκυρώσει τό αἴτημά του καί νά μήν ἐπιτύχει τή θεραπεία τοῦ δούλου του. Δέν φοβᾶται ὅμως ὁ ἑκατόνταρχος, γιατί ἡ πίστη του διώχνει τόν φόβο.

Ἡ πίστη του αὐτή εἶναι τό τέταρ­το στοιχεῖο πού ἀναδεικνύει τό σημερινό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα. Ἡ πίστη τοῦ ἑκατοντάρχου εἶναι τόση μεγάλη, ὥστε εἶναι βέβαιος ὅτι ὁ Χριστός δέν χρειάζεται νά ἔλθει στό σπίτι του γιά νά θερα­πεύσει τόν δοῦλο του. Ἀρκεῖ ὁ λόγος του, ὅπως ἀρκεῖ καί ὁ δικός του, γιά νά κάνουν κάτι οἱ στρα­τιῶ­τες του. Ἡ πίστη τοῦ ἑκατο­ντάρ­χου εἶναι τόσο μεγάλη, ὥστε κάνει τόν Χριστό νά τήν θαυμάζει, ὅπως σημειώνει ὁ ἱερός εὐαγγελι­στής, καί νά λέγει στούς μαθητές του ὅτι τόσο μεγάλη πίστη δέν βρῆκε οὔτε ἀνάμεσα στούς Ἰσραη­λίτες.

Εἶναι ἀλήθεια ὅτι ἡ πίστη εἶναι αὐτό πού ζητᾶ ὁ Χριστός σέ κάθε θαῦμα. Ὁ ἑκατόνταρχος ὅμως δια­θέ­τει ἐκτός ἀπό τήν πίστη, πού μπο­ρεῖ καί πολλοί ἀπό ἐμᾶς νά διαθέτουμε, καί ἕνα ἄλλο σημα­ντι­κό στοιχεῖο, τήν αὐτογνωσία, τήν ὁποία πολλές φορές παραθεω­ροῦ­με ἤ καί ὑποτιμοῦμε. Νομίζουμε ὅτι, ἐπειδή ἔχουμε πίστη, ὁ Χριστός εἶναι ὑποχρεωμένος, κατά κάποιον τρόπο, ἀπέναντί μας, ἤ ἀκόμη ὅτι, ἐπειδή ἔχουμε πίστη, ἔχουμε περισ­σότερα προνόμια καί δικαιώματα ἀπό ἄλλους ἀδελφούς μας εἴτε εἶναι ἐντός Ἐκκλησίας εἴτε εἶναι ἐκτός.

Ὅμως αὐτό εἶναι ψευδαίσθηση καί αὐταπάτη, ἡ ὁποία ἀντί νά μᾶς φέρνει πιό κοντά στόν Χριστό, μπορεῖ καί νά μᾶς ἀπομακρύνει. Ἀντίθετα ἡ αὐτογνωσία, ἡ συναί­σθηση τῆς ἁμαρτωλότητός μας, ἡ συναίσθηση τῆς ἀνθρωπίνης ἀδυ­να­μίας μας, μᾶς ὁδηγεῖ στήν τα­πεί­νωση καί αὐτή ἑλκύει τόν Χριστό στήν ψυχή μας, ὁ ὁποῖος ἐπιβλέπει ἐπί τούς ταπεινούς καί εὐαρε­στεῖ­ται ἀπό αὐτούς.

Ἄς ἀκολουθήσουμε, λοιπόν, τό παράδειγμα τοῦ ἑκατοντάρχου, τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου καί τῶν ἁγίων μας, πού συνδύαζαν τήν πίστη μέ τήν αὐτογνωσία καί τήν ταπείνωση, ὥστε μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ νά προαγόμεθα πνευματικά ἀλλά καί νά θεραπευόμεθα ἀπό ὅσες ψυχικές ἤ σωματικές ἀσθέ­νειες μᾶς ταλαιπωροῦν.

 

 Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων