ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΕ´ ΜΑΤΘΑΙΟΥ (Ευαγγελικό Ανάγνωσμα)

 

«Ἐν ταύταις ταῖς δυ­σίν ἐντολαῖς ὅλος ὁ νό­μος καί οἱ προφῆται κρέ­μανται» (Ματθ. 22.40).

Στό ση­με­ρι­νό εὐ­αγ­γελι­κό ἀνά­γνωσμα ἕνας νομικός, θέλοντας νά παγιδεύσει τόν Ἰησοῦ, τόν ρωτᾶ ποιά εἶναι ἡ με­γαλύτερη ἐν­το­λή τοῦ νό­μου. Περι­μέ­νει ἴσως νά ἀ­κού­σει κάποια ἀπό τίς αὐστηρές ἐκεῖ­νες ἐν­τολές τοῦ Μω­­σαϊκοῦ νόμου πού τη­ροῦ­σαν μέ σχιλαστικότητα οἱ Φαρι­σαῖ­οι, ὅπως ἡ ἀργία τοῦ Σαβ­βάτου καί προσ­φο­ρά τοῦ ἑνός δεκάτου τῶν εἰσοδημάτων τους, γιά νά τόν φέρει στή συ­νέ­χεια σέ δύσκολη, ὅπως νόμιζε, θέση μέ τίς πα­ρα­τηρήσεις του.

Ἡ ἀπάντηση ὅμως τοῦ Ἰησοῦ καθηλώνει τόν συνομιλητή του καί δεί­­­χνει ποιά εἶναι ὄν­τως ἡ ἀξία καί ἡ ση­μα­σία τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ, τίς ὁποῖες ἦρθε καί ὁ ἴδιος στή γῆ νά ἐπι­βεβαιώσει καί νά ἐνι­σχύσει.

Γιά τόν Ἰησοῦ καί γιά τόν Θεό δέν ὑπάρχει μία μεγάλη ἐντολή ἀλ­λά δύο ἰσότιμες καί ἰσό­κυρες. Καί αὐτές δέν σχε­τίζονται μέ τύπους ἀλλά εἰσχωροῦν στό βά­­θος τῆς ἀνθρωπίνης ὑπάρξεως, στό βάθος τῆς ἀνθρωπίνης ψυχῆς, διότι ἀπό ἐκεῖ ἐκπο­ρεύ­ονται καί ἐκεῖ ἑδρεύουν καί τά ἀγαθά καί τά πο­νηρά. Οἱ ἐντολές, λοι­πόν, πού ἔχουν βα­ρύ­νουσα σημασία γιά τόν Χριστό εἶναι οἱ δύο ἐν­τολές τῆς ἀγάπης: ἡ ἀγά­πη πρός τόν Θεό καί ἡ ἀγάπη πρός τόν πλη­σίον. Δύο ἐντολές πού δέν μποροῦν νά διαχω­ρισθοῦν ἡ μία ἀπό τήν ἄλλη, γιατί δέν ὑφί­στα­ται ἡ μία χωρίς τήν ἄλ­λη, γιατί εἶναι ἀλ­λη­λέν­δετες.

 Ἡ ἀγάπη πρός τόν πλη­­σίον πηγάζει καί προ­­­­­­έρχεται ἀπό τήν ἀγά­­­­πη στόν Θεό, διότι ἐάν δέν ἀγαπᾶς τόν Θεό, τότε ὁ πλησίον σοῦ εἶναι ἕνας ἄγνω­στος, σοῦ εἶναι ἕνας ἐχθρός, ἕνας ἀνταγω­νι­στής, σοῦ εἶναι κάποιος τοῦ ὁποίου τό συμ­φέ­ρον βλάπτει τό δικό σου. Ὁ πλησίον ἀποκτᾶ σημασία καί ἀξία γιά τόν ἄνθρωπο μόνο μέ­σα στό πλαίσιο τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ, γιατί μέσα σ᾽ αὐτήν μετασχη­ματίζεται ἀπό ἐχθρό σέ οἰκεῖο, ἀπό ἄγνωστο σέ ἀδελφό, ἀπό ἀνταγω­νι­στή σέ συνοδοιπόρο πρός τή βασιλεία τοῦ Θε­οῦ.

Ἀλλά καί ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ δέν μπορεῖ νά ὑπάρ­ξει χωρίς τήν ἀγά­πη πρός τόν πλησίον, γιατί ὅπως λέγει καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος, «ἐάν τις εἴπῃ ὅτι ἀγαπῶ τόν θεόν, καί τόν ἀδελφόν αὐτοῦ μι­σῇ, ψεύτης ἐστιν», γιατί δέν μπορεῖς νά μήν ἀγαπᾶς τόν ἀδελφό σου πού τόν βλέπεις καθη­μερινά, καί νά ἀγα­πᾶς τόν Θεό πού δέν τόν βλέπεις.

Νά, λοιπόν, πῶς συν­δέ­­­ονται αὐτές οἱ δύο ἐν­­­τολές τίς ὁποῖες ὀνο­μάζει ὁ Χριστός μεγά­λε­ς ἐντολές.

Τί τίς κά­νει ὅμως τόσο μεγάλες καί σημαντικές αὐτές τίς ἐντολές, ὥστε ἀπό αὐ­τές νά ἐξαρ­­τῶν­ται ὅλες οἱ ἄλ­λες ἤ ὅπως λέ­γει ὁ Χρι­στός «ἐν ταύ­­ταις ὅλος ὁ νό­μος καί οἱ προφῆται κρέ­­μαν­ται»;

Τό ἐξηγεῖ ὁ ἴδιος, ὅταν πε­ριγράφει καί προσδιο­ρί­ζει τό περιε­χό­μενο τῆς ἀγάπης πρός τόν Θεό. Τί εἶναι, λοιπόν, ἡ ἀγά­πη πρός τόν Θεό; Ἡ τή­ρηση τῶν ἐντολῶν του. «Ὁ ἔχων τάς ἐντολάς μου καί τηρῶν αὐτάς ἐκεῖνος ἐστιν ὁ ἀγαπῶν με». Αὐ­τός πού τηρεῖ τίς ἐν­τολές μου εἶναι αὐτός πού μέ ἀγαπᾶ. Ἑπο­μέ­νως προ­ϋπόθεση ἀλλά καί συνέπεια τῆς ἀγά­πης πρός τόν Θεό εἶ­ναι ἡ ἐφαρμογή τῶν ἐντο­λῶν τοῦ Θεοῦ, καί χωρίς αὐ­τή τήν ἀγάπη καμία ἐντολή τοῦ Θεοῦ δέν μπορεῖ νά τηρηθεῖ.

Γι᾽ αὐτό ἄς ἀκο­λου­θή­σουμε καί ἐμεῖς, ἀ­δελ­φοί μου, τήν προ­τρο­πή τοῦ Χριστοῦ πρός τόν νομικό καί ἄς θέ­σουμε ὡς πρώτιστη προτεραι­ό­­τητα τῆς ζωῆς τήν τή­ρηση τῆς διπλῆς ἐντο­λῆς τῆς ἀγά­πης, σύμ­φω­να μέ τό παράδειγμα πού μᾶς ἔδωσε Ἐκεῖνος, ὁ ὁποῖ­ος ἀπό τήν ἀγάπη του πρός ἐμᾶς, ἦρ­θε στόν κόσμο καί τή­ρη­­σε τόν νόμο καί τίς ἐν­τολές τοῦ Θεοῦ μέ ἀπό­λυτη συνέ­πεια, ὥστε νά γίνουμε ἄξιοι τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος τήν ὑπόσχεται σέ ἐκείνους πού τόν ἀγαποῦν.

 

 Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων