ΚΥΡΙΑΚΗ ΑΠΟΚΡΕΩ (Αποστολικό ανάγνωσμα)

 

 

«Οὔτε ἐάν μή φάγωμεν ὑστερού­μεθα, οὔτε ἐάν φάγωμεν περισ­σεύ­ομεν» (1 Κορ. 8.8).

Σέ ἕνα θέμα πού ἀπασχολοῦσε τούς χριστιανούς τῶν πρώτων αἰώνων ἀναφέρεται στό σημερινό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα ὁ ἀπό­στο­λος Παῦλος. Καί τό θέμα εἶναι τά εἰδωλόθυτα, τά κρέατα δηλαδή ἀπό τίς θυσίες τῶν ζώων πού προ­σέφεραν οἱ ἄνθρωποι στά εἴδωλα καί τά ὁποῖα στή συνέχεια συνή­θιζαν νά τρώγουν. Ἡ συνήθεια αὐτή, τήν ὁποία διατηροῦσαν προφα­νῶς κάποιοι ἐξ εἰδωλολα­τρῶν προερχόμενοι χριστιανοί, δί­χαζε τούς χριστιανούς τῆς Κορίν­θου καί εἶχε δημιουργήσει μεταξύ τους πρόβλημα.

Ὁ ἀπόστολος Παῦλος ὅμως τοποθετεῖ τό ζήτημα στή σωστή του βάση, λέγοντας ὅτι γιά τούς χριστιανούς ἕνας εἶναι ὁ Θεός καί τά εἴδωλα δέν εἶναι θεοί, ἑπομένως καί οἱ θυσίες πού προσ­φέ­ρονται στά εἴδωλα δέν προσφέ­ρονται σέ θεούς, γιατί αὐτοί πού ἐκπροσωποῦν δέν ὑπάρχουν.

Ἐπειδή ὅμως κατανοεῖ ὁ ἀπόστο­λος Παῦλος ὅτι κάποιοι σκανδα­λί­ζονται βλέποντας ἄλλους νά τρῶ­νε ἀπό τά εἰδωλόθυτα, τονίζει ὅτι ὁ Θεός δέν μᾶς κρίνει ἀπό τό φα­γητό, οὔτε τό φαγητό μᾶς δίδει ἠθική ἀξία καί μᾶς καθιστᾶ ἐναρέτους ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, ἀλλά, προτιμᾶ, ἐάν ἕνα φαγητό γίνεται ἀφορμή γιά νά σκανδαλι­σθεῖ ὁ ἀδελφός μας, νά μήν τό φάγει ποτέ.

Αὐτή τήν ἀλήθεια ὑπενθυμίζει καί σέ μᾶς σήμερα ἡ Ἐκκλησία, καθώς βαδίζουμε πρός τή μεγαλύτερη νηστεία τοῦ ἐκκλη­σιαστικοῦ ἔτους, τή νηστεία τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακο­στῆς.

Καί τί μᾶς διδάσκει ὁ ἀπόστολος, ἐφόσον ἐμεῖς δέν ἔχουμε εἰδωλό­θυτα;

Μᾶς διδάσκει τή σημασία τῶν τροφῶν στή ζωή μας ἀλλά καί τή σημασία τῆς νηστείας. Τί λέγει; «Οὔτε ἐάν μή φάγωμεν ὑστερού­μεθα, οὔτε ἐάν φάγωμεν περισσεύ­ομεν». Ἡ ἀποχή ἀπό ὁρισμένες τροφές, ἡ νηστεία δηλαδή, δέν εἶναι τό ἅπαν τῆς πνευματικῆς ζωῆς, γιατί δέν εἶναι τό φαγητό τό κριτήριο τῆς ἐναρέτου ἤ ὄχι ζωῆς.

Ἡ νηστεία εἶναι ἕνα μέσο, ἕνα ἐργαλεῖο στόν πνευματικό μας ἀγώ­να, τό ὁποῖο μᾶς βοηθᾶ νά ἀπο­κτήσουμε τήν ἐγκράτεια, ἡ ὁποία εἶναι ὄντως μεγάλη ἀρετή καί εἶναι ἀπαραίτητη γιά νά μπορέσου­με νά νικήσουμε καί νά ξερριζώ­σου­με πολλά πάθη καί πολλές ἀδυναμίες πού ἔχουμε ὅλοι μας ὡς ἄνθρω­ποι.

Ἡ νηστεία εἶναι ἕνα μέσο ἀσκή­σεως πνευματικῆς, τό ὁποῖο ἔχει ὡς σκοπό νά μᾶς διδάξει ὅτι δέν πρέπει νά ἐξαρτώμεθα ἀπό τά ὑλι­κά ἀγαθά, δέν πρέπει νά μεριμνοῦ­με μόνο γιά τήν περιποίηση καί τήν καλοπέραση τοῦ σώματός μας, κάτι πού μᾶς ἀποσπᾶ ἀπό τή μέριμνα γιά τά πνευματικά, ἀλλά νά μήν ξεχνοῦμε ὅτι ἔχουμε καί ψυχή, γιά τήν ὁποία πρέπει νά μεριμνοῦμε καί τήν ὁποία πρέπει νά φροντίζουμε, ὥστε καί νά διατρέφεται καί νά καθαρίζεται πνευματι­κά, γιά νά προσεγγίζει κατά τό δυνατόν τόν Θεό.

Γι᾽ αὐτό, ἀδελφοί μου, καί ἐμεῖς ἄς παύσουμε νά νομίζουμε ὅτι νηστεύοντας ἁπλῶς ἀπό κάποιες τροφές γινόμεθα αὐτόματα ἐνάρετοι καί εὐάρεστοι στόν Θεό.

Ἡ νηστεία εἶναι εὐάρεστη στόν Θεό, ὅταν δέν τήν προβάλλουμε γιά νά διαφημίζουμε τόν ἑαυτό μας καί τήν ὑποτιθέμενη ἀρετή μας, ἀλλά τήν χρησιμοποιοῦμε γιά νά προοδεύσουμε στήν ἐν Χριστῷ ζωή, γιά νά καθάρουμε τήν ψυχή μας ἀπό πάθη καί ἀδυναμίες καί γιά νά ἀσκήσουμε τήν ἀρετή τῆς ἀγάπης πρός τούς ἀδελφούς μας.

Ἄς ἀκούσουμε, λοιπόν, καί ἐμεῖς τούς λόγους τοῦ ἀποστόλου Παύ­λου καί ἄς κατανοήσουμε τό πραγ­ματικό καί σωτήριο νόημα τῆς νηστείας, ὥστε νά ὠφεληθοῦμε πνευματικά καί νά βοηθηθοῦμε στόν ἀγώνα τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, γιά νά εὐαρεστοῦμε στόν Θεό καί νά ἔχουμε τή χάρη καί τό ἔλεός του, ἰδιαιτέρως κατά τήν περίοδο αὐτή. Ἄς τηρήσουμε τή νηστεία τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ἀλλά ἰδιαιτέρως ἄς ἀποφεύγουμε τήν ὑψηλοφροσύνη καί ἄς αὐξήσουμε τίς ἀρετές μας πολεμώντας τά πάθη μας.

 

 Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων