Κυριακή μετά τα Φώτα: Μετανοείτε...

Μετανοεῖτε! Αὐτὴ ἡ ὡραία καὶ σωτήρια προτροπὴ τοῦ Κυρίου μας, τὴν ὁποία ἀκούσαμε στὸ σημερινὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα, ἀντηχεῖ στοὺς αἰῶνες, ἡ δὲ ἐφαρμογή της καθιστᾶ τὸν ἄνθρωπο δεκτικὸ τοῦ θείου ἐλέους.

«Μετανοεῖτε, διότι εἶναι κοντὰ ἡ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν», ὅπερ σημαίνει πὼς τὸ πολίτευμα τῆς ἄνω Βασιλείας εἶναι ἡ μετάνοια καὶ πὼς μόνον οἱ μετανοημένοι μποροῦν νὰ γίνουν πολίτες της.  
Ἡ μετάνοια εἶναι ἡ ἐπανάκαμψη πρὸς τὸν Θεό, ἡ ἐπανεύρεση τοῦ χαμένου Παραδείσου, ἡ ἀλλαγὴ τῆς ἐσωτέρας ὑπάρξεως, ἀπὸ τὸν παλαιὸ στὸν καινούριο ἐν ἡμῖν ἄνθρωπο, εἶναι ἡ προϋπόθεση τῆς ἁγιότητος, εἶναι τὸ κλειδὶ τῆς σωτηρίας. 

Μετάνοια σημαίνει κατὰ λέξιν ἀλλαγὴ τοῦ νοῦ, ὅμως γιὰ τὴν ἐκκλησιαστική μας παράδοση εἶναι ἡ στροφὴ τοῦ νοῦ πρὸς τὴν καρδιά, ὅπου τὸ κέντρο τῶν ἐπιθυμιῶν καὶ ἐργαστήριο τῶν λογισμῶν, μὲ σκοπὸ τὴν κάθαρση καὶ μεταμόρφωση τῶν παθῶν. Ὅλοι τὴν ἔχουμε ἀνάγκη, δὲν ὑπῆρξε καὶ δὲν ὑπάρχει ἄνθρωπος ποὺ νὰ σώθηκε δίχως αὐτήν. Δὲν τὴν ἀγαποῦμε ὅμως ὅλοι καὶ μάλιστα ἐκ τῶν χριστιανῶν οἱ περισσότεροι, γιατὶ ἠ μετάνοια μᾶς ὑποβάλλει στὴ διαδικασία τῆς ἀλλαγῆς κι ἐμεῖς δὲν θέλουμε νὰ ἀλλάξουμε, γιατὶ φοβόμαστε νὰ γίνουμε κάτι ἄλλο, ἀνώτερο ἀπὸ αὐτὸ ποὺ εἴμαστε, δὲν θέλουμε νὰ κοπιάσουμε, νὰ κουράσουμε τὴν ἑαυτό μας ποὺ βολεύεται μὲ τὴν ἁμαρτία καὶ ἐπιλέγει τὰ φιλήδονα πάθη. Ἡ ἄρνηση τῆς μετανοίας συνιστᾶ ἐμμονὴ στὶς ἐπιλογὲς τοῦ ἐγώ μας, ἐπικύρωση τῆς ματαιότητος τοῦ κόσμου, ἀδυναμία νὰ ἐναρμονιστοῦμε μὲ τὸ πρότυπο τοῦ ἀνθρώπου, τὸν Ἰησοῦ Χριστό, ἄρνηση νὰ Τοῦ ὁμοιάσουμε.

Μετανοεῖτε! Μᾶς καλεῖ ὁ Κύριος νὰ γίνουμε κατὰ χάριν θεοί. Γιατί ἀποῤῥίπτουμε τὴν πρόσκληση, θέλοντας νὰ παραμείνουμε βροτοὶ ἐν τῷ κόσμῳ, τρωτοὶ στὰ βέλη τοῦ πονηροῦ; Ποιός ἔζησε αἰώνια, ποιός ξεγέλασε, ποιός νίκησε τὸν θάνατο, ἐκτὸς ἀπὸ τὸν Ἀναστάντα, ὥστε νὰ μὴν χρειάζεται νὰ ἀγωνιᾷ γιὰ τὴν δικαία κρίση Του; Γύρω μας πεθαίνουν συγγενεῖς καὶ φίλοι καὶ γνωστοὶ καὶ ἄγνωστοι, δίνοντας σὲ ἄλλους τὴ σκυτάλη τοῦ θανάτου μέχρι νὰ ἔρθῃ καὶ ἡ δική μας ὥρα. Ὅσο ἐπεκτείνεται ἡ ἱστορία, τόσο κοντεύει ἡ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν. Ὁ χρόνος, ἐνῷ μεγαλώνει, μικραίνει! Τὸ τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς μας πλησιάζει· κι ἐνῷ γνωρίζουμε ὅτι πλησιάζει, ἐντούτοις πολιτευόμαστε σὰν νὰ μὴν πρόκειται νὰ ἔρθῃ ποτέ· ἀγωνιοῦμε μήπως δὲν προλάβουμε νὰ ζήσουμε μὲ ἔνταση τὴ ζωὴ καὶ νὰ χαροῦμε στὸ ἔπακρο τὶς ἀπολαύσεις της, ἐνῷ ὁμολογοῦμε ὅτι ὅλα κάποτε θὰ τελειώσουν. Ὤ, τῆς ἀνοησίας μας! Λέμε: «ψεύτης ντουνιάς!» καὶ τὸν θεοποιοῦμε! Λέμε: «ὅλα μάταια» καὶ τὰ γευόμαστε ὡς μὴ μάταια. Λέμε: «ἡ ζωὴ εἶναι ἕνα τίποτα», κι ὅμως τὴν ζοῦμε σὰν νὰ εἶναι τὸ πᾶν.

Μετανοεῖτε! Τὸ πᾶν εἶναι μόνον ὁ Χριστὸς ποὺ ἔρχεται. Μᾶς ἔφερε στὸν κόσμο, γιὰ νὰ νικήσουμε τὸν κόσμο καὶ νὰ κληρονομήσουμε τὸν ἀληθινὸ κόσμο. Δὲν ἔχουμε δεύτερη εὐκαιρία, ὅσο ἔχουμε μία καὶ μόνον ζωή· «ἀπόκειται τοῖς ἀνθρώποις ἅπαξ ἀποθανεῖν, μετὰ δὲ τοῦτο κρίσις». Μὴν πιστεύετε στὴν ἑωσφορικὴ διδασκαλία τῆς μετενσάρκωσης· μὴν πιστεύετε στὶς ἀνόητες ὑποσχέσεις τῆς ἐπιστήμης, ὅτι τάχα θὰ καταφέρῃ νὰ κάνῃ τὸν ἄνθρωπο ἀθάνατο· μὴν πιστεύετε ὅσους σᾶς προτρέπουν νὰ χαρῆτε τὴν ἀχαλίνωτη ζωή· μὴν παρασύρεστε ἀπὸ τὴν ἀνηθικότητα τῶν πολλῶν καὶ τῶν διασήμων καὶ μὴν τοὺς μιμεῖσθε· μὴν ἐμπιστεύεστε τὶς ἀμπελοφιλοσοφίες τῶν κοσμικῶν φιλοσόφων, τῶν δῆθεν σοφῶν, ποὺ ὑποτιμοῦν τὸ ἀνυπέρβλητο καὶ ἀξεπέραστο μεγαλεῖο τῆς χριστιανικῆς ἀληθείας· μὴν πιστεύετε ὅλους ἐκείνους ποὺ δὲν πιστεύουν στὸν Χριστό.

Μετανοεῖτε! καὶ μὴν ἀπογοητεύεσθε γιὰ τὸ πλῆθος καὶ τὸ μέγεθος τῶν ἁμαρτιῶν σας, γιατὶ τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀπείρως μεγαλύτερο. Δεῖτε ληστές, πόρνες, τελῶνες, φονιάδες, ἐγκληματίες, πῶς ἔγιναν ἅγιοι καὶ φίλοι Του. Εἴσαστε λιγότερο ἁμαρτωλοὶ ἀπὸ ἐκείνους; τότε μπορεῖτε εὐκολότερα νὰ γίνετε ἀποδέκτες τοῦ θείου ἐλέους. Εἴσαστε περισσότερο ἁμαρτωλοὶ ἀπὸ ἐκείνους; τότε μπορεῖτε μὲ τὴν μετάνοια νὰ τοὺς ξεπεράσετε καὶ στὴν ἁγιότητα.

Μετανοεῖτε! Ἡ ἁμαρτία πλεόνασε· γιατί νὰ μὴν ἀφήσουμε τὴν θεία χάρη νὰ ὑπερπερισσεύσῃ; γιατί νὰ μὴν κάνουμε σήμερα τὸ ἀποφασιστικὸ ἅλμα ἀπὸ τὸν ᾅδη τῆς κολαστικῆς ἁμαρτίας στὸν οὐρανὸ τῆς σωτηριώδους μετανοίας; τί εἶναι πιό ἀβεβαιο ἀπὸ τὸ αὔριο; «Ἰδοὺ καιρὸς μετανοίας», ὁ παρὼν βίος. Μετὰ θὰ εἶναι πλέον ἀργά καὶ ἀλίμονο ἂν δὲν προλάβουμε, ἂν μᾶς βρῇ ὁ θάνατος ἀμετανόητους, ἂν παρουσιαστοῦμε ἐνώπιον τοῦ φοβεροῦ βήματος τοῦ Χριστοῦ χωρὶς τὴν «καλὴν ἀπολογίαν».

Μετανοεῖτε! Ἀκοῦστε τὸν Χριστὸ καὶ ὑπακοῦστε μὲ προθυμία στὴν ἀπελευθερωτική Του ἐντολή, γιατὶ δι’ αὐτῆς καὶ ὡς πρόσωπα καὶ ὡς λαὸς καὶ ὡς Ἐκκλησία καὶ ὡς ἔθνος θὰ γίνουμε καλύτεροι καὶ θὰ προγευθοῦμε ἤδη ἀπὸ τὸν παρόντα κόσμο τὴν οὐράνια Βασιλεία Του.

π. Στυλιανός Μακρής